تبیین مفهوم برنامه درسی سایه در نظام آموزشی ایران

Authors

  • محبوبه عارفی دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران
Abstract:

آموزش‌های زیست محیطی در دوره‌های تحصیلی مختلف می‌تواند نقش موثری در بسیج افکار عمومی جهت حفاظت از محیط زیست داشته باشد. با توجه به نقش کتاب‌های درسی علوم دورة متوسطه در این زمینه، هدف از این پژوهش بررسی محتوای کتاب‌های درسی علوم تجربی از لحاظ توجه به آموزش‌های زیست محیطی است. این پژوهش به روش تحلیل محتوای کمی انجام شد. جامعه و نمونه آماری شامل تمام کتاب‌های علوم تجربی دورة اول متوسطه در سال تحصیلی 1396-1395 است که به شیوة کدگذاری قیاسی بررسی شدند. جهت اعتبار بخشی به یافته‌ها، از دو کدگذار دیگر نیز استفاده شد و میزان توافق میان کدگذارها برابر با90% به دست آمد. یافته‌ها بیانگر آن است که مقوله‌های آموزش محیط زیست به صورت (65%) متن، (11%) پرسش، (21%) تکلیف و (13%) تصویر قرار گرفته‌اند. همچنین مقوله‌های آموزش محیط زیست در بعد شناختی (78%) و در ابعاد نگرشی (17%) و مهارتی (13%) است. مهم‌ترین نقطه قوت کتاب‌های مورد بررسی، توجه به سطوح بالای شناختی در طراحی تکالیف گروهی است. اما به قدر کافی توجه نکردن به اصول سازماندهی در ارائة محتوا، به ویژه در پایة هشتم، به عنوان مهم‌ترین ضعف این کتاب‌ها، محسوب می‌شود. از مهم‌ترین پیشنهادهای ارائه شده براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان به این موارد اشاره کرد: اعمال دیدگاه‌های برنامه‌ریزان درسی در مورد چگونگی رعایت اصول سازماندهی محتوا، نیازسنجی نیمه متمرکز در مورد مسائل زیست محیطی کشور و طراحی و تدوین کتابی فعالیت‌محور در حوزة آموزش حفاظت از محیط زیست؛ چگونگی طراحی فعالیت‌هایی جهت ارتقای نگرش و مهارت‌های دانش‌آموزان در کتاب موجود. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین مفهوم برنامه‏ درسی دگرگون‏ شونده با نظر به کاربرد آن در توسعه خلاقیت دانش‏ آموزان در نظام آموزشی ایران

هدف کلی پژوهش تبیین مفهوم برنامه‏درسی دگرگون شونده با نظر به کاربرد آن در توسعه خلاقیت دانش‏آموزان در نظام آموزشی ایران در سال 1398 بود. در این مطالعه از روش پژوهش کیفی از نوع کاوشگری فلسفی انتقادی استفاده شد. حوزه پژوهش شامل کتب، کلیه مقالات و منابع علمی در دسترس چاپی و دیجیتالی مرتبط با برنامه‏درسی دگرگون‏شونده از سال 1979 تا 2019 بود. در این پژوهش از روش نمونه‏گیری هدفمند استفاده شد. بررسی م...

full text

مفهوم پردازی عدالت در نظام آموزشی ایران: مطالعه موردی کتاب های درسی پیش از دانشگاه

پژوهش حاضر با بررسی جایگاه عدالت به عنوان یکی از اصطلاحات مبنایی و چالش برانگیز سیاست و اخلاق و درعین حال مورد توجه فلاسفه، اندیشمندان علوم اجتماعی و سیاست گذاران، همچنین با درنظر داشتن نقش حیاتی و تقریبا بی بدیل محتوای درسی نظام آموزشی مکاتب مختلف در شکل دهی به الگوهای ذهنی، باورها و ارزش های نسل جوان جامعه؛ شناخت چگونگی مفهوم پردازی عدالت در نظام آموزشی ایران را با استمداد از روش...

full text

آموزه‌های نظریه پیچیدگی در نظام آموزشی و برنامه‌های درسی (برنامه درسی ملی): چالش‌ها و فرصت‌ها

هدف اصلی از اجرای این پژوهش، بررسی دلالت‌ها، چالش‌ها و فرصت‌های نظریه پیچیدگی برای برنامه‌های درسی (برنامه درسی ملی) بود. در این پژوهش از روش پژوهش کیفی «پژوهش نظریه‌ای» به‌عنوان روش پژوهش و از ابزار «بررسی مستندات» به‌عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. ویژگی‌های اصلی نظریه پیچیدگی شامل کل‌گرایی، علیت متقابل، واقعیت ذهنی، عدم قطعیت، خودتنظیمی، چندسویه‌نگری و غیر خطی بودن است. برنامه‌ه...

full text

سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران

چکیده:هدف از انجام این پژوهش، تبیین سیر تحول برنامه های درسی در نظام آموزش عالی ایران بود. روش پژوهش کیفی از نوع تاریخی است که تلاش نموده با بهره گیری ازمنابع و مستندات در دسترس و مصاحبه با خبرگان حوزه برنامه درسی و حوزه آموزش عالی سیر تحول برنامه های درسی را در پنج بعد به مثابه فرایند، به مثابه نظام، به مثابه رشته تحصیلی، به مثابه حرفه و به مثابه دانش در دوره های عمل گرایی، مذهبی- فرهنگی، تمرک...

full text

امکان سنجی برنامه ریزی درسی مدرسه محور در نظام برنامه ریزی درسی از دیدگاه خبرگان آموزشی

هدف اصلی این پژوهش، امکان­سنجی برنامه ریزی درسی مدرسه محور در نظام برنامه ریزی درسی از دیدگاه خبرگان آموزشی استان آذربایجان شرقی بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع زمینه­یابی و جامعه آماری پژوهش کارشناسان مسؤول و معاونین آموزشی دوره متوسطه نواحی پنجگانه شهر تبریز، مناطق آموزشی (آذرشهر، گوگان، اسکو و خواجه) و اساتید علوم تربیتی دانشگاه های تبریز، آزاد واحد تبریز، فرهنگیان و شهید مدنی آذربایجان بودند...

full text

تبیین مفهوم راهبردی نظریه نظام انقلابی در جمهوری اسلامی ایران

مفهوم نظام انقلابی نقطه عطفی ماندگار و نوآورانه در گفتمان انقلاب اسلامی به‌ منظور تحکیم و بالندگی سیاست‌‌ها و نظامات در پیش برندگی آن به‌شمار می‌‌آید. در چرخه حیات انقلاب‌‌ها، عامل اینرسی و افول نظام‌-های سیاسی، کم‌‌رنگ شدن آرمان‌‌ها، ارزش‌‌های بنیادین و کارکردی، نوعی بازگشت به قبلِ ناشی از تغییر ماهیت انقلابی‌گری کارگزاران و تسلیم‌‌پذیری در مواجه با فشار عوامل محیطی را در پی دارد که با فقدان عن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  245- 275

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023