تبیین نقش آسیای جنوب غربی در آیندۀ نظام اقتصاد جهانی

Authors

  • یاشار ذکی استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
Abstract:

آسیای جنوب غربی خاستگاه تمدن‌ها و مفصل اجزای جزیرة جهانی است. این منطقه از آغاز دوران وستفالیایی با ترسیم نخستین مرز به معنای مدرن میان فلات ایران و جلگة بین‌النهرین تجزیه شد. سپس تصور سلطه بر جهان با تسلط بر هارتلند این منطقه را به کانون منازعه و بی‌ثباتی تبدیل کرد، اما تحولات قرن بیستم این واقعیت را نشان داد که سلطة هژمونیک یک یا چند قدرت برتر بر هارتلند جهانی به معنای سلطه بر جهان و امکان تحمیل راهبرد جهانی به دیگران نیست. اکنون با توجه به ویژگی‌های دوران جهانی‌شدن و دیدگاه سیستمی، پرسش اصلی این است که چه ارتباطی میان آیندة سیستم جهانی و سامان‌دهی و تبدیل این منطقه به کانون تعامل دیالکتیک وجود دارد؟ پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به شیوة گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اسنادی و با مبنا قرار دادن نظریة والراشتاین و دیدگاه سیستمی کوهن به‌دنبال ارزیابی این فرضیه است که تبدیل منطقة آسیای جنوب غربی به کانون تعامل دیالکتیک مناطق ژئوپلیتیک از لوازم پاسخ‌گویی به چالش‌های دوران گذار ژئوپلیتیکی است و همگرایی این منطقه با منطقة یورومدیترانه بر آیندة نظام ژئوپلی‌نومیک جهانی و کاهش فاصلة آن با نظام حقوقی مؤثر خواهد بود. در این زمینه ناحیة ایکیومنیک چابهار-گوادر اکنون به‌عنوان کانون تعامل بر محور کریدورهای اقتصاد جهانی و جادة جدید ابریشم بسیار مدنظر قرار گرفته است و نواحی ایکیومنیک رأس خلیج‌فارس و خلیج اسکندرون نیز در آینده می‌توانند نقشی عمده داشته باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش و جایگاه ایران در آسیای غربی و جنوب غربی

مناطق استراتژیک، کشورهای تاثیر گذار در این مناطق و پیش بینی رفتار و حرکت این کشور‌ها و به طور کلی واکاوی و بررسی آن‌ها از جهات مختلف؛ همواره یکی از دلمشغولی‌ها و از مهم ترین دغدغه‌های فکری اندیشمندانی از حوزه‌های مختلف بوده است. در این بین ایران به عنوان یک کشور منطقه اى مى تواند بیشتر از قدرت ملى و جغرافیایى خود نقش ایفا نماید؛ این نقش در سیاست و نظم منطقه اى تأثیرگذار خواهد بود و اگر این نقش ...

full text

نقش و جایگاه ایران در آسیای غربی و جنوب غربی

مناطق استراتژیک، کشورهای تاثیر گذار در این مناطق و پیش بینی رفتار و حرکت این کشور ها و به طور کلی واکاوی و بررسی آن ها از جهات مختلف؛ همواره یکی از دلمشغولی ها و از مهم ترین دغدغه های فکری اندیشمندانی از حوزه های مختلف بوده است. در این بین ایران به عنوان یک کشور منطقه ای می تواند بیشتر از قدرت ملی و جغرافیایی خود نقش ایفا نماید؛ این نقش در سیاست و نظم منطقه ای تأثیرگذار خواهد بود و اگر این نقش ...

full text

همگرایی اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی

پدیده جهانی شدن، تحولات سریع و عمیق در ساختار مناسبات جهانی و شکل گیری قطبها در جهان بهویژه طی نیم قرن گذشته، جستجوی تعریف جدیدی از تعاملات سازنده و مؤثر در روابط و همکاریهای منطقهای و شکلدهی به راهبرد توسعه ای در بخش جنوب غربی آسیا را ضروری نموده است. لذا ایران با درک شرایط جهانی برای همگرایی ، منطقه آسیای جنوب غربی را به عنوان حوزه تعامل منطقهای مورد تأکید قرار داده است. تشخیص موفقیت یا عدم م...

full text

تبیین تجارت درون صنعت میان کشورهای واقع در آسیای جنوب غربی در قالب مدل جاذبه

مقاله حاضر با کاربرد روش داده‌های ترکیبی و در قالب مدل جاذبه، به اندازه‌گیری و تعیین عوامل موثر بر تجارت درون صنعت[1] میان یک گروه منتخب از کشورهای آسیای جنوب غربی طی سال‌های 2007-2003 میلادی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد متغیرهای تولید ناخالص داخلیِ دو شریک تجاری، اثر همگرایی با اتحادیه‌یGCC و اثر لیندر دارای ارتباط مثبت و معنا‌دار، و متغیرهای نرخ ارز، عدم توازن تجاری و مسافت جغرافیایی دارای ارت...

full text

تبیین تجارت درون صنعت میان کشورهای واقع در آسیای جنوب غربی در قالب مدل جاذبه

مقاله حاضر با کاربرد روش داده‌های ترکیبی و در قالب مدل جاذبه، به اندازه‌گیری و تعیین عوامل موثر بر تجارت درون صنعت[1] میان یک گروه منتخب از کشورهای آسیای جنوب غربی طی سال‌های 2007-2003 میلادی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد متغیرهای تولید ناخالص داخلیِ دو شریک تجاری، اثر همگرایی با اتحادیه‌یGCC و اثر لیندر دارای ارتباط مثبت و معنا‌دار، و متغیرهای نرخ ارز، عدم توازن تجاری و مسافت جغرافیایی دارای ارت...

full text

تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی

جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می­‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌­های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می­‌تواند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 4

pages  1111- 1130

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023