تحلیل شبکه مشارکت روستاییان در طرح‌های بهسازی بافت باارزش تاریخی (مطالعه موردی: روستای شاهکوه سفلی، شهرستان گرگان)

author

  • حسام, مهدی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان.
Abstract:

بافت‌های روستایی در ایران، گونه‌های بی‌نظیر فضایی را در دوره‌ای طولانی و در مکان‌هایی خاص ارائه می‌کنند که برخی از آن‌ها به‌دلیل برخورداری از ویژگی‌های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به‌عنوان میراثی به‌شمار می‌روند که حفظ و نگهداری آن‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. از این‌رو بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اقدام به شناسایی و اجرای طرح‌های بهسازی بافت باارزش تاریخی در روستاها دارای شرایط می‌نماید. در این رهگذر مشارکت روستاییان در این طرح‌ها سبب تسهیل و تضمین موفقیت آن‌ها می‌شود. یکی از مهم‌ترین عناصر تحقق مشارکت واقعی در جوامع پیچیده امروزی، سطح سرمایه‌ اجتماعی در جامعه است. در این راستا، رویکرد تحلیل شبکه به‌عنوان نظریه و مدلی که به مطالعه ساختارها و روابط می‌پردازد، قادر به سنجش میزان سرمایه اجتماعی بین افراد می‌باشد که در چند سال اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. این تحقیق نیز با هدف سنجش سرمایه اجتماعی روستاییان و مشارکت آن‌ها در طرح‌های بهسازی بافت باارزش تاریخی در روستای شاهکوه سفلی شهرستان گرگان به‌عنوان روستای هدف گردشگری که دارای بافت باارزش تاریخی می‌باشد، با روش تحلیل شبکه‌ای پرداخته شد. در حقیقت سؤال اساسی تحقیق این است که وضعیت سرمایه اجتماعی روستاییان و مشارکت آن‌ها در طرح‌های بهسازی بافت باارزش تاریخی در روستای مورد مطالعه چگونه است. بر این اساس فهرستی از افراد ذی‌نفوذ روستا با استفاده از روش گلوله برفی تهیه شد. در نهایت نام 43 نفر به‌عنوان افراد شاخص که برای این طرح در روستا همکاری داشته­اند، به‌دست آمد. در مرحله بعد، پرسشنامه‌ای تهیه و داده‌های ماتریسی به محیط نرم‌افزار Ucinet وارد و با استفاده از تعدادی آزمون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. به‌صورت کلی نتایج این تحقیق نشان‌دهنده وضعیت مناسب سطح اعتماد روستاییان به یکدیگر و در عین‌ حال وضعیت نامناسب مشارکت آن‌ها در طرح  بهسازی بافت باارزش تاریخی روستا می­باشد. همچنین بیشترین سطح اعتماد و همچنین همکاری افراد با یکدیگر به‌صورت درون‌گروهی ظهور و بروز پیداکرده است. به معنای دیگر در روستای مورد مطالعه بیشتر شاهد سرمایه مجتمعی که واجد خصلت انحصاری و اختصاصی  در مقابل سرمایه اجتماعی با ویژگی غیر انحصاری و باز بودن مواجه هستیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل اثرات زیست‌محیطی گسترش کالبدی نواحی روستایی مطالعه موردی: روستای شاهکوه سفلی

اگر چه موضوع حفاظت محیط زیست در ابعاد کلان مورد توجه جدی برنامه‌ریزان و مجریان است، لکن در ابعاد خرد، به ویژه در مقیاس روستاها که بخش عظیمی از منابع محیطی را در خود جای داده‌اند، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مقاله بررسی ابعاد زیست محیطی گسترش کالبدی روستاها می­باشد. روش تحقیق کتابخانه‌ای و میدانی بوده و از منابع متعدد جهت بررسی موضوع استفاده شده و نیز از بررسی‌های میدانی جهت مطالعه...

full text

بررسی نگرش‌های اجتماعی روستاییان نسبت به مشارکت اجتماعی (مطالعه موردی: روستای دشه از توابع شهرستان پاوه)

مشارکت یکی از ارکان اساسی در توسعه، علی‌الخصوص توسعه‌ی پایدار روستایی محسوب می‌شود، اما در کشورهای درحال‌توسعه طرح‌ها و پروژه‌های توسعه روستایی، به‌دلیل بی‌توجهی به این مسأله با شکست مواجه شده‌اند. در همین‌راستا در مقاله حاضر ما در میان عوامل متعدد مؤثر بر مشارکت اجتماعی میان روستاییان، به بررسی نگرش‌های اجتماعی و تأثیر این نگرش‌ها بر میزان مشارکت اجتماعی در میان آنان می‌پردازیم. در این پیمایش،...

full text

تحلیل عوامل مرتبط با رضایتمندی روستاییان از طرح هادی: مطالعه موردی روستای قراگل شهرستان دیواندره

چکیده طرح هادی با هدف فراهم کردن بستر تجدید حیات و هدایت روستا به لحاظ ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی و با تامین عدالت در امکانات و تسهیلات مناسب در صدد آن است که رفاه نسبی را برای روستاییان فراهم آورد. این در حالی است که در خصوص تاثیر مثبت و پایدار این طرح تردیدی کاملاً جدی وجود دارد و در بعضی از مناطق روستایی اثرات معکوس گذاشته، و عدم رضایتمندی روستاییان را به همراه داشته است. بن...

full text

بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت روستاییان در طرحهای عمرانی (مطالعه موردی؛دهستان ابتر، شهرستان ایرانشهر)

در پارادایم جدید توسعه روستایی مردم هم نقش محوری در تحقق فرایند توسعه دارند و هم خود هدف توسعه اند. بر این اساس مشارکت در جوامع روستایی اهمیتی دو چندان پیدا می کند زیرا فاصله میان دستگاه ها و ارگانهای سیاست گذاری و اجرایی در شهر و پذیرندگان و بهره مندان این سیاست ها در روستا کمتر شده و از شکست و ناکامی برنامه های عمرانی جلوگیری به عمل خواهد آمد. زمانی که مشارکت مردم، به ویژه تهیدستان روستایی در...

15 صفحه اول

بررسی میزان رضایتمندی روستاییان از اجرای طرح هادی روستایی (مورد: مطالعه: روستای توشن‌، شهرستان گرگان)

    تحقیق­ حاضر با رویکرد توصیفی­_­تحلیلی و با هدف ارزیابی میزان رضایتمندی روستاییان از اثرات اجتماعی، اقتصادی و زیست­محیطی اجرای طرح هادی روستایی صورت پذیرفت. جامعه ­آماری این پژوهش کلیه سرپرستان­ خانوار روستای توشن می­ باشند که تعداد 200 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران به­ عنوان نمونه تعیین شده ­اند و مورد سنجش قرار گرفتند. بعد از تأیید روایی پرسشنامه به­ منظور تعیین قابلیت اعتماد ابزا...

full text

تحلیل اثرات اجرای طرح بهسازی (مطالعه موردی: روستای ورکانه، شهرستان همدان )

بسیاری از صاحب نظران و محققان بر این باورند که روستاها همواره از جایگاه ویژه ای در برنامه های توسعه ی ملی برخوردار بوده و در واقع یک بخش لاینفک برنامه های توسعه در کشورهای مختلف به شمار می روند در این راستا طرح­­های بهسازی روستایی با هدف تقویت بنیان‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستاهای ایران در سطح دهستان و روستاهای حوزه نفوذ با محوریت مرکز دهستان، به امر سطح‌بندی خدمات اجتماعی و زیربنایی در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 37  issue 161

pages  61- 76

publication date 2018-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023