تحلیل فعالیت زمین ساختی حوضه آبخیز فرحزاد از طریق شاخص های ژئومورفیک

Authors

  • امیر صفاری دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی
  • رضا منصوری دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی/ مدیریت محیطی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

بخش هایی از پوسته زمین در عهد حاضر دارای حرکات زمین ساختی هستند و در آینده نیز مستعد بروز خطر خواهند بود. از این رو، اشکال ژئومورفولوژیکی در برابر فعالیت های زمین ساختی بسیار حساس بوده و در اثر این حرکات تغییر می کنند. ارزیابی فعالیت های زمین ساختی با استفاده از برخی از شاخص های کمی، نقش مهمی را در شناخت این فعالیت ها داشته و به تفسیر وضعیت زمین ساختی مناطق کمک می نماید. در این پژوهش از شاخص های شیب طولی رودخانه(SL)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن(VF)، عدم تقارن حوضه زهکشی(AF)، تقارن توپوگرافی معکوس(T)، نسبت شکل حوضه(BS) و پیچ و خم رودخانه(S) برای تعیین میزان فعالیت زمین  ساختی حوضه آبخیز فرحزاد در شمال شهر تهران استفاده شده است. این حوضه با وسعتی معادل 8/35 کیلومترمربع، یکی از زیرحوضه های محدوده کوهستانی شمال این  شهر می باشد که با توجه به وقوع فرایندهای دامنه ای(از جمله لغزشی و ریزشی)، مکان مناسبی برای ارزیابی فعالیت نسبی زمین  ساخت به حساب می آید. رودخانه فرحزاد این حوضه از ارتفاعات خاوری امامزاده داوود سرچشمه می گیرد. روش تحقیق بر پایه روش تحلیلی استوار است. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی منطقه مورد مطالعه، تصویر ماهواره ای و سامانه اطلاعات جغرافیایی در قالب نرم افزار ARC GIS 10 می باشد. همچنین، نتایج کمی بدست آمده طی چندین مرحله کار میدانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که منطقه مورد مطالعه براساس شاخص های SL، VF، AF، T، SMF، EU، FDو S از لحاظ زمین‌ ساختی در وضعیت فعال و تنها بر اساس شاخص BSدر حالت نیمه فعال قرار دارد. تحلیل این کمیت ها در مجموع نشانگر فعال بودن این حوضه در عهد حاضر می باشد و حوضه براساس شاخص IATدر کلاس 1 قرار می گیرد. این نتایج با شواهد ژئومورفولوژیکی از جمله وقوع زمین لغزش در منطقه نیز مطابقت دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل کمی تأثیر فعالیتهای نوزمین ساختی بر شاخص های ریخت زمین ساختی در حوضه آبریز زیارت

پژوهش کنونی به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختی حوضه آبریز زیارت، در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در جنوب گرگان و با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین-ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه، صورت گرفته است. در این راستا 6 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، شکل حوضه، منحنی فرازسنجی، انتگرال فرازسنجی و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد ...

full text

ارزیابی نسبی فعالیت های زمین ساختی بخش علیای حوضۀ آبخیز کنگیر( ایوان غرب) با استفاده از شاخص های ژئومورفیک

طی سال های اخیر محققان مختلف سعی در کمّی نمودن حرکت های زمین ساختی داشته و شاخص های متعددی را با عنوان شاخص های ژئومورفیک ارایه نموده اند. استفاده از این شاخص ها، امکان تحلیل مناسب از وضعیت تحول شبکۀ زهکشی و تغییرات جبهۀ کوهستان بر اثر فعالیت های زمین ساختی را فراهم می کند. حوضۀ آبخیز کنگیر (ایوان غرب) در مختصات طول جغرافیایی ً11 َ17 46 تا  ً35 َ27 46 شرقی و عرض جغرافیایی ً14 َ41 33 تا ً57 َ50 33 شم...

full text

تجزیه و تحلیل برخی از شاخص های ریخت زمین ساختی حوضه شیرین رود، کپه داغ مرکزی

شاخص‌های مورفومتریک برای تعیین سطح فعالیت‌های تکتونیکی مفید هستند و در پروژه‌های تحقیقاتی از این شاخص‌ها برای به ‌دست‌آوردن جزئیات تکتونیک ‌فعال استفاده می‌شود. در این پژوهش، برای ارزیابی میزان فعالیت تکتونیکی شاخص‌های ریخت‌زمین‌ساختی، نظیر فاکتور عدم‌تقارن AF، طول- شیب رودخانهSL ، نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره Vf، فاکتور عدم‌تقارن توپوگرافی T و شاخص شکل حوضه Bs محاسبه گردید. هدف از این پژوهش ت...

full text

ارزیابی فعالیت های تکتونیکی در حوضه آبریز دالکی با استفاده از شاخص های ژئومورفیک

زمین سیستمی پویاست که تغییر و تحول از جمله ویژگیهای آن است. شبکه های زهکشی و چشم اندازهای رودخانه ای به صور گوناگون نسبت به وقوع تغییرات در بستر جریان عکس العمل نشان میدهند. هدف از این پژوهش، ارزیابی اثر تکتونیک بر شبکه زهکشی حوضه آبریز دالکی است. در این پژوهش از برخی از شاخصهای کمی ژئومورفیک از قبیل نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (VF) ،عدم تقارن حوضه ها(AF) ، گرادیان طول رودخانه(SL) و شاخص سی...

full text

بررسی فعالیت‌های نوزمین ساخت حوضه آبخیزکرج از طریق شاخص های ژئومورفیک

شبکه های زهکشی به اشکال مختلف نسبت به وقوع تغییرات در بستر جریان عکس العمل نشان می دهند . منطقه مورد مطالعه در استان البرز و در بالادست مهرشهر کرج واقع شده است. به دلیل قرار گیری حوضه مورد مطالعه بر روی گسل های لرزه خیز و همچنین وجود شهرهای بزرگ و پرجمعیت در این ناحیه، مطالعه وضعیت فعالیت های تکتونیکی در این منطقه را ضروری می کند. در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از شاخص های AF، SL، S، BR...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 95

pages  93- 105

publication date 2015-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023