تحلیل منطقهای بار رسوب معلق با استفاده از روش رگرسیون مؤلفههای اصلی در حوضة آبخیز سفیدرود

Authors

  • آرش طالاری دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران
  • سپیده ایمنی دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران
  • کاظم نصرتی دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران
Abstract:

رسوب ناشی از فرسایش خاک به عنوان مهم‌ترین نمایة تخریب اراضی، چالشی مهم در بحث توسعۀ پایدار و تهدیدی بر زیست بوم‌ها تلقی می‌شود. لذا برآورد معتبر رسوب خروجی از آبخیزها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. گستردگی آبخیزها و کمبود ایستگاه‌های سنجش رسوب باعث شده است تا از روش‌های تحلیل منطقه‌ای جهت برآورد بار رسوب معلق در آبخیز فاقد و یا کمبود آمار استفاده شود. هدف از این تحقیق تحلیل منطقه‌ای بار رسوب معلق با استفاده از روش رگرسیون مؤلفه‌های اصلی در مناطق همگن حوضة آبخیز سفیدرود با مساحت 59273 کیلومترمربع است. در این پژوهش، 23 ایستگاه رسوب‌سنجی با دوره‌های آماری 30 سال انتخاب گردید و میانگین سالانة رسوب زیرحوضه‌ها به عنوان متغیر وابسته و 18 متغیر فیزیوگرافی و هیدرولوژیک مربوط به زیر‌حوضه‌ها به عنوان متغیر مستقل تعیین شدند. پس از تعیین مناطق همگن، در هر منطقة همگن براساس روش تجزیة مؤلفه‌های اصلی (PCA) مؤلفه‌های مؤثر در رسوب شناسایی شدند. درنهایت ارتباط بین بار رسوب معلق در دورة بازگشت‌های مختلف و مؤلفه‌های مؤثر در مناطق همگن تعیین شدند. نتایج نشان داد که ایستگاه های واقع در منطقة مورد مطالعه با بکارگیری تحلیل‌خوشه‌ای در دو گروه همگن قرار گرفتند. براساس تجزیة مؤلفه‌های اصلی، در منطقة همگن یک، 18 متغیر به 5 مؤلفه با توجیه بیش از ۸۷ درصد واریانس و در منطقة همگن دوم داده‌ها به 3 مؤلفه با توجیه بیش از 92 درصد واریانس خلاصه شدند. همچنین با استفاده از رگرسیون مؤلفه‌های‌اصلی در منطقة همگن 1 فاکتور اول با مقدار ضریب‌تبیین دبی رسوب 25 ساله  67/0 و در منطقة همگن 2، نیز فاکتور اول و دوم با ضریب‌تبیین 32/0 وارد مدل شدند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی آماری روند رسوب معلق با استفاده از تحلیل سری‌های زمانی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بار نیشابور)

فرسایش، انتقال رسوب، رسوب گذاری و کیفیت آب از مسائل بسیار مهم در مدیریت حوزه­های آبخیز می­باشند. از آنجاییکه بسیاری از حوزه­های آبخیز در اکثر کشورها از جمله ایران فاقد ایستگاه رسوب سنجی هستند استفاده از روش­های آماری برای تحلیل آمار رسوبدهی حوزه­های آبخیز یکی از رهیافت­های مهم بررسی روند رسوب زایی در حوزه­های آبخیز است. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی آماری روند رسوب معلق با استفاده از تحل...

full text

تعیین سهم سازندهای زمین‌شناسی در تولید رسوب معلق با استفاده از روش منشایابی رسوب (حوزه آبخیز زیارت استان گلستان)

روش منشایابی رسوب به‌عنوان روشی موفق و مؤثر برای تعیین سهم منابع رسوب در تولید رسوب در طول دو دهه­ی اخیر به اثبات رسیده است. حوزه آبخیز زیارت در استان گلستان، یکی از منابع تأمین آب شهر گرگان است. واحدهای اصلی زمین‌شناسی این حوضه شامل شیست گرگان، رسوبات آبرفتی دوره کواترنر، سازند شمشک و خوش ییلاق است که می‌توانند نقش مهمی در فرسایش و تولید رسوب داشته باشند. برای منشایابی رسوب، 14 نمونه از رسوب م...

full text

تخمین دبی بار معلق رسوب با استفاده از بهترین ساختار شبکه عصبی مصنوعی در حوزه آبخیز طالقان

  Prediction of sediment load transported by rivers is a crucial step in the management of rivers, reservoirs and hydraulic projects. In the present study, in order to predict the suspended sediment of Taleghan river by using artificial neural network, and recognize the best ANN with the highest accuracy, 500 daily data series of flow discharge on the present day, flow discharge on the past day...

full text

مدل سازی بار رسوب زیرحوضۀ دو حوضۀ آبخیز زاینده رود علیا با استفاده از روش رگرسیون کمترین مربعات فازی

برآورد تولید رسوب حوضه های آبخیز، یک امر مهم در طراحی سازه های آبی، مسائل زیست‎محیطی و کیفیت آب رودخانه ها است. یکی از متداول ترین روش‎ها برای برآورد میزان رسوب، روش‎های تجربی است. با توجه به عدم قطعیت ارتباط بین تولید رسوب و عوامل مؤثر بر آن، روابط تجربی ارائه‎شده در این زمینه کارایی چندانی در این امر ندارند. این پژوهش به مدل سازی بار رسوب یکی از زیر حوضه های (زیرحوضه 2) حوضۀ آبخیز زاینده رود ...

full text

بررسی کارایی روشهای نرو فازی و رگرسیون درختی در برآورد بار رسوب معلق رودخانه

کاربرد روش‌های نروفازی ورگرسیون درختی در هیدرولوژی رسوب رودخانه‌ها و حوزه‌های آبخیز توسعه چندانی ندارد و بیشتر از آن منحنی‌های سنجه رسوب به عنوان متداول‌ترین روش برآورد رسوب شناخته شده‌اند. در این تحقیق به منظور مقایسه و اصلاح روش‌های برآورد بار رسوبی رودخانه‌ها، مقادیر برآوردی چند نوع منحنی سنجه رسوب تک متغیره و یک نوع منحنی سنجه رسوب چند متغیره با روش‌های نروفازی و رگرسیون درختی در 5 ایستگاه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 71  issue 3

pages  809- 827

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023