توسعه و افول مالی در ایران: یک مدل کمی تعادل عمومی پویا

مانده بدهی بخش غیردولتی به شبکه بانکی نسبت به تولید ناخالص اسمی داخلی در طول سال‌های نیمه دهه هفتاد تا نیمه دهه هشتاد بیش از دو برابر شده و پس از آن این رشد متوقف شده است. در این مقاله برای توضیح این پدیده یک مدل کمی تعادل عمومی پویا معرفی می‌شود و مدل با توجه به داده‌های کلان ایران و داده‌های خرد به دست آمده از طرح دسترسی خانوار به خدمات مالی بانک مرکزی کالیبره می‌شود. از دیدگاه مدل، چرخه اعتباری بیشتر مرتبط با موضوعاتی است که قیمت مسکن را مستقیما تحت تاثیر قرار داده و در نتیجه میزان وثیقه‌گذاری مسکن را برای دریافت اعتبارات تحت تاثیر می‌گذارد. مدل به خوبی می‌تواند تحولات بازار اعتبار در ایران و بخش مهمی از تحولات بازار مسکن را توضیح دهد. ولی اثرات اقتصاد کلان نسبتا جزئی هستند، چرا که پاسخ قرض‌گیرندگان و قرض‌دهندگان در سطح هم‌افزون همدیگر را خنثی می‌کنند. این موضوع نشان می‌دهد انقباض اعتباری از سال ۱۳۸۶ به تنهایی قادر به توضیح رکود سال‌های اخیر نیست.