زمینه‌های مشارکت اعضای شوراهای اسلامی شهرها و روستاهای استان آذربایجان شرقی در نظام سلامت استان: یک مطالعه تئوری زمینه‌ای

زمینه و هدف: تامین و ارتقاء سلامت جامعه نیازمند مشارکت فعال همگانی است و شوراهای اسلامی به عنوان نمایندگان مردم می‌توانند نقش بسیار مهمی را در این زمینه ایفا نمایند. برای رسیدن به این مهم ابتدا بایستی این زمینه‏ها شناسایی گردند، بنابراین مطالعه حاضر به منظور شناسایی زمینه‌های مشارکت شوراهای اسلامی در سیستم سلامت استان آذربایجان‌شرقی طراحی و اجرا شد. روش کار: در این پژوهش کیفی از نوع تئوری زمینه‌ای، زمینه‌های مشارکت شوراهای اسلامی در نظام سلامت استان از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با اعضای شوراها و کارکنان نظام بهداشتی بررسی شد. نمونه‌ها به‏صورت هدفمند انتخاب شده و مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع اطلاعاتی ادامه یافت. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش توصیه شده استراوس و کوربین بطور دستی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: در این مطالعه با 29 نفر مصاحبه گردید. نتایج آنالیز مصاحبه‌ها، منجر به شکل‌گیری 6 طبقه اصلی برای زمینه‏های مشارکت شامل: بهداشت محیط شهر و روستا، مدیریت جنبه‌های مختلف سلامت، فرهنگ‌سازی در جامعه و ارتقاء آگاهی‌های بهداشتی مردم، جلب مشارکت مردم و سازمان‌ها، تسهیل ارتباطات و سایر جنبه‌های فنی مثل سلامت مادران شد. در زیر طبقات 6 طبقه اصلی، 54 مورد متنوع برای مشارکت شوراهای اسلامی استخراج شد. نتیجه‌گیری: از نظر شرکت‌کنندگان، زمینه‌های متنوع و زیادی برای مشارکت اعضای شوراهای اسلامی در نظام بهداشتی به ویژه در فرایندهای مرتبط با سلامت محیط وجود دارد. بنابراین نظام بهداشتی بایستی با اتخاذ استراتژی‌های مناسب، مشارکت شوراها را تسهیل و عملیاتی نموده و از پتانسیل بالای موجود برای پیش‌برد اهداف نظام سلامت استفاده کند.