شکل‌های مختلف پتاسیم خاک‌های مناطق توتون‌کاری شمال کشور

Authors

  • فرهاد خرمالی گروه علوم خاک- دانشگاه علوم کشاورزی و منابغ طبیعی گرگان
Abstract:

سابقه و هدف: پتاسیم یکی از عناصر غذایی ضروری و پر مصرف برای رشد و توسعه گیاه توتون می‌باشد. مقدار پتاسیم در برگ توتون همبستگی بالایی با کیفیت برگ توتون دارد و یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها جهت تعیین کیفیت برگ توتون می‌باشد. پتاسیم در خاک به ترتیب کاهش قابلیت استفاده برای گیاه شامل بخش‌های محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی می‌باشد.. این پژوهش با هدف بررسی شکل‌های مختلف پتاسیم (محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی) به همراه پتاسیم شبه کل (عصاره‌گیری شده با تیزاب سلطانی) در خاک‌های مناطق توتون‌کاری استان‌های گلستان، مازندران و گیلان انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در مناطق توتون‌کاری هر یک از استان‌های ‌گلستان، مازندران و گیلان 3 خاکرخ حفر شد. تمام خاکرخ‌ها تشریح و بر اساس کلید سیستم جامع طبقه‌بندی خاک طبقه‌بندی شدند. شکل‌های مختلف پتاسیم (محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی) به همراه پتاسیم شبه کل اندازه‌گیری شده و ارتباط آنها با یکدیگر و با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: در مناطق توتون‌کاری شمال کشور میانگین مقدار پتاسیم محلول، تبادلی، غیر تبادلی، شبه کل، ساختمانی و کل به ترتیب از صفر تا 24/38، 7 تا 513، 44 تا 1933، 70 تا 4267، 4114 تا 15607 و 4166 تا 16157 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک و میانگین درصد پتاسیم محلول، تبادلی، غیر تبادلی، شبه کل و ساختمانی به پتاسیم کل به ترتیب از صفر تا 32/0، 12/0 تا 41/4، 83/0 تا 96/11، 21/1 تا 72/33 و60/85 تا 96/98 متغیر می‌باشد. خاک‌های مورد مطالعه در استان گیلان کم‌ترین مقدار تمام شکل‌های پتاسیم را دارند و خاک‌های مورد مطالعه در استان مازندران از نظر شکل‌های محلول، تبادلی، غیرتبادلی و شبه کل و خاک‌های مورد مطالعه در استان گلستان از نظر شکل‌های ساختمانی و کل دارای بیشترین مقدار هستند. آزمون همبستگی شکل‌های مختلف پتاسیم با اجزای بافت خاک نشان داد که بین شکل‌های مختلف پتاسیم به جز پتاسیم محلول رابطه مثبت معنی‌دار با مقدار رس و سیلت و رابطه منفی با مقدار شن در سطح یک درصد وجود دارد. بالاترین ضریب همبستگی مقدار شن و سیلت با پتاسیم غیر تبادلی و مقدار رس نیز با پتاسیم شبه کل می‌باشد. همچنین، نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین تمام شکل‌های مختلف پتاسیم همبستگی مثبت معنی‌دار در سطح یک درصد وجود دارد به جز پتاسیم محلول که تنها با پتاسیم تبادلی و غیرتبادلی به ترتیب در سطح یک و پنج درصد همبستگی مثبت معنی‌دار دارد. مقایسه مقدار پتاسیم شبه کل با شکل‌های مختلف پتاسیم نیز نشان داد که پتاسیم شبه کل بین پتاسیم غیرتبادلی و پتاسیم ساختمانی قرار دارد و از نظر مقدار به پتاسیم غیر‌تبادلی بسیار نزدیک می‌باشد. نتیجه‌گیری: مقدار پتاسیم قابل دسترس گیاه (پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی) در مناطق توتون‌کاری استان مازندران بیشتر از استان‌های گلستان و گیلان بوده و در نتیجه مدیریت کودی پتاسیم در این مناطق با هم متفاوت خواهد بود. پتاسیم شبه کل همبستگی خوبی با شکل‌های دیگر پتاسیم داشت و از آنجائیکه شامل شکل‌های محلول، تبادلی، غیرتبادلی و بخشی از پتاسیم ساختمانی است، می‌تواند نشان دهنده قدرت تامین پتاسیم خاک برای گیاه در طول دوره رشد در نظر گرفته شود که نیاز است با آزمایش‌های گلخانه‌ای و مزرعه‌ای مورد بررسی قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثر رایزوسفر گیاه برنج بر شکلهای فسفر معدنی در خاکهای شالیزاری شمال ایران: 1- شکلهای فسفر بومی خاک

این تحقیق به منظور بررسی اثر رایزوسفر برنج بر شکلهای فسفر معدنی بومی در خاکهای شالیزاری شمال ایران در گلخانه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با دو تکرار شامل نوع خاک در 14 سطح (10 خاک آهکی و چهار خاک غیرآهکی )، و کشت گیاه در دو سطح ( با کشت و بدون کشت برنج ) انجام شد. پس از سه ماه، از گلدانهای "با کشت" و خاک "بدون کشت"، به طور هم‌زمان به روش خاصی نمونه‌برداری...

full text

شکل های مختلف پتاسیم خاک های مناطق توتون کاری شمال کشور

سابقه و هدف: پتاسیم یکی از عناصر غذایی ضروری و پر مصرف برای رشد و توسعه گیاه توتون می باشد. مقدار پتاسیم در برگ توتون همبستگی بالایی با کیفیت برگ توتون دارد و یکی از مهم ترین شاخص ها جهت تعیین کیفیت برگ توتون می باشد. پتاسیم در خاک به ترتیب کاهش قابلیت استفاده برای گیاه شامل بخش های محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی می باشد.. این پژوهش با هدف بررسی شکل های مختلف پتاسیم (محلول، تبادلی، غیرتباد...

full text

اثر قارچ میکوریز آربسکولار، باکتری، و تنش خشکی بر شکلهای مختلف پتاسیم در خاک و جذب پتاسیم در گیاه ذرت

چکیده: به منظور بررسی اثر عوامل میکروبی و تنش خشکی بر شکلهای مختلف پتاسیم و مقدار جذب آن توسط گیاه، آزمایش گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل قارچ میکوریز آربسکولار در دو سطح ‌(تلقیح نشده با قارچ و‌ تلقیح شده با قارچ گلوموس اینترارادیسز)‌، باکتری در دو سطح (تلقیح نشده با باکتری و تلقیح شده با باکتری ‌سودوموناس فلورسنس‌) و تنش خشکی در چهار سطح...

full text

اثر رژیم رطوبتی و کود فسفر بر فسفر قابل‌جذب و شکلهای فسفر معدنی در برخی خاکهای شالیزاری شمال ایران

تأثیر رژیم رطوبتی خاک و کود فسفر بر فسفر قابل‌جذب و شکلهای فسفر معدنی در چهار خاک شالیزاری شمال ایران بررسی گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی شامل نوع خاک در چهار سطح (دو خاک اسیدی و دو خاک آهکی)، شرایط رطوبتی خاک در سه سطح (هواخشک، 40% رطوبت اشباع و غرقاب) و کود فسفر در دو سطح (با و بدون کود فسفر) و با دو تکرار انجام شد. کود فسفر به‌صورت مونوکلسیم فسفات به میزان 10...

full text

بررسی پاسخ برنج به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران

در یک بررسی دو ساله در شرایط گلخانه پاسخ ارقام پر محصول آمل 3 وخزر به کود پتاسیم در خاکهای شالیزاری شمال ایران درشرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور 51 نمونه مرکب خاک (سال اول 25 نمونه‘ سال دوم 26 نمونه) ا زعمق 25-0 سانتی متری مزارعی که بطور تصادفی درسراسر منطقه انتخاب گردیدند‘ اندازه گیری شد. مقدار پتاسیم قابل تبادل با استات آمونیوم خاکها با میانگین برابر 4/133 میلی گرم درکیلوگرم ...

full text

اثر رژیم رطوبتی و کود فسفر بر فسفر قابل جذب و شکلهای فسفر معدنی در برخی خاکهای شالیزاری شمال ایران

تأثیر رژیم رطوبتی خاک و کود فسفر بر فسفر قابل جذب و شکلهای فسفر معدنی در چهار خاک شالیزاری شمال ایران بررسی گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی شامل نوع خاک در چهار سطح (دو خاک اسیدی و دو خاک آهکی)، شرایط رطوبتی خاک در سه سطح (هواخشک، 40% رطوبت اشباع و غرقاب) و کود فسفر در دو سطح (با و بدون کود فسفر) و با دو تکرار انجام شد. کود فسفر به صورت مونوکلسیم فسفات به میزان 10...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 4

pages  1- 23

publication date 2016-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023