مدل‌سازی خدمات تولیدی اکوسیستم (تولید آب) در حوضۀ آبخیز طالقان میانی

Authors

  • مرجان شفیع زاده دانش‌آمو‌ختۀ دکتری برنامه‌ریزی محیط زیست، پردیس البرز دانشگاه تهران
Abstract:

مدل‌سازی سیستم‌های منابع آب از اجزای ضروری فرایند برنامه‌ریزی و ارزیابی منابع آب است. ارزیابی چگونگی تغییرات تولید و عملکرد آب در گذشته و آینده مهم است. مدل InVEST توابع خدمات اکوسیستمی در قالب نقشه‌هایی با سطح داده‌های ورودی کم را تجسم می‏کند، اما حجم بالی داده‌های خروجی را دارد و به ساده‌سازی مسائل پیچیده و در نتیجه، افزایش توانایی حل مسئله می‌پردازد. در مطالعۀ حاضر به مدل‌سازی خدمات تولیدی اکوسیستم (تولید آب) در حوضۀ آبخیز طالقان میانی با ابزار تولید آب مدل InVEST پرداخته شد. ابتدا، نقشه‌های عمق لایۀ محدودکنندۀ ریشه، میانگین بارندگی سالیانه، مقدار (گنجایش) آبی در دسترس گیاه، کاربری اراضی و مرز حوضه و زیرحوضه‌های آبخیز به عنوان ورودی‌های مدل وارد شدند و نقشه‌های مقدار حجم آب قابل تولید در هر زیرحوضه (مترمکعب/سال)، مقدار تقریبی تبخیر‌ـ تعرق واقعی با کسر مقدار بارش در هر پیکسل، نقشۀ تبخیر‌ـ تعرق واقعی بر حسب (میلی‏متر) در هر پیکسل به‌صورت تخمینی، نقشۀ تولید آب برآوردشده در هر پیکسل بر حسب (میلی‌متر در سال) به دست آمد. بر اساس محاسبات انجام‌شده توسط مدل در مجموع در حوضۀ آبخیز طالقان میانی، سالانه 9/200 میلیون مترمکعب تولید می‌شود که بیشترین مقدار تولید آب، در زیرحوضۀ حسنجون با 3/59 میلیون مترمکعب در سال و کمترین میزان تولید آب، در زیرحوضه‌های دنبلید، زیدشت 1 و زیدشت 2 است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی خدمت اکوسیستم تولید آب با استفاده از نرم‌افزار InVEST (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دلیچای)

سابقه و هدف: مزایای متعددی که انسان‌ها از اکوسیستم‌ها بدست می‌آورند را خدمات اکوسیستم می‌نامند. این خدمات دارای طیف گسترده‌ای هستند و یکی از باارزش‌ترین آن‌ها خدمات تولید آب است. تولید آب به معنای مجموع میانگین بلند مدت جریان سالانه رودخانه‌ها و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی بوسیله بارش می‌باشد. با توجه به بهره‌برداری‌های مختلف از اراضی و تفاوت در میزان تولید آب در هر یک از این کاربری‌ها برآورد و ...

full text

ارزیابی پایداری خاکدانه‏ ها و تعیین مکانیسم ناپایداری خاک‏ های حوضۀ آبخیز طالقان

با توجه به محدودیت‏های موجود در تعیین میزان حساسیت خاک به فرسایش آبی یا فرسایش‏پذیری خاک از طریق آزمون‏های میدانی، کاربردِ روش‏های آزمایشگاهی روی نمونه‏های کوچک خاک (کمتر از 100 گرم)، افزون بر ساده‌بودن، نیازمند هزینه و وقت کمتری است. نتایجِ پژوهش‏های مختلف در این زمینه بیانگر آن است که از بین روش‏های مختلف آزمایشگاهی، مبنی بر استفاده از خصوصیات خاک، آزمون‏های مربوط به ساختمان خاک و پایداری خاکدا...

full text

ارزیابی کیفی منابع آب سطحی حوضۀ آبخیز هیو

کیفیت آب در هر محل منعکس‏کنندۀ اثر عوامل مختلف مانند زمین‏شناسی، اقلیم و منابع آلایندۀ انسانی است و پایش کیفیت منابع آب اغلب موجب تولید داده‏های پیچیده‏ای می‏شود که حاوی اطلاعات غنی دربارۀ رفتار منابع آب هستند و نیاز به روش‏های مناسبی برای تحلیل و تفسیر دارند. در این مطالعه ارزیابی هیدروژئوشیمیایی منابع آب حوضۀ ‏آبخیز هیو انجام شده است که در غرب شهر هشتگرد قرار دارد. به‌منظور اندازه‏گیری کاتیون...

full text

پیش‌بینی سلامت حوضه آبخیز بر پایة متغیّرهای کیفیّت آب سطحی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز طالقان)

کیفیّت آب سطحی، یکی از معیارهای مهمّ تعیین سلامت حوضه آبخیز است؛ به­گونه­ای که تغییرات آن، تعیین‌کنندة وضعیّت سلامت و در نتیجه، پایداری جوامع محیطی و انسانی است. با توجّه به اینکه در دهة اخیر، بر اثر مصرف بیش از حدّ منابع آب و آلودگی، این متغیّر حیاتی دچار تغییر شده است؛ بنابراین، اطّلاع از وضعیّت آن در سال­های آتی می­تواند نقش مهمّی در برنامه­ریزی محیطی و پایداری جغرافیای انسانی داشته باشد. حوضة آبخیز ...

full text

ظرفیت چرای کوتاه مدت مراتع طالقان میانی

تعیین ظرفیت چرا، یکی از اساسی­ترین موارد در اداره مرتع است و عدم رعایت آن، یکی از عوامل تخریب مرتع است. هدف از این پژوهش، تعیین ظرفیت چرا در مراتع طالقان میانی در قالب سیاست کوتاه مدت است تا عواملی که در محاسبه ظرفیت چرا باید اعمال شود، مورد توجه قرار گیرد و بتوان علاوه بر حفاظت، به بهبود وضعیت مرتع نیز کمک کرد.نمونه­برداری در خرداد ماه 1392، از پوشش گیاهی با روش تصادفی- سیستماتیک انجام و مقدار...

full text

بررسی ترجیحات کشاورزان جهت مشارکت در برنامه پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) حوزه آبخیز دشت قزوین

پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) از ابزارهای اقتصادی مدیریت منابع‌طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست می‌باشد. هدف این برنامه‌ از طریق ارائه مشوق‌های مستقیم به کشاورزان، جهت بهبود نتایج زیست‌محیطی اکوسیستم حاصل می‌شود. مشارکت در برنامه‌های PES داوطلبانه است، ‌بطوریکه طراحی برنامه‌ی موثر نیاز به بررسی دقیق ترجیحات کشاورزان دارد. دشت قزوین از نظر تولید محصولات کشاورزی و درآمدزایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  411- 419

publication date 2020-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023