مدل‌سازی پاسخ گیاه ریحان به تنش آبی در سطوح متفاوت رطوبتی

جذب آب گیاه را در شرایط تنش آبی می‌توان با برخی توابع ریاضی، به صورت کمّی، شرح داد. این توابع، در صورتی که بتوانند پیش‌بینی درستی از واکنش گیاه به تنش آبی ارائه دهند، ابزاری سودمند برای برنامه‌ریزی آبیاری و مدیریت بهینۀ آب در مزرعه به شمار می‌آیند. هدف این پژوهش ارزیابی برخی توابع کاهش جذب آب در شرایط تنش آبی بود. به همین منظور، آزمایشی با چهار سطح مختلف آب آبیاری شامل 120، 100، 80، و 60 درصد نیاز آبی با سه تکرار روی گیاه ریحان انجام شد. تیمارهای تنش آبی در مرحلة سه‌برگی‌شدن گیاه اعمال شد. پتانسیل‌ ماتریک روزانه به کمک دستگاه تتاپروب و ترسیم منحنی مشخصة رطوبتی خاک اندازه‌گیری شد. تعرق نسبی با استفاده از تغییرات رطوبت روزانة خاک محاسبه شد. مقایسة آماره‌های بیشینة خطای نسبی، ریشة میانگین مربعات خطا، کارایی مدل‌سازی، ضریب جرم باقی‌مانده، و ضریب تبیین مدل‌ها نشان داد همۀ مدل‌ها مقدار جذب روزانه را کمی بیشتر از مقدار واقعی برآورد می‌کنند. در برآورد جذب نسبی روزانه، مدل غیر خطیHomaee et al.  (2002) برازش بهتری نسبت به دیگر مدل‌ها ارائه داد. همچنین نتایج نشان داد مدل خطیFeddes et al.  (1987) و مدل‌های غیر خطی van Genuchten  (1987) و Homaee et al. (2002) در برآورد میزان جذب نسبی تجمعی طی فصل رشد دقتی مناسب دارند.