مطالعه تطبیقی پهنه های اقلیمی استان گلستان تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم

Authors

  • خلیل قربانی هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • مهدی مفتاح هلقی هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

سابقه و هدف: اقلیم شرایط متوسط آب و هوایی است که در سال‌های اخیر با افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو و بر هم خوردن توازن تابشی در حال تغییر است و پدیده‌ای با عنوان تغییر اقلیم را شکل می‌دهد. تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالش‌هایی است که بخش‌های مختلف زندگی انسان را در روی زمین تحت تاثیر قرار خواهد داد. برای شناسائی اقلیم، از مجموعه قواعدی استفاده می‌شود که پارامترهای اقلیمی را طبقه‌بندی و به آن‌ها طبقه‌بندی‌های اقلیمی گفته می‌شود. در پهنه-بندی اقلیمی لازم است تا داده‌های هواشناسی که در مقیاس ایستگاهی ثبت‌ شده‌اند درون‌یابی شوند، این عمل با روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است. استان گلستان با برخورداری از اقلیم‌های متنوع، به عنوان منطقه مطالعاتی در نظر گرفته شد که از قطب‌های مهم کشاورزی در ایران است که شناخت پهنه‌های اقلیمی آن اهمیت زیادی دارد. با توجه به تنوع اقلیمی استان گلستان، هدف از این پژوهش بررسی تغییرات پهنه‌های اقلیمی استان تحت تأثیر پدیده تغییر اقلیم است که بر اساس روش طبقه‌بندی اقلیمی دمارتن ترسیم شده و با نقشه اقلیمی ترسیم شده بر اساس داده‌های مشاهداتی مقایسه و تغییرات اقلیمی در استان بررسی شد. مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه در بخش جنوب شرقی دریای خزر قرار دارد. و بین 36 درجه و 24 دقیقه تا 38 درجه عرض شمالی و 53 درجه و 51 دقیقه تا 56 درجه و 14 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده که از تنوع اقلیمی خوبی برخوردار است. در ابتدا پس از تولید داده‌های اقلیمی تحت سناریوهای مختلف توسط مولد داده LARS ، پهنه‌های اقلیمی استان بر اساس داده‌های مشاهداتی دما و بارش طی دوره آماری 2011-1982 , (1390-1360) به روش دمارتن کلاسیک ترسیم و با پهنه‌های اقلیمی ترسیم شده بر اساس خروجی مدل LARS طی سه دوره از خروجی‌های مدل اقلیمی HADCM3 ( 2030-2011، 2065-2046 و 2100-2080) و تحت سه سناریوی انتشار گاز گلخانه‌ای A1B ,A2 وB1 مقایسه شدند. داده‌های بارش با استفاده از روش کریجینگ، و داده‌های دما بر اساس روش رگرسیون وزن دار جغرافیایی درون‌یابی شدند و پهنه‌های اقلیمی نیز بر حسب درصد مساحت آنها در هر یک از سناریوها با یکدیگر مقایسه شدند. یافته‌ها: نتایج خروجی مدل LARS نشان داد که میانگین دمای هوا در استان گلستان تا سال 2100، حدود 3/4 درجه سانتی‌گراد افزایش می‌یابد و در بین سناریوهای مختلف، سناریوی A2 در دوره‌ی 2070-2100 افزایش دمای بیشتری را نشان می‌دهد. میانگین ماهانه بارش در برخی از ماه‌ها کاهش و در برخی ماه‌های دیگر افزایش، اما در مجموع میانگین سالانه بارش افزایش را نشان می‌دهد. در ارزیابی روش‌های مختلف درون‌یابی بارش، نتایج نشان داد که روش کریجینگ نسبت به روش‌های عکس وزن فاصله و اسپیلاین با دقت بالاتری می‌تواند بارش را درون‌یابی کند. نتیجه‌گیری: خروجی‌های مدل LARS موید روند افزایشی دما و بارش است اما افزایش دما در مقایسه با افزایش بارش شدت بیشتری را نشان می‌‌دهد و این باعث تغییراتی در پهنه‌های اقلیمی استان خواهد شد و در مجموع استان در دوره‌های اقلیمی آتی در اثر پدیده تغییر اقلیم به سمت اقلیم‌های خشک‌تر پیش خواهد رفت. در این میان، سناریوی A2 شرایط خشک‌تری را برای استان گلستان تا پایان قرن حاضر پیش‌بینی می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاثیرات تغییر اقلیم بر پهنه بندی اقلیمی استان گلستان با روش دمارتن گسترش یافته

 افزایش گازهای گلخانه‌ای سبب شده تا آب و هوای کره زمین تحت تأثیر قرار گرفته و تغییراتی در پهنه‌های اقلیمی به وجود آورد. مطالعه حاضر با هدف بررسی این تغییرات در استان گلستان با تنوع اقلیمی زیاد، بر اساس شاخص طبقه بندی دمارتن گسترش یافته انجام شده است. بدین منظور از داده­های بارش سالانه 60 ایستگاه و نیز دمای­حداکثر و حداقل روزانه 22 ایستگاه هواشناسی در سطح  استان طی دورة آماری 1982-2010 به عنوان ...

full text

شبیه سازی نمایه آسایش اقلیمی در استان خراسان رضوی تحت سناریوهای تغییر اقلیم

اقلیم یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده در مکانیابی مراکز جمعیتی و شهرنشینی بوده و هر چه شرایط اقلیمی با آستانه های دمایی بدن انسان سازگاری بیشتری داشته باشد، آسایش اقلیمی و کیفیت زندگی انسان بهتر خواهد بود. برای کمی سازی آسایش اقلیمی نمایه های متعددی از جمله نمایه زیست اقلیمی بیکر طراحی شده اند. در این تحقیق ابتدا با به کارگیری داده های دیدبانی شده دما و تندی باد در ده ایستگاه استان خراسان رضوی...

full text

بررسی تغییرات بارندگی و دمای هوا تحت تاثیر سناریوهای مختلف تغییر اقلیم (مطالعه موردی: شهرکرد)

در این پژوهش داده‌‌های خروجی مدل گردش عمومی HadCM3 تحت سه سناریوی تغییراقلیمA2 ، A1B و B1 به‌‌وسیله مدل آماری LARS-WG در ایستگاه‌‌ سینوپتیک شهرکرد ریزمقیاس‌نمایی شد و نتایج حاصل از آن در دوره پایه (۱۹95-1971) و دوره‌های آتی ۲۰30-۲۰11 و 2065-2046 برای پارامترهای هواشناسی دما و بارش مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از پیش‌‌بینی مدل در دوره‌های آتی نشان از افزایش دمای بیشینه و کمینه برای تمام ما...

full text

بررسی تغییرات جریان رودخانه بار نیشابور تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم

این تحقیق به منظور بررسی اثرات ناشی از تغییر اقلیم روی دما، بارندگی و رواناب در حوضه آبخیز بار نیشابور با استفاده از خروجی‏های مدل Hadcm3 تحت سه سناریو A1B ,A2 و B1 برای 2030-2010، 2065-2046 و 2099-2080 انجام گرفت. پس از ارزیابی کارایی مدل LARS-WG در ریز مقیاس‏سازی متغیرهای بارش و دما، تغییرات ماهانه آن­ها برای سه دوره 2030-2011، 2065-2046 و 2099-2080 نسبت به دوره پایه 2010-1971 مورد بررسی قرار...

full text

ارزیابی تغییرات جریان آینده تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم برحوضه آبریز رودخانۀ گاماسیاب

تغییر اقلیم با توجه به ظرفیت محدود اکوسیستم‏ها می‏تواند موجب بروز مشکلاتی در تأمین آب قابل‏ دسترس برای رفع نیاز بشر شود و بر توانایی منطقه‏ای در مواجهه با بلایای طبیعی مرتبط با آب تأثیر بگذارد. یکی از مشخصه‏های طبیعی رودخانۀ گاماسیاب احتمال وقوع سیلاب و خطرات ناشی از آن است. بنابراین مطالعات هیدرولوژیکی تحت شرایط تغییر اقلیم برای ساماندهی و مدیریت آن ضروری است. لزوم استفاده از مدل‏های سری CMIP5...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 5

pages  187- 202

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023