مطالعه‌ صفات مورفولوژیک مؤثر بر عملکرد گاوزبان ایرانی (Echium amoenum) در شرایط کاربرد کودهای آلی و شیمیایی و تراکم‌های مختلف گیاهی

به­منظور مطالعه صفات مورفولوژیک مؤثر بر عملکرد گاوزبان ایرانی (Echium amoenum) در شرایط کاربرد تیمارهای تغذیه­ای و تراکم­های مختلف، آزمایشی در سال­های زراعی 92-1390 در دانشگاه فردوسی مشهد به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 3 تراکم­ گیاهی (10، 5 و 3 بوته در مترمربع) و 5 نوع کود آلی و شیمیایی مختلف (کمپوست، ورمی‌کمپوست، گاوی، شیمیایی و شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تمامی کودهای آلی مورد مطالعه منجر به افزایش عملکرد گل نسبت به شاهد شدند، به­طوری­که عملکرد گل در تیمارهای کمپوست، ورمی­کمپوست و گاوی به­ترتیب 25، 28 و 27 درصد بیشتر از شاهد بود. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که متغیرهای ارتفاع بوته، عملکرد اندام هوایی و تعداد گل در بوته، اصلی­ترین عوامل مؤثر بر عملکرد گل بودند، ضمن اینکه سهم نسبی عملکرد اندام هوایی در مقایسه با ارتفاع بوته و تعداد گل در بوته به­ترتیب 16 و 25 درصد بیشتر بود. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، عملکرد اندام هوایی در بوته به طرق مختلف به­طور غیرمستقیم عملکرد گل را تحت­تأثیر قرار داد، ولی بیشترین اثر غیرمستقیم آن از طریق ارتفاع بوته بود.