پارامترهای فیزیولوژیک گیاه کنجد تحت تاثیر تنش شوری و افزایش غلظت دی‌اکسید کربن
Authors
Abstract:
سابقه و هدف: شوری تاثیر قابل توجهی بر تولیدات کشاورزی دارد. شوری خاک ناشی از فرآیندهای طبیعی یا آبیاری محصول با آب شور، در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان مانند ایران رخ می دهد. کنجد با نام علمی Sesamum indicum L.متعلق به خانواده پدالیاسه (Pedaliaceae) و یکی از گیاهان دیرینه زراعی و با ارزش است. سطح زیر کشت کنجد در ایران و جهان به‌ترتیب در حدود 6500 و 42 هزار هکتار است. از آنجا که کشور ما از نظر اقلیمی در منطقه خشک و نیمه خشک دنیا قرار دارد، از این رو شوری خاک و آب آبیاری یکی از مشکلات عمده در زراعت کشور است. یکی دیگر از فاکتورهای محدود کننده تولید محصول در مناطق گرم و خشک، گرم شدن هواست که پدیده‌ای جهانی بوده که ناشی از افزایش ممتد گازهای گلخانه‌ای مانند گاز دی‌اکسیدکربن و حاصل مصرف رو به ازدیاد سوخت‌های فسیلی، از بین رفتن جنگل‌ها و برخی فعالیت‌های منجر به توسعه در زندگی بشر است. با توجه به افزایش روزافزون گازهای گلخانه‌ای و اهمیت کاشت کنجد در شرایط تنش‌زا، این آزمایش با هدف بررسی تحمل گیاه کنجد در شرایط شور و افزایش دی‌اکسیدکربن انجام گرفت. مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف دی اکسید کربن و هم‌چنین تاثیر تنش شوری بر رشد و عملکرد گیاه کنجد در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر رفسنجان، در سال 95 در اتاقک رشد اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بستر مورد استفاده جهت کاشت خاک بوده و مقدار 2 کیلوگرم خاک درون هر گلدان ریخته شد. تیمار ها در این آزمایش ساملتنش شوری در سه سطح ( 0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر) از طریق کاربرد کلرید سدیم و تغلیظ CO2 در دو سطح (380 و ppm 700) بودند. یافته‌ها: نتایج نشان داد با افزایش دی‌اکسیدکربن، محتوای پرولین و قندهای محلول تحت تاثیر دی‌اکسیدکربن قرار گرفتند به طوری‌که میزان پرولین در برگ از 28/0 میلی‌مول بر گرم وزن تازه در دی‌اکسیدکربن محیط به 08/0 میلی‌مول بر گرم وزن تر در تیمار غلظت دی‌اکسید کربن (700 پی‌پی‌ام) رسید. آنزیم پراکسیداز، پلی‌فنل‌اکسیداز و فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز تحت تاثیر برهمکنش شوری و دی-اکسیدکربن قرار گرفتند. عنصر سدیم ریشه نیز با افزایش دی اکسیدکربن کاهش یافت و با افزایش تنش شوری پتاسیم اندام هوایی کاهش یافت. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که افزایش دی‌اکسیدکربن در شرایط تنش شوری، محتوای سدیم ریشه کاهش یافتند. محتوای قندهای محلول و پرولین نیز تحت تاثیر دی‌اکسیدکربن کاهش یافتند. اگرچه افزایش تنش شوری، افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز و فنیل‌آلانین آمونیالیاز را نشان داد ولی شوری بالا منجر به کاهش محتوای پتاسیم اندام هوایی گردید. در مجموع اثر مثبت و قابل توجهی از افزایش دی‌اکسیدکربن بر رشد رویشی و افزایش تحمل گیاه کنجد نسبت به تنش شوری دیده شد. به‌طور کلی نتایج بررسی حاضر نشان داد که گیاه کنجد به سطوح مختلف دی‌اکسید کربن واکنش نشان می‌دهد و از این پارامترها و روابط به‌دست‌آمده می‌توان برای پیش‌بینی آزمایشاتی در سطوح بالاتر دی‌اکسیدکربن استفاده نمود
similar resources
تاثیر همزیستی قارچ اندوفیت بر برخی شاخصهای فیزیولوژیک گیاه گوجه‌فرنگی تحت تنش شوری 10 روزه
The influence of endophyte fungus piriformospora indica on characteristics of the growth, water status, photosynthetic pigments concentration, gas exchange, and chlorophyll fluorescence of tomato plants under salt stress (0, 50, 100 and 150 mM) was studied in the greenhouse. Under salt stress, mycorrhizal tomato plants had higher dry weight of shoot and root, higher height, higher carotenoid an...
full textپاسخ ارقام گندم ایرانی به افزایش غلظت دی‌اکسید کربن هوا و تنش شوری
This experiment was conducted in a greenhouse at Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran in 2014 to evaluate 20 wheat cultivars (Navid, Pishtaz, Karaj, Kavir, Tajan, Karun, sholeh, Bahar, Khoshki 11, Gasparood, Sepahan, Sorkh tokhm, Chamran, Ghods, Shariar, Omid, Sistan, Alamut, Marvdasht and Shiraz) under two carbon dioxide concentrations (the ambient 360 and the enriched 700 µM) and t...
full textبررسی اثر تنش شوری بر برخی پارامترهای فیزیولوژیک و خواص ضدباکتریایی گیاه شوید (Anethum graveolens L.)
در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف کلرور سدیم (0، 15،30، 45، 60، 75 و 100 میلی‌مولار) بر برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی و خواص ضدباکتریایی گیاه شوید (Anethum graveolens L.) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. گیاهک‌های 10 روزه، به گلدان‌های حاوی ماسه‌ی شسته شده منتقل شده و توسط محلول غذایی آبیاری گردیدند. سپس تیماردهی گیاهان آغاز شد و بعد از طی دوره زمانی لاز...
full textبررسی برخی از پارامترهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در گیاهان جهش‌یافته AtrecQl4A تحت تنش شوری
اعضای خانواده RecQ در ترمیم، رونویسی و نوترکیبی DNA وظایف مهمی بر عهده دارند. گیاه مدل ارابیدوپسیس دارای 7 همولوگ RecQ است. ما قبلاً نشان دادیم که از کار افتادن ژنRecQl4A اربیدوپسیس پاسخ گیاه به برخی از تنش‌های ژنوتوکسیک را تغییر می‌دهد. در این گزارش، برخی از پارامترهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در گیاه جهش‌یافتهrecQl4A تحت تیمار شوری اندازه‌گیری شد تا بتوان نقش ژن RecQl4A در کنترل پاسخ گیاه به ا...
full textاثر غلظت های مختلف روی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه اسفرزه (Plantago ovata L.) تحت تنش شوری
The use of micronutrient fertilizers, such as zinc on the condition of natural limiting factors such as salinity can be a great help in the development of medicinal plants cultivated in many parts of the country. In order to study the response of Plantago ovata to zinc application under salt stress, a pot experiment was conducted in 2013, as factorial experiment based on a complete randomized d...
full textMy Resources
Journal title
volume 26 issue 2
pages 115- 126
publication date 2019-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023