کاربرد روش GLUEدر برآورد عدم قطعیت پارامترهای آلفا و n در منحنی رطوبتی خاک

Authors

Abstract:

سابقه و هدف: منحنی رطوبتی خاک یک مفهوم کلیدی در فرآیند مدل‌سازی مطالعات فیزیکی و هیدرولوژی خاک است که نقش تعیین کننده‌ای در مدیریت آب و خاک دارد. از طرفی، دقت مدل‌های مورد استفاده در توصیف منحنی رطوبتی خاک متاثر از روند تغییرات پارامترهای آن است. تجزیه و تحلیل میزان عدم‌قطعیت پارامترهای هیدرولیکی منحنی رطوبتی خاک در فرآیند مدل‌سازی، تعیین پارامترهای ورودی مدل‌ها و ارزیابی میزان عملکرد مدل‌ها نقش بسزائی دارد. از این‌رو هدف از این مطالعه ارزیابی کاربرد روش شبیه‌سازی GLUE که یک روش شبیه‌سازی مبتنی بر روش مونت‌کارلو است، در برآورد میزان عدم قطعیت متغیرهای آلفا و n در سه مدل ون‌گنوختن، ون‌گنوختن- معلم و ون‌گنوختن- ‌بوردین با ثابت فرض نمودن سایر پارامترهای منحنی رطوبتی خاک، می‌باشد. مواد و روش‌ها: ابتدا از دو نمونه خاک غالب مزرعه دانشگاه شهید باهنر کرمان نمونه‌برداری صورت گرفت و سپس با استفاده از داده‌های حاصل از دستگاه صفحه فشاری و نرم‌افزار RETC، منحنی رطوبتی خاک برای هر دو نمونه خاک (کلاس بافتی شن لومی و لوم رس سیلتی) بر پایه هر سه مدل مذکور، رسم و پارامترهای منحنی رطوبتی آنها استخراج شد، سپس با استفاده از روش GLUE، میزان عدم قطعیت پارامترهای آلفا و n در هر سه مدل بررسی شد. همچنین در ادامه براساس عملکرد GLUE میزان عدم‌قطعیت ذاتی هر یک از سه مدل برای هر کدام از کلاس‌های بافتی مورد مطالعه، تحت بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نمودار پسین برای هریک از پارامترهای هیدرولیکی مورد مطالعه برای هر سه مدل مذکور در هر کلاس بافتی بدست آمد، محدوده اطمینان 95 درصد از شبیه‌سازی نقاط منحنی رطوبتی خاک نیز برای هر سه مدل در هر دو کلاس بافتی به عنوان خروجی اصلی این تحقیق حاصل شد. برای کمّی‌سازی میزان عدم‌قطعیت مدل‌ها 4 شاخص ارزیابی عدم‌قطعیت محاسبه و بررسی گردید. برپایه شاخص‌های ارزیابی بهترین مدل برای بافت لوم رس سیلتی و شن لومی به ترتیب مدل ون‌گنوختن-معلم (71/85= PCI ، 2013/0 d-factor=، 079/0 S=، 4642/0 T=) و مدل ون‌گنوختن (75/28= PCI ، 0766/0 d-factor= ، 6453/0 S=، 1034/1 T=) می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از نمودارهای توزیع پسین نشان داد که متغیرهای هیدرولیکی آلفا و n در روند واسنجی از قابلیت شناسایی کمتری برخوردار بوده و نمی‌توان دامنه بهینه برای آن‌ها تعیین نمود، از این‌رو این دو متغیر نقش عمده‌ای در عدم‌قطعیت منحنی رطوبتی خاک دارند. همچنین بررسی عدم‌قطعیت هر سه مدل نشان داد که روش GLUE به‌خوبی توانسته است نقاط منحنی رطوبتی خاک را برآورد نماید به‌طوری که منحنی رطوبتی حاصل از نرم‌افزار RETC برای هر سه مدل در هر دو کلاس بافتی در محدوده اطمینان 95 درصد قرار گرفت. قرار گرفتن حدود 85 درصد از نقاط منحنی رطوبتی خاک برای بافت لوم رسی سیلتی در محدوده اطمینان 95 درصد، بیانگر توانایی بالای روش GLUE است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عدم قطعیت پارامترهای خاک بر عدم قطعیت پروفیل رطوبتی با استفاده از نظریه‌ی مجموعه‌های فازی

عدم قطعیت ابزاری برای سنجش اعتماد پذیری سیستم یا پارامترهای آن می‌باشد. در بررسی حرکت آب در خاک غیر اشباع پارامترهای زیادی موثر هستند، که اندازه‌گیری یا برآورد آن‌ها دشوار بوده و به نوعی دارای عدم قطعیت می‌باشند. در این پژوهش، بر اساس نظریه‌ی مجموعه‌های فازی، رویکردی جایگزین برای بیان نادقیقی پارامترهای مدل و پیش بینی عدم قطعیت در شبیه‌سازی مدل به کار گرفته شد. ابتدا معادله ریچاردز به عنوان یک ...

full text

برآورد پارامترهای منحنی مشخصه رطوبتی خاک با استفاده از حل عددی معکوس فرایند نفوذ آب به خاک در استوانه‌های-دوگانه

آگاهی از منحنی مشخصه رطوبتی برای شبیه‌سازی جریان آب و پدیده‌های انتقال در کشاورزی و هیدرولوژی ضروری است .در پژوهش حاضر از نرم‌افزار HYDRUS-2D/3D برای برآورد پارامترهای منحنی مشخصه رطوبتی در سه بافت متفاوت خاک به روش معکوس، با استفاده از داده‌های نفوذسنج استوانه‌های-دوگانه، استفاده شد. برای این منظور، آزمایش نفوذ آب به خاک از طریق استوانه‌های-دوگانه در سه منطقه با بافت‌های مختلف رس سیلتی، لومی و...

full text

ارزیابی کارآیی مدل های فرکتالی در برآورد پارامترهای هیدرولیکی خاک و رابطه بین بُعد فرکتالی منحنی رطوبتی با این پارامترها

روابط آب و خاک به قدری پیچیده هستند که پیشرفتهترین مدلهای ریاضی نیز به سختی قادر به شبیهسازی دقیق آنها میباشند. منحنی رطوبتی و هدایتهیدرولیکی غیراشباع، از جمله عوامل مهم در بررسی حرکت آب در خاک هستند. بهعلت تغییرپذیری بالا و پیچیدگی خاک، بدست آوردن ویژگیهای هیدرولیکی خاکبهطور مستقیم دشوار، وقتگیر و هزینهبر بوده و بنابراین لازم است با استفاده از روشهای غیرمستقیم تخمین زده شوند. هدف از این پژوهش،...

full text

آنالیز عدم قطعیت در برآورد حجم رسوب مخازن سدها با استفاده از روش آلفا- برش فازی مطالعه موردی: سد لتیان

در تخمین میزان رسوب‌گذاری و تجمع رسوبات در مخزن، عدم قطعیت‌هایی وجود دارد که از عواملی مانند میزان دبی جریان، بار رسوب، اندازه ذرات و وزن مخصوص رسوبات، راندمان تله‌اندازی و نوع عملکرد مخزن، ناشی می‌شوند. در این مطالعه جهت به‌کمیت درآوردن عدم قطعیت برآورد حجم رسوب‌گذاری مخزن، داده‌های 46 ساله دبی جریان و بار رسوب ایستگاه‌های هیدرومتری منتهی به مخزن سد لتیان مورد استفاده قرار گرفته و مدل تجربی بر...

full text

ارزیابی و مقایسه دو مجموعه توابع انتقالی در برآورد برخی نقاط منحنی مشخصه رطوبتی خاک

منحنیمشخصهرطوبتی خاک در پژوهش‌های آبوخاکمربوط بهآبیاریوزهکشی،حفاظتخاک وانتقال املاحاهمیت فراوانیدارد. از آنجا کهاندازه­گیریمستقیماین ویژگی از خاک، وقت­گیرو هزینه­براست، می‌توان با برآورد نقاط منحنی مشخصه رطوبتی با استفاده از توابع انتقالی و ویژگی­های زود یافت خاک، در زمان و هزینه­ها صرفه‏جویی کرد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی و مقایسه توابع انتقالی استواری-بیگی (1392) و قنبریان-میلان (2010) که ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 1

pages  197- 211

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023