حمید اجتهادی

استاد دانشگاه فردوسی مشهد

[ 1 ] - گزارش گونه جدیدی از جنس Vitis متعلق به تیرهVitaceae برای فلور ایران

طی  مطالعه پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده شیمبار توابع اندیکای استان خوزستان، گونه .Vitis hissarica Vass. subsp. rechingeri Vass برای اولین بار به صورت خودرو در تالاب مشاهده شد  و به عنوان رکوردی جدید برای فلور ایران معرفی می­شود.

[ 2 ] - گرده شناسی و ریزساختار سطح بذر گونه های سس Cuscuta L. در استان های خراسان

سس(Cusucta) متعلق به تیره پیچک (Convolvulaceae)، از گیاهان تمام انگل گلدار است و علف هرز گیاهان زراعی، باغی، وحشی و زینتی می باشد و پراکندگی وسیعی در جهان دارد. در این مطالعه ریز ریخت شناسی سطح دانه های گرده هفت تاکسون و بذر پنج تاکسون از نه تاکسون موجود در استان های خراسان با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی نگاره جهت مطالعه اهمیت تاکسونومیکی ریزساختار گرده و بذر مورد بررسی قرار گرفت....

[ 3 ] - بررسی تنوع گونه‌ای درختان و فلور در ارتفاعات مختلف و شیب‌های شرقی و غربی دره شیرین‌رود، استان مازندران، ایران

بررسی تنوع گونه‌ای درختان، یکی از مطالعات مهم اکولوژی به شمار می‌رود. رودخانه شیرین‌رود به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی رود تجن در جنگل‌های کوهستانی هیرکانی در استان مازندران جریان دارد. امتداد اصلی این رودخانه، شمالی-جنوبی است و دره‌های عمیق آن باعث ایجاد پوششی غنی در دو سمت شرقی و غربی شده است. با این فرض که خُرد اقلیم ایجاد شده توسط رود بر تنوع درختی موجود تأثیرگذار است در سال 1390، در قطعه‌ای ...

[ 4 ] - مطالعه تشریحی ساقه گونه‌های سس (Cuscuta L., Convolvulaceae) در استان‌های خراسان

گیاه سس از انگل‌های عمومی است که می‌تواند به چندین گونه گیاهی حمله کند و مکینه‌های خود را به طور ویژه، وارد آوند آبکش گیاه میزبان نماید. در مطالعه حاضر، ساختار تشریحی ساقه شش گونه و دو واریته Cuscuta از استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، شامل: C. brevistyla، C. campestris، C. epithymum، C. kotschyana، C. monogyna، C. pedicellata، C. babylonica var. babylonica و C. lehmanniana var. lehmannian...

[ 5 ] - تاکسونومی عددی سرده شب‌بوی معطر وحشی (Matthiola, Brassicaceae) در شمال‌شرق ایران با استفاده از صفات ریخت‌شناسی

Matthiola یکی از سرده‌های تیره شب‌بو (Brassicaceae) است که پراکنش وسیعی در ایران به ویژه شمال‌شرق کشور دارد. از میان 48 گونه این سرده در دنیا، تنها 7 گونه در شمال‌شرق ایران انتشار دارد. شش گونه M. afghanica، M. alyssifolia، M. chenopodiifolia، M. chorassanica، M. dumulosa و M. farinose از این منطقه جمع‌آوری شد. دو گونه M. flavida و M. revoluta برای نخستین بار از منطقه شمال‌شرق ایران گزارش می‌شو...

[ 6 ] - فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان منطقه‌ حفاظت شده‌ هلالی در استان خراسان رضوی

منطقه حفاظت شده‌ هلالی از سال 1376به عنوان منطقه شکار ممنوع و در سال 1385 به منطقه‌ حفاظت شده تبدیل شده است. این منطقه با مساحت 63495 هکتار در غرب شهر گناباد و جنوب‌شرقی شهر بجستان و در حد فاصل این دو شهر در استان خراسان رضوی قرار دارد. منطقه هلالی در گستره خود ترکیبی از مناطق کوهستانی، دشتی و تپه ماهوری است و بر اساس طبقه‌بندی دومارتون از اقلیم خشک و بیابانی با تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد...

[ 7 ] - بررسی گیاهان زیستگاه‌های آبی شرق و غرب استان مازندران، ایران

پوشش گیاهی مهم‌ترین راهنمای قضاوت در مورد عوامل بوم‌شناختی یک منطقه و در حقیقت انعکاس‌دهنده واکنش‌های زیستی در برابر شرایط محیطی، روند تکامل گیاهان و شرایط جغرافیایی دوران گذشته است. هدف این پژوهش، جمع‌آوری و شناسایی گیاهان آبزی در شرق و غرب مازندران است. بدین منظور، ابتدا ایستگاه‌های نمونه‌برداری شامل مزارع آبی، آب‌بندها و ... بر روی نقشه استان مشخص شد، سپس با مراجعه به محل، نمونه‌های گیاهی جم...

[ 8 ] - مطالعه تاکسونومیک جنس Hymenocrater Fisch. & C. A. Mey. از تیره Lamiaceae، در منطقه خراسان

جنس Hymenocrater، از تیره Lamiaceae و قبیله Mentheae، بوته‌ای با پایه چوبی یا درختچه‌هایی با برگ‌های چرمی خاکستری رنگ و پُر شاخه‌اند. این جنس در فلورا ایرانیکا دارای 11 گونه است که بر اساس گزارش این فلور، 9 گونه از این جنس در ایران است که 5 گونه آن در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی موجود است. از بین گونه‌های موجود در این سه استان، چهار گونه H. calycinus، H. bituminosus، H. platystegius و H...

[ 9 ] - مطالعه مورفومتریک گونه‌های جنس Erysimum L. (Brassicaceae) در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی

بر اساس فلورا ایرانیکا، جنس Erysimum L. در ایران دارای 26 گونه است، که تاکنون 11 گونه آن در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی گزارش شده است. در این پژوهش، برای نخستین بار دو گونه از آنها، برای فلور این استان‌ها معرفی شده‌اند. شناسایی و تفکیک گونه‌های این جنس، به علت شباهت ظاهری آنها به یکدیگر و نیز دامنه وسیع صفات موفولوژیک کار دشواری است. در این مطالعه سعی شده است با بهره‌گیری از روش مورفوم...

[ 10 ] - ارزیابی مدل AquaCrop برای دو گونه مرتعی جو و یونجه خودرو در منطقه حفاظت شده شیمبار، استان خوزستان

مدل‌سازی مراحل رشد گونه‌های گیاهی وارتباط آن با عوامل محیطی بخصوص تغییرات اقلیمی و خاکی، می‌تواند هدایت‌گر برنامه‌های مدیریتی و حفاظتی مناسب جهت احیا و اصلاح مراتع باشد. در این تحقیق هدف ارزیابی مدل AquaCrop برای گونه‌های جو خودرو (Hordeum murinum subsp. glaucum (Staud.)Tzvelev)  و یونجه (Medicago polymorpha L.)  در منطقه حفاظت شده شیمبار بود. بنابراین براساس داده‌های اندازه‌گیری شده سال‌های 13...

[ 11 ] - تنوع گونه‌ای و شناسایی گروه‌های عملکردی گیاهی در مراتع مشجر منطقه حفاظت شده شیمبار در استان خوزستان

Measuring the diversity of plant functional types, identifying their characteristics, and their classification will help to identification of woodland germination capacity and implementing appropriate range management programs. The study was designed to measure the species diversity and to identify plant functional types in three adjacent ecological sites in Shimbar or Shirin Bahar region. Duri...

[ 12 ] - Facilitation Effects of the Rangeland Shrubs Astragalus chrysostachys Boiss and Artemisia kopetdaghensis (Poljakov) Y.R.Ling on the Species Diversity, Along a Gradient of Livestock Grazing

Spiny and aromatic species in rangelands can play important role in the conservation of plant species in rangelands; however, few studies  have been done on the role of these plants under different levels of livestock grazing. In this research, the facilitation effects of spiny (Astragalus chrysostachys Boiss) and aromatic (Artemisia kopetdaghensis (Poljakov) Y.R.Ling) shrubs were studied on sp...

[ 13 ] - Stipa richteriana (Poaceae) and Galium songaricum (Rubiaceae): two new additions of the Central Asian species to the flora of Iran

Stipa richteriana and Galium songaricum are newly recorded species for the flora of Iran, collected from Binalood and Hezar-Masjed Mountains in Razavi Khorassan Province. The geographical distribution of both species is mainly confined to the Middle Asia. Morphological characters of two newly recorded species are compared with their close relatives. Notes on taxonomy, ecology, phytogeography, a...

[ 14 ] - ارزیابی عملکرد ارزش‌های شاخص بوم‌شناختی النبرگ در پیش‌بینی برخی ویژگی‌های خاک در جنگل صلاح‌الدین کلا نوشهر

استفاده از ارزش‌های شاخص النبرگ یکی از رایج‌ترین روش‌ها در تخمین شرایط محیطی با استفاده از گیاهان است؛ هرچند به‌علت ایراد‌های وارد بر سیستم النبرگ ازجمله احتیاط در استفاده از آن خارج از اروپای مرکزی، در پژوهش حاضر علاوه‌بر ارائۀ ارزش شاخص النبرگ مربوط به دو عامل محیطی اسیدیته و ازت خاک، از سه روش کالیبراسیون (میانگین وزنی، منحنی پاسخ گونه‌ها بر اساس مدل HOF و کالیبره‌کردن ضرایب اصلی النبرگ بر ا...

[ 15 ] - The effects of aspects on the plant diversity of the Hezar-Masjed Summit, Khorassan Razavi Province, Iran

The Hezar-Masjed Mountain range is one of the main highlands of the northeasten Iran. The vegetation of its upper elevations has been poorly studied. This study aimed to compare the plant biodiversity of different aspects of the Hezar-Masjed Summit. A total number of 139 random 1m2 plots were recorded from different aspects of the study area. In each plot, the abundance and canopy cover percent...

[ 16 ] - Evaluating changes in the plant communities after overgrazing in the Golbahar plain, northeast of Iran

Overgrazing affects plant communities, and is a significant disturbance factor in arid and semi-arid regions. The immediate changes of plant communities after overgrazing in the disturbed arid ecosystems of Iran have been poorly studied. We recorded data from 100 random samples before and after overgrazing in the Golbahar plain located in the northeastern Iran to determine the changes in the pl...

[ 17 ] - Piptatherum ferganense (Poaceae), another Middle Asian species as a new record for the flora of Iran

 Piptatherum ferganense is recorded as a new grass species for the flora of Iran collected from Ghorkhod Protected Area and Aladagh Mountains in North Khorassan province. The core distribution range of the species is Eastern Irano-Turanian with a disjunction in northeastern Iran. The morphological characters of P. ferganense are illustrated and compared with the closely related P. latifolium. I...