محمد موسوی بایگی

استاد هواشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

[ 1 ] - پیش‌بینی تغییرات نیاز آبی برخی از محصولات کشاورزی دشت مشهد ناشی از تغییرات دمای هوا

دمای هوا یکی از مهم­ترین شاخص­های تغییر اقلیم در مقیاس جهانی و منطقه­ای می­باشد که تغییرات آن هم بر  روند سایر پارامترهای اقلیمی و هم بر بخش­های دیگری از جمله بخش کشاورزی و مسئله مصرف آب در این بخش تأثیر گذار خواهد بود. با افزایش دمای هوا انتظار می­رود که قدرت تبخیر­کنندگی هوا یا تبخیر و تعرق پتانسیل افزایش یابد. لذا در پژوهش حاضر با استفاده از روش سری­های زمانی، مدل­سازی و پیش­بینی دمای حداکثر...

[ 2 ] - تعیین ضریب هرشفیلد با استفاده از روش همگرایی در حوضه ی های خواف و کال شور استان خراسان رضوی

حداکثر بارش محتمل ، حداکثر ارتفاع بارندگی ممکن است که می تواند در یک منطقه ی رخ دهد. اهمیت حداکثر بارش محتمل در طراحی سرریزها و ساختمآن های ذخیره و توزیع آب، غیرقابل انکار است. بنابراین باید ساختمآن های ذخیره و توزیع آب به گونه­ای طراحی شود که بتواند حداکثر سیل روی داده را بدون هیچ آسیبی تحمل نماید. روش­های مختلفی برای محاسبه ی ی حداکثر بارش محتمل وجود دارد که به طور کلی به دو دسته سینوپتیکی (ه...

[ 3 ] - مقایسه فراسنج های دمایی اندازه گیری شده در شالیزار و ایستگاه هواشناسی

سابقه و هدف: دما یکی از اساسی ترین فراسنج‌های هواشناسی است که کاربردهای فراونی در علوم و فنون کشاورزی دارد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه داده‌های ثبت شده در یک ایستگاه هواشناسی سینوپتیک استاندارد (هواشناسی کشاروزی رشت) و دمای ثبت شده در شالیزار و در ارتفاع میانگین سایه‌انداز برنج است. مواد و روش‌ها: برای این منظور دمای شالیزار در پناهگاه هواشناسی استاندارد، با دو روش دماسنجی و دمانگاری و در ا...

[ 4 ] - اثر عمق غرقابی بر تلفات تبخیر از سطوح شالیزاری

سابقه و هدف: در روش آبیاری غرق‌آبی در اراضی شالیزاری، تبخیر آب از سطح خاک یکی از اجزای تلفات آب محسوب می‌گردد. مقدار تبخیر در این اراضی تابع عوامل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد، سطح پوشش گیاهی، عمق غرق‌آبی، عمق ایستابی در زیر سطح خاک و عوامل متعدد دیگر می‌باشد. در مدیریت‌های مبتنی بر آبیاری تناوبی، شالیزارها از حالت غرق‌آب دایم خارج گردیده‌اند و در هر نوبت آبیاری سطح آب در آن‌ها از حد فاصل غرق‌آب ت...

[ 5 ] - مدل‌سازی عملکرد زعفران با توجه به شاخص‌های حدی اقلیمی (مطالعه موردی: بیرجند)

آب و هوا، هم به لحاظ میانگین­ها و هم رویدادهای حدی از جمله عوامل مهم تأثیرگذار بر عملکرد محصولات می‌باشد. رویدادهای حدی آب و هوایی، در حال حاضر یک چالش مهم برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی می­باشد که در حال افزایش است و پیش­بینی و محاسبه اثرات آنها بر عملکرد محصولات از مهمترین موضوعات مورد بررسی در بحث امنیت غذایی، جهت افزایش کارایی اقتصادی تولیدات می­باشد. بررسی روند چند سال گذشته زعفران نشان...

[ 6 ] - بررسی و شناخت مناطق مستعد کشت زعفران به لحاظ میزان بارندگی و رطوبت نسبی در خراسان جنوبی با استفاده از GIS

برای کشت گیاه در هر منطقه، شرایط اقلیمی و آب و هوای مناسب لازم است تا بتوان اقدام به کشت محصول نمود. پارامترهای اقلیمی مانند بارندگی، رطوبت و درجه حرارت نقش تعیین کننده ای در رشد گیاه و میزان تولید محصول در یک منطقه دارد؛ لذا شناخت اقلیم و بررسی نیازهای اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی از مهمترین عوامل مؤثر در تولید است. زعفران یکی از گیاهان سودآور در الگوی کشت نواحی جنوبی و مرکزی خراسان می‌باشد. در ا...

[ 7 ] - تغییرات پیش بینی شده در بارش های فرین مشهد طی قرن بیست و یکم

پیش بینی تغییرات در رویدادهای فرین ناشی از گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در ارزیابی اثرات بالقوه تغییر اقلیم بر بخش های مختلف مانند آب، کشاورزی و مدیریت سامانه های جمع آوری آب شهری بسیار مهم است. جهت ارایه دورنمایی از تغییرات آتی رویدادهای فرین به ویژه بارش، خروجی‌های سه مدل گردش عمومی جو (HadCM3، NCCCSM و CGCM3T47) تحت سناریوی A1B گزارش چهارم هیات بین‌الدول تغییر اقلیم توسط مدل LARS-WG برای سه دو...

[ 8 ] - ارزیابی مشاهدات دمای درخشندگی ماهواره مایکروویو SMOS در مقایسه با داده‌های شبیه‌سازی شده با مدل L-MEB

مأموریت اسموس (SMOS)، نخستین مأموریت ماهواره­ای آژانس­ فضایی اروپا (ایسا) برای پایش جهانی رطوبت خاک، در سال 2009 آغاز شد. این ماهواره حامل اولین تابش­سنج مایکروویو نوار-L است که دماهای درخشندگی چندزاویه­ای با پوشش جهانی را در سطح زمین برآورد می‌­کند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی داده­های دمای درخشندگی قطبش افقی (TBh) و قطبش قائم (TBv) محصولات قطبیده کامل چندزاویه‌ای ماهواره اسمو...

[ 9 ] - اثر افزایش دی‌اکسیدکربن و رژیم کم‌آبیاری بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه عدس رقم کیمیا

افزایش غلظت دی‌اکسیدکربن اتمسفری اثر مستقیمی بر فعالیت‌های گیاهی دارد. از سوی دیگر این افزایش می‌تواند اثرات منفی کم آبیاری را تا اندازه‌ای جبران نماید. در این تحقیق به بررسی آثار افزایش غلظت دی‌اکسیدکربن از 400 به 800 و ppm1200 بر رشد و عملکرد گیاه عدس رقم کیمیا تحت چهار تیمار آبیاری (WR (کل نیاز آبی گیاه)، WR125درصد، WR75درصد و WR50درصد) تحت یک آزمایش بلوک کامل تصادفی پرداخته شد. نتایج حاصله ...

[ 10 ] - پیش‌بینی تغییرات بارش 20 سال آینده در استان کرمان با استفاده از مدل‌های ریز مقیاس کننده LARS-WG و گردش عمومی HadCM3

شبکه­های محاسباتی مدل­های گردش­عمومی­جو (GCM) به دلیل بزرگ مقیاس بودن و قدرت تفکیک کم برای استفاده در ابعاد یک ایستگاه باید ریز­ مقیاس شوند، از این­رو، از مولدهای هواشناسی برای ریز مقیاس کردن استفاده می­شود. با استفاده از خروجی مدل­گردش­عمومی و مولدهای هواشناسی، می­توان اقلیم منطقه را شبیه­سازی نمود. در این پژوهش، داده­های خروجی مدل گردش عمومی­جو HadCM3 با سه سناریو تغییر اقلیم  A1B، A2 و B1 تو...

[ 11 ] - تعیین الگوی کشت بهینه با هدف پایداری آب زیرزمینی

آب‌زیرزمینی بزرگ‌ترین منبع آب‌شیرین در دسترس بر روی کره زمین بوده که در بسیاری از کشورها به دلیل اضافه برداشت در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. تعیین الگوی کشت بهینه ای که همراه با کاهش تخصیص منابع آب منجر به کاهش درآمد کشاورزان نشود، می‌تواند راهکاری مناسب در راستای پایداری آب زیرزمینی باشد. در پژوهش حاضر روشی ارائه شده که علاوه بر پا...

[ 12 ] - The Effect of Large-Scale Climatic Signals on Rainfall in Mazandaran Province

    Rainfall prognosis plays an important role in drought management and planning of drinking water and agricultural water resources. Also, Future policies can be tailored to optimize spending and maximum productivity. In this study, the effect of large-scale climatic signals on rainfall in Mazandaran province was investigated. The first, the effect of climatic signals on precipitation simultan...

[ 13 ] - اثر تغییر اقلیم بر رواناب و رسوب حوضه با استفاده از مدل‌های SWAT و WEPP (مطالعه موردی: حوضه دهبار)

تغییر اقلیم یکی از مهم­ترین عوامل تاثیرگذار بر چرخه هیدرولوژیک می­باشد. پژوهش حاضر تاثیر پدیده تغییر اقلیم را بر رواناب و رسوب حوضه آبخیز دهبار واقع در خراسان رضوی برای 30 سال آینده و با کمک مدل آماری LARS-WG و ابزار ارزیابی آب و خاک SWAT و مدل پیش­بینی فرسایش آبی WEPP مورد ارزیابی قرار می­دهد. ابتدا به منظور تولید داده­های هواشناسی دوره آتی در حوضه، مدل LARS-WG مورد واسنجی قرار گرفت و سپس از م...