حمید جلالیان

دانشیار دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

[ 1 ] - سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی در شهر گرمی

امروزه کیفیت زندگی در شهرها و رضایت از آن موضوعی است که در مدیریت و برنامه‎ریزی شهری نیز بدان پرداخته می‎شود. در همین زمینه، هدف مطالعه حاضر، سنجش رضایت از کیفیت زندگی در شهر گرمی و مطالعه تطبیقی محلات هشتگانه این شهر بوده است که با استفاده از 62 شاخص ذهنی در قالب هشت متغیرِ طبقه‎بندی شده صورت پذیرفته است. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. جامعه...

[ 2 ] - ارزیابی کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی با رویکرد سیستمی نرم

وابستگی بخش کشاورزی به آب، غیرقابل‌انکار است. در عصر حاضر که عصر اطلاعات و ارتباطات نام دارد، با توجه به رشد فزاینده جمعیت و محدودیت منابع آب، بهره‌گیری از دانش و فناوری‌های نوین اطلاعات و ارتباطات برای تأمین غذای مردم، امری ضروری است. این مقاله با رویکردی میان‌رشته‌ای و با نگاهی به علوم کشاورزی، فناوری اطلاعات، مدیریت، و جغرافیا، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات را در بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی ب...

[ 3 ] - سنجش پایداری کیفیت زندگی در سکونتگاه‏های روستایی (مورد مطالعه: دهستان حسنلو، آذربایجان غربی، ایران)

ارتقاء کیفیت زندگی یکی از مفاهیم محوری توسعه پایدار است که در تمام زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی، کالبدی و نهادی ظاهر می‌شود. هدف اصلی این مقاله سنجش پایداری کیفیت زندگی در سکونتگاه‌های روستایی دهستان حسنلو از توابع شهرستان نقده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را دو گروه خانوارهای روستایی و مسئولان محلی تشکیل می‌دهد. برای تعیین حجم نمونه از مد...

[ 4 ] - تحلیل نقش سرمایه اجتماعی در زیست‎پذیری روستاهای ادغام شده در شهر میاندوآب

سکونت‌گاه‎های روستایی همواره در گذر زمان دچار تغییر و تحولات از ابعاد گوناگون هستند، این تحولات می‎تواند قابلیت‎های زیست‎پذیری و کیفیت زندگی این سکونت‌گاه‎ها را ارتقاء بخشد. در دهه‏های اخیر یکی از تحولاتی که روستاهای پیراشهری با آن روبرو بوده‎اند این است که با گسترش فیزیکی شهرها در شهر ادغام شده‌اند. این ادغام باعث تحولات چشم‏گیری در ابعاد مختلف روستاها شده است و می‎تواند در ارتقاء یا تنزل زیست...

[ 5 ] - مدل‌سازی مدیریت پایدار دفاتر ICT روستایی با استفاده از هوش تجاری

Sustainability of rural ICT offices is the ability to maintain competitive advantage or performance in the long-term and the continued development of the rural satisfaction over time. The main objective of this qualitative research is to identify factors affecting sustainability and to provide a business intelligence model for the sustainable management of rural ICT offices. The research stud...

[ 6 ] - ارزیابی عدالت فضایی در توزیع خدمات روستایی شهرستان های استان اصفهان

عدالت فضایی با آموزه­های انسانی و علمی، در حقیقت موجب بروز ضعف­ها و توان­های نواحی مختلف می­‌شود. از آنجا که بیشتر سیاست­های تخصیص و توزیع منابع ملی و منطقه­ای در کشور از طریق برنامه­ریزی متمرکز انجام می­گیرد، پژوهش حاضر در پی تحلیل عدالت فضایی خدمات روستایی در استان اصفهان است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و داده­های مورد نیاز با روش اسنادی گردآوری شد. این پژوهش با به‌کارگیری 8 شاخص خدمات روست...

[ 7 ] - آینده‌نگاری اثرات اجرای انتقال آب رودخانه سیروان (طرح سامانه گرمسیری) بر تحولات مکانی – فضایی شهرستان مهران

زمینه: امروزه با توجه به تغییرات شتابان محیطی و عــدم اطمینان حاصل از آن، "آینده‌نگاری" به‌عنوان یک راهبرد در راستای مدیریت جامع آب قابل تأمل است. هدف: این مقاله به بحث در خصوص آینده‌نگاری تحولات مکانی– فضایی اجرای پروژه انتقال آب از رودخانه سیروان به شهرستان مهران  (طرح سامانۀ گرمسیری) در افق سال 1408 می‌پردازد. روش: چارچوب نظری این تحقیق، بر اساس روش‌های جدید علم آینده‎پژوهی، تحلیلی و اکتشا...

[ 8 ] - شناسایی عوامل کلیدی آینده‌پژوهی اثرات اجرای طرح انتقال آب رودخانه سیروان (طرح سامانه گرمسیری) بر تحولات مکانی – فضایی (مطالعه موردی: شهرستان مهران- استان ایلام)

هدف اصلی سناریونویسی به‌عنوان ابزاری برای برنامه‌ریز، بالا بردن کارایی و کیفیت برنامه‌ریزی‌ها در شرایط عدم اطمینان در آینده است. یکی از راهبردهای عملی در این زمینه، شناسایی عوامل کلیدی آینده‌پژوهی اثرات اجرای انتقال آب رودخانه سیروان (طرح سامانه گرمسیری) به شهرستان مهران در استان ایلام است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی، از نظر روش ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اسا...

[ 9 ] - بررسی ابعاد اثربخشی سازمان‌های مالی اجتماع ‌محور بر توسعه اجتماعی – اقتصادی نواحی روستایی

امروزه در جهت ایجاد نظامی کارآمد برای تامین مالی روستایی متناسب با رویکرد اجتماع­ محور، نهادسازی­های جدید و بازساخت نهادهای مالی فعلی از ضروریات مهم تامین مالی روستایی در جهت نیل توسعه روستایی شناخته شده است. در این راستا؛ مطالعه حاضر با بهره­گیری از پارادایم کیفی و روش تحلیل محتوا سعی در شناخت ابعاد اجتماعی – اقتصادی تاثیرگذاری انجمن­های مالی بر توسعه روستایی دارد. از اینرو 30 نفر از اعضاء انج...

[ 10 ] - پهنه‏ بندی آسیب‎پذیری سکونتگاه‎های روستایی در برابر زلزله با مدل AHP در محیط GIS، مطالعه موردی بخش چورزق شهرستان طارم

شناخت مسائل روستاها و ارائه راهکارهای مناسب برای آنها از اقدامات اساسی در راستای نیل به توسعه پایدار روستایی است. یکی از دغدغه‏های اصلی مدیران و برنامه‎ریزان منطقه‎ای، مخاطرات طبیعی در مناطق مختلف است. شهرستان طارم در شمال استان زنجان به دلیل ساختار خاص زمین‎شناسی و توپوگرافی آن، آسیب‎پذیری بالایی در برابر خطر زمین لرزه دارد. در این تحقیق، تلاش شده است تا با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مر...

[ 11 ] - تأثیر قاچاق کالا بر اقتصاد روستاهای مرزی مورد: بخش خاو و میرآباد شهرستان مریوان

قاچاق کالا یکی از شیوه­های داد و ستد است که شکل­گیری آن به زمان ایجاد مرزها و قوانین اقتصادی حاکم بر این مناطق بازمی‎گردد. این شیوه‎ی داد و ستد علیرغم زیان‎های اقتصادی برای کشور، برای ساکنان مناطق مرزی به ویژه روستاییان اهمیت زیادی دارد؛ چرا که در اغلب موارد به عنوان تنها منبع مهم درآمدی آن‌ها محسوب می­شود. در این تحقیق، اثرات اقتصادی قاچاق کالا بر نواحی روستایی بخش خاو و میرآباد در شهرستان مری...

[ 12 ] - تبیین مدل توسعه سیستم گردشگری روستایی با استفاده از نظریه آشوب و مدل باتلر (مورد مطالعه: روستای مصر، شهرستان خور و بیابانک)

به دلیل حساسیت بالای روستاهای مناطق بیابانی و توان‌های گردشگری آن، برنامه-ریزی برای توسعه گردشگری روستایی، نیازمند تبیین سیستم توسعه گردشگری است. روستای مصر، یکی از مهم‌ترین فضاهای گردشگری شهرستان خور و بیابانک است که در طی سال‌های گذشته، رشد فعالیت‌های گردشگری را تجربه کرده است. بنابراین، این پژوهش با هدف شناسایی مدل ارزیابی سیستم گردشگری روستا و تبیین آن با نظریه‌های مقاصد گردشگری انجام شده ا...

[ 13 ] - تبیین اثرات فضایی شبکه حمل ونقل بر توسعه روستایی استان تهران

تغییرات اجتماعی- اقتصادی دهه های اخیر عدم تعادل و تمرکز بیش از حد امکانات و خدمات در برخی نقاط و محرومیت دیگر نقاط را در پی داشته است. این مسئله در مناطق روستایی شدید تر بوده و عدم تعادل و توزیع عادلانه خدمات در آن ها مشهودتر است. یکی از خدمات اساسی و زیربنایی در این مناطق حمل و نقل و شبکه راههاست. هدف این پژوهش ، تبیین اثرات فضایی شبکه حمل و نقل بر توسعه روستایی است. روش تحقیق این مقاله از نوع...

[ 15 ] - تحلیل عوامل مؤثر بر متنوع‌سازی فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه روستاییان (مطالعة موردی: روستاهای شهرستان سقز)

امروزه تخلیه و متروک‌شدن بسیاری از روستاهای کشور به‌دلیل ضعف و ناکارایی اقتصاد آن‌هاست. متنوع‌سازی فعالیت‌های اقتصادی در مناطق روستایی راهبردی است که خانوارهای روستایی به‌کمک آن منابع درآمدی خود را افزایش می‌دهند و می‌توانند واکنش و مدیریت مناسبی در مقابله با شوک‌ها داشته باشند. هدف پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، بررسی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در متنوع‌سازی فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه روستاییان است...

[ 16 ] - عوامل مؤثر در رقابت‌پذیری گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان سرعین )

ازجمله مشکلات مهم امروز صنعت گردشگری کشور فقدان رقابت پذیری می باشد. یکی از ارکان این مشکل نبود یک رویکرد مشخص به منظور افزایش رقابت پذیری است و همچنین ارتباط مستقیمی بین افزایش توان رقابتی یک کشور و توان رقابتی بنگاه وجود دارد.رقابت پذیری مقصد گردشگری به عنوان یکی از گونه های مهم رقابت پذیری مکانی و یک صنعت رشد و توسعه درون زا در بسیاری از شهرهای دنیا مورد توجه قرار گرفته است.ناحیه سرعین ترکیب...

[ 17 ] - Recognizing Optimality Criteria in Financing Institutions Forest-Mountain Area of Eastern Bandpey, Babol County

Introduction After land reform, some actions have been done for rural finance by creating financial institutions such as credit cooperatives, Agriculture Bank and interest-free loan funds which were not successful in improving poor people livelihood. The studied area in this study includes a forest-mountain area that have small and sporadic villages and they are far from rural-urban continuu...

[ 18 ] - Effects of Rural Tourism on Rural Development: Hajij Village in Kermanshah

Nowadays most of the countries have chosen the tourism as a development strategy for the rural areas. The Hajij village with worthy natural, cultural and anthropological heritage has known as a tourism destination in Kermanshah province and west of Iran. In this research, the effects of tourism are studied in this village. The methodology is descriptive-analytic method. The necessary data were ...

[ 19 ] - نقش سکونتگاه‏های روستایی در بروز چالش های محیط زیستی اکوسیستم های حساس (مطالعه موردی: دریاچه زریوار مریوان)

فعالیت‎هایی که در رابطه با سکونت، تولید، مصرف، حمل‎ونقل و غیره از سوی روستاییان صورت می‏گیرد در ارتباط تنگاتنگ با محیط‌‌زیست و منابع آن‌‌ها قرار دارد و به طور مستقیم و غیرمستقیم بر اکوسیستم‎های پیرامون اثر می‎گذارد. این مقاله، با هدف کاربردی و بر مبنای یک پژوهش میدانی تدوین شده است. در این پژوهش، اثر فعالیت‎های‌‌انسانی و ارتباط سکونتگاه‌‌های‌‌روستایی پیرامون دریاچه‌‌ آب شیرین زریوار در شهرستان‌...

[ 20 ] - ارزیابی میزان فقر چندبعدی (قابلیتی) در مناطق روستایی شهرستان همدان با استفاده از روش آلکایر و فوستر

موفقیت برنامه‌های فقرزدایی، به شناسایی دقیق پدیدة فقر و معرف‌های آن بستگی دارد. شاخص فقر چندبعدی (MPI)، الگوی متفاوتی از فقر درآمدی ارائه می‌دهد و محرومیت‌هایی را که یک خانوار هم‌زمان با آن‌ مواجه می‌شوند، با هم ترکیب می‌کند؛ از این‌رو هدف مطالعة حاضر، برآورد شاخص فقر چندبعدی با استفاده از روش آلکایر و فوستر (AF) است. جامعة مورد مطالعه، خانوارهای روستایی ساکن در مناطق روستایی شهرستان همدان (276...

[ 21 ] - تحلیل فضایی پایداری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: استان قم)

ساده‏ترین شکل مطالعه در عرصة توسعة پایدار روستایی، از دیدگاه جغرافیایی، مطالعة نحوة توزیع فضایی آن‏هاست. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر، سنجش سطوح فضایی پایداری سکونتگاه‏های روستایی واقع در استان قم است. پژوهش حاضر براساس هدف کاربردی و روش پژوهش توصیفی‏– تحلیلی است. داده‏های مورد نیاز به روش اسنادی به‏دست آمده است. محدودة مورد مطالعه استان قم و جامعة آماری پژوهش روستاهای دارای سکنة استان قم هست...

[ 22 ] - Assessment of Farmers' Attitudes towards Water Scarcity Challenge and Its Adaptation Strategies in Villages of Bahar County (Hamadan Province, Iran)

Water Resource plays a pivotal role in sustainable development of every area, especially in rural areas. The challenge of dehydration is one of the greatest challenges in 21st century because it can be the source of many of the world's social and ecological changes. The agricultural sector as the most important economic sector in the rural areas is directly affected by the shortage of water res...