پنبه یکی از گرانبهاترین و ارزشمندترین محصولاتی است که از نظر اقتصادی موقعیت خاصی در جهان امروزی به دست آورده است. قارچ عامل بیماری پژمردگی آوندی verticillium dahliaeو نماتد مولد گره ریشه meloidogyne incognita از شایع ترین و مخرب ترین عوامل بیماریزا در پنبه می باشند. به منظور بررسی اثر متقابل بین این دو عامل، نماتد meloidogyne incognita از گیاهان میزبان جدا شد و پس از تعیین گونه و نژاد، با تلقیح به نشای گوجه فرنگی تکثیر یافت. قارچ verticillium dahliae نیز پس از جداسازی از بوته های آلوده پنبه، کشت و شناسایی گردید و برای تکثیر، به بذر گندم رقم تجن (سه بار اتوکلاو شده) انتقال یافت. بررسی اثر متقابل این دو عامل بر روی 4 رقم پنبه (ساحل، n200، مهر و ورامین) در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی و در 4 تکرار و با 6 تیمار در گلخانه صورت گرفت. تیمارها شامل (شاهد، قارچ به تنهایی، نماتد به تنهایی با غلظت 2300، نماتد به تنهایی با غلظت 7000، قارچ و نماتد همزمان با غلظت2300 و قارچ و نماتد همزمان با غلظت7000) بودند. 104×12 میکرواسکلروت برای هر تیمار قارچ و 7000 و 2300 تخم و لارو سن دو (نژاد 2)m. incognita ، برای تیمارهای مربوط به نماتد (بسته به تیمار مورد نظر)، به گیاهچه های 60 روزه ی پنبه، مایه زنی گردید. نتایج این بررسی پس از 2 ماه نشان داد که اثرات متقابل قارچ verticillium dahliae و نماتد meloidogyne incognitaدر پنبه از نوع تشدید کننده بود. به طوری که ترکیب هم زمان قارچ و نماتد افزایش معنی داری در سطح 1 درصد در شدت پژمردگی داشت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت نماتد، پوسیدگی ریشه، تعداد گره و کیسه تخم نیز افزایش و طول ساقه و ریشه، وزن تر و خشک اندام های هوایی و ریشه کاهش یافت. بر اساس نتایج بررسی، رقم n200 کاهش معنی داری در سطح 1 درصد در تعداد کیسه تخم نشان داد. همچنین شدت پژمردگی در رقم ورامین بیشتر از سایر ارقام بود. میزان پوسیدگی ریشه در رقم n200 کمتر از ارقام دیگر دیده شد.

امروزه با افزایش کشت گوجه فرنگی در گلخانه ها و مزارع کشاورزی در استانهای مختلف کشور، آلودگی های فراوانی در سطح مناطق کشت به خصوص استان گلستان مشاهده می شود. از جمله این بیمارگرها نماتد meloidogyne spp. می باشد. اهمیت غذایی و افزایش سطح کشت لزوم تحقیق در زمینه کنترل این بیماری بدون استفاده از سموم شیمیایی به منظور داشتن محصول و محیط زیست سالم را فراهم می کند. عمل متقابل بیولوژیکی بسیاری بین نماتد ها و قارچ های خاکزاد وجود دارد اما در این پژوهش از قارچ تریکودرما به علت آنکه در خاک های ایران به وفور یافت می-شود جهت کنترل بیماری استفاده شد. این آزمایش به منظور تعیین تاثیر 3 گونه قارچ t.virens،t.harzianum، t.atroviride بر بیماری زایی نماتد مولد گره ریشه meloidogyne incognita روی گیاه گوجه فرنگی رقم (early urbana) انجام شد. طی بازدید های مکرر از گلخانه ها و مزارع گوجه فرنگی اقدام به نمونه برداری شد و بر اساس شبکه کوتیکولی انتهایی بدن نماتد ماده بالغ و تست میزبان افتراقی، گونه نماتد جداسازی شده، m.incognita تشخیص داده شد. گونه های تریکودرما در این تحقیق از کلکسیون گیاه پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تهیه گردید. در این بررسی اثر متقابل نماتد مولد گره ریشه m. incognita و قارچ تریکودرما بر روی گیاه گوجه فرنگی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در گلخانه و آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها در گلخانه شامل شاهد، قارچ به تنهایی، نماتد به تنهایی و قارچ به همراه نماتد بودند. غلظت های معین از قارچ و نماتد به هر بوته گوجه فرنگی اضافه شد. پس از گذشت 45 روز بوته ها به آزمایشگاه منتقل و شاخص های رشدی و تعداد گره و کیسه تخم روی ریشه محاسبه گردید. تیمار قارچ با نماتد تعداد گال و کیسه تخم را کاهش داده و باعث افزایش فاکتورهای رشدی و وزن تر وخشک اندام هوایی وریشه گیاه شد و اختلاف معنی دار با شاهد داشتند. به عبارتی بیماری را کاهش داده و منجر به کنترل بیولوژیک نماتد m. incognita شد. در شرایط آزمایشگاه نیز 2 تیمار شامل اضافه کردن تخم به محیط کشت قارچ و اضافه کردن لارو سن 2 به محیط کشت 3 روزه قارچ تریکودرما اضافه شد. این قارچ توانست از تفریخ تخم نماتد جلوگیری به عمل آورده و باعث مرگ و میر لاروها شده و دارای اختلاف معنی دار با شاهد فاقد قارچ شد.

گوجه‏فرنگی با نام علمی lycopersicum esculentum miller گیاهی از خانواده سیب زمینی می¬باشد. گوجه-فرنگی پس از سیب زمینی از نظر اقتصادی در مقام دوم جهان قرار دارد. این تحقیق به منظور شناسایی بیمارگرهای قارچی و باکتریایی گوجه فرنگی در منطقه سیستان و کنترل بیولوژیک این عوامل با آنتاگونیست¬های جداسازی شده از ناحیه ریزوسفر این گیاه در طی سال زراعی 93-92 صورت گرفت. جهت شناسایی عوامل بیماریزا، نمونه¬برداری¬های متعددی از بخش¬های هوایی و زیر¬زمینی گیاه از مزارع و گلخانه¬های گوجه¬فرنگی بعمل آمد. نمونه¬های مشکوک به آزمایشگاه منتقل و پس از شست¬و¬شو زیر جریان ملایم آّب و ضدعفونی سطحی، نمونه¬های قارچی روی محیط کشت pda و نمونه¬های باکتریایی روی محیط کشت na کشت داده شدند. باکتری¬ها و قارچ¬های خالص سازی شده با استفاده از کلید¬های شناسایی معتبر تا سطح گونه شناسایی شدند. سپس آزمون بیماریزائی انجام شد. گونه¬های fusarium solani، fusarium compactum، fusarium tucumaniae، fusarium virguliforme، fusarium psedoantophilum، fusarium acuminatum، fusarium heterosporum، fusarium semitectum، fusarium oxysporum، rhizoctonia solani، pythium aphanidermatum، macrophomina phaseolina از ناحیه طوقه و ریشه بعنوان عوامل پژمردگی، بوته میری، پوسیدگی ذغالی و گونه¬های alternaria alternata، alternaria tomaticola، alternaria dumosa، alternaria mimicula، alternaria arborescens، alternaria tenuissima، cladosporium cladosporiodes بعنوان عوامل لکه برگی و pseudomonas syringae ، xanthomonas campestris ، بعنوان عوامل بیماریزای باکتریایی شناسایی شدند. گونه¬های f. virguliforme، f. compactum ، cladosporiodes c. برای اولین بار از روی گوجه فرنگی در ایران جداسازی گردید و گونه f. tucumaniae برای میکوفلور ایران جدید است. نمونه برداری جهت جداسازی عوامل آنتاگونیستی از ناحیه ریزوسفر گیاهان آلوده و سالم صورت گرفت. آنتاگونیست¬های جداسازی شده متعلق به دو گونه trichoderma harzianum و trichoderma virensو جدایه¬های باکتریایی متعلق به گونه bacillus subtilis بودند. در آزمایشگاه برای بررسی اثرات عوامل آنتاگونیستی جدا سازی شده علیه بیمارگرهای قارچی و باکتریایی از روش کشت متقابل روی محیط pda استفاده شد. دو گونه t. harzianum، t. virens و هشت جدایه از bacillus که آنتاگونیست¬های موثر¬تری بودند برای آزمایشات بعدی انتخاب شدند. آزمایشات در قالب طرح کاملآ تصادفی با سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده¬های بدست آمده با استفاده از نرم¬افزار sas انجام شد و مقایسه میانگین صفات با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد صورت گرفت. نتایج آزمایشات گلخانه¬ای نشان داد که در تیمار خاک با دو قارچ آنتاگونیست t. harzianum، t. virens و دو جدایه باکتریایی bs1 و bs2 شدت بیماری ایجاد شده توسط پاتوژن¬های مورد مطالعه نسبت به شاهد آلوده کاهش یافت. در خاک¬های تیمار شده با عوامل آنتاگونیستی بدون حضور بیمارگر افزایش قابل توجهی در فاکتور¬های رشدی گیاه مشاهده شد.

این پژوهش با مد نظر قراردادن حمل ونقل دریایی در جابجایی کالاها در تجارت بین المللی وتاثیر آن در اقتصاد کشوروهمچنین صادرات نفت در کشور از طریق دریاوبررسی موانع موجود در بخش حمل نفت انجام وبه همین دلیل در این تحقیق سعی نمودیم مهمترین عوامل بازدارنده حمل ونقل دریایی مطالعه موردی (شرکت ملی نفتکش ایران )را شناسایی کرده ودر گام بعد به اولویت بندی این عوامل بر میزان صادرات نفت در بازارهای جهانی بپردازیم این تحقیق از حیث هدف کاربردی واز حیث روش توصیفی –پیمایشی می باشد.جامعه آماری این تحقیق را 2800 نفر از دریانوردان وکارمندان تشکیل می دهند که حجم نمونه آماری بر اساس جدول کرجنسی مورگان 300 نفر می باشد وروش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای ساده است وروش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای ومیدانی بوده است .در پی مطالعه متون وتحقیقات موجود در زمینه عوامل بازدارنده وهمچنین مصاحبه با همکاران که همگی صاحب نظر بودند در قالب روش دلفی پرسشنامه ای به صورت مقیاس پنج درجه ای لیکرت تنظیم گردیدودر بین نمونه آماری توزیع شد پس از تجزیه وتحلیل پرسشنامه ها عوامل اثر گذار شناسایی شدند . یافته های تحقیق نشان میدهد که عوامل اصلی بازدارنده حمل ونقل دریایی به ترتیب عبارتند از:1-تحریم 2-فرسودگی کشتی ها 3-رکود اقتصاد جهانی 4-دزدان دریایی می باشد ودر نهایت برای هر متغیر اثر گذار پیشنهاداتی در جهت ازبین بردن موانع صنعت حمل ونقل دریایی وایمن سازی راههای دریایی حمل ونقل ارائه شد. واژگان کلیدی : ،موانع حمل ونقل دریایی ،صادرات نفت

نماتودهای انگل گیاهی یکی از عوامل بازدارنده ی رشد محصولات زراعی و باغی هستند و خسارت های ناشی از آن ها بر محصولات از نظر اقتصادی بسیار قابل توجه است. یکی از مهمترین جنس های بیماریزای نماتودهای مولد گره ریشه meloidogyne می باشد. تاکنون برای کنترل این نماتود روش‎های متعددی پیشنهاد شده است. یکی از این روش ها، بکارگیری عصاره گیاهانی است که اثر ضد نماتودی دارند، اما در ایران کار چندانی در این زمینه صورت نگرفته است. در این تحقیق تعدادی از گیاهان بومی استان گلستان انتخاب شده و فعالیت ضد نماتودی آنها علیه نماتود مولد گره ریشه خیار meloidogyne incognita در آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تحقیقی در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل در پایه کاملاً تصادفی در سطح های عصاره یا روغن، دز و زمان در شرایط آزمایشگاه و طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه به اجرا در آمد. برای این منظور، ابتدا در آزمایشگاه اثر عصاره الکلی برگ و روغن دانه های گیاهان کرچک، زیتون تلخ، درمنه و کلزا در دزهای 0، 50، 100، 200، 300، 400، 500 و 1000 میکرولیتر روی درصد عدم تحرک لاروهای سن دو و تفریخ تخم های نماتود مورد بررسی قرار گرفت. پس از اثبات فعالیت ضدنماتودی، این فعالیت در گلخانه به دو صورت بررسی شد: حالت اول، اضافه کردن عصاره و روغن گیاهان ذکر شده به گلدان حاوی نشای خیار آلوده به نماتود و حالت دوم، غوطه ور کردن نشاء خیار در عصاره الکلی و سپس کشت در گلدان آلوده به نماتود. نتایج نشان داد که تمام گیاهان آزمایش شده دارای فعالیت ضدنماتودی بودند و در مجموع عصاره‎های الکلی درمنه، زیتون تلخ و کرچک، وروغن‎های زیتون تلخ و کرچک بیشترین تاثیر را در عدم تحرک لاروهای سن دوم نماتود، و عصاره الکلی درمنه، روغن زیتون تلخ و روغن کرچک بیشترین اثر را در عدم تفریخ تخم های نماتود مولد گره ریشه در شرایط آزمایشگاه داشتند. نتایج آزمایش های گلخانه ای در دو حالت نشان داد که عصاره الکلی و روغن زیتون تلخ و کرچک علاوه بر این که تعداد گال ها و جمعیت نماتود در خاک را به خوبی کاهش دادند، موجب رشد طولی گیاه نیز شدند. همچنین مشاهده شد که غوطه ورکردن نشاها در عصاره بیش از حالت اول، در کاهش تعداد گال‎ها و جمعیت نماتود تاثیر داشته است. نتایج حاصل از این تحقیق نویدبخش به کارگیری عصاره و روغن این گیاهان در کنترل نماتد مولد گره ریشه به جای سموم شیمیایی می باشد.

به منظور شناسایی فون نماتدهای انگل گیاهان زینتی، سبزی و موز در استان های گلستان و مازندران، طی سال های 1383 تا 1385، تعداد 250 نمونه خاک و ریشه از برخی از گلخانه های این دو استان جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، نماتدها به روش الک و سانتریفیوژ (جنکینز، 1964) از خاک و ریشه جدا سازی و با روش تکمیل شده زاین هورشت (دگریس، 1969) تثبیت و به گلیسرین منتقل شدند. اسلایدهای میکروسکوپی دائمی و برش های لازم از قسمت های مختلف بدن از نماتدهای جداسازی شده، تهیه شد. پس از مشاهدات میکروسکوپی، اندازه گیری های لازم و رسم تصاویر مورد نیاز به وسیله ی میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم، با استفاده از منابع و کلیدهای موجود اقدام به شناسایی گونه های استخراج شده گردید. با یررسی های مرفو.....