آیا می‌توان ترمومتری تمپانیک را جایگزین روش رکتال کرد؟

مقایسه دو روش ترمومتری تمپانیک و رکتال مقدمه: کنترل دمای بدن بیماران، یکی از وظایف پرستاریِ بالینی میباشد. در بالین، درمان صحیح بیماران با کنترل صحیح دمای بدن امکان‌پذیر است. محلهای مختلفی برای کنترل دمای بدن وجود دارد، که شامل رکتال، دهان، زیربغل و تمپانیک میباشد. از دیر باز دمای رکتال به عنوان دمای مرکزی کمتر تهاجمی در نظر گرفته میشود. این پژوهش با هدف مقایسه دو روش ترمومتری تمپانیک و رکتال انجام گردید. روش: این پژوهش از نوع مقایسه‌ای بود. تعداد نمونههای تحت مطالعه 336 نفر بود که به روش آسان انتخاب شدند. بیماران تحت مطالعه 85-16 ساله بودند. برای اندازهگیری دمای تمپانیک از دماسنج ترمواسکن براون مدل 6020 و برای اندازهگیری دمای رکتال از دماسنج دیجیتالی سامسونگ استفاده شد. برای تعیین پایایی دماسنج‌ها از روش کالیبراسیون استفاده گردید؛ علاوه بر آن طبق گزارش شرکت‌های سازنده، هر دو دماسنج از خطای درونی 1/0 درجه سانتی‌گراد برخوردار بوند. داده‌ها وارد نرم‌افزار SPSS و Medcalc شد و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون تی‌زوج، همبستگی پیرسون، آنالیز «بلند و آلتمن»، تست‌های حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. p-value کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: آزمون تی زوج نشان داد، میانگین دمای تمپانیک در مقایسه با میانگین دمای رکتال از نظر آماری معنادار است (0001/0=p). آنالیز «بلند و آلتمن» نشان داد که میانگین دمای رکتال °C23/0 بیش از میانگین دمای تمپانیک می‌باشد؛ اما حدود توافق اختلاف 95% برای دمای تمپانیک راست و دمای رکتال،91 /0- الی51/0بود. همچنین حدود توافق اختلاف 95% برای دمای تمپانیک چپ و دمای رکتال در گستره 88/0- الی41/0 قرار داشت. همبستگی بین دمای رکتال با دمای تمپانیک راست (88/0 r=) و دمای تمپانیک چپ (89/0=r) نیز بالا بود. نتیجه‌گیری: علی‌رغم وجود همبستگی بالا بین دمای رکتال و دمای تمپانیک، اختلاف این دو از لحاظ آماری و بالینی معنادار بود، پس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که دمای تمپانیک نمی‌تواند دمای رکتال را با توافق بالا منعکس کند. در نهایت، بر اساس نتایج پژوهش حاضر نمی‌توان با یقین بالا روش تمپانیک را جایگزین روش رکتال نمود. در عین حال هر کدام از روش‌های مذکور در بالین کارایی، مزایا و معایب خاص خود را دارا هستند. تاریخ دریافت مقاله 17/4/1388 پذیرش مقاله: 22/11/1388