اثر غلظت و زمان محلول‌پاشی کود نیتروژن مکمل بر انتقال مجدد ماده خشک، عملکرد دانه و اجزای عملکرد کلزا (Brassica napus L.)رقم هایولا 401

به منظور بررسی تأثیر غلظت و زمان محلول‌پاشی کود نیتروژن مکمل بر انتقال مجدد ماده خشک و عملکرد دانه کلزا (هیبرید هایولا 401) به صورت کشت دوم پس از برداشت برنج در شالیزار، آزمایشی به صورت بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 در اراضی مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت اجرا گردید. دراین آزمایش دو عامل غلظت محلول‌ حاوی کود نیتروژن خالص (از منبع اوره) در دو سطح (5 و 10 در هزار) و زمان محلول‌پاشی در هفت سطح: 1- محلول‌پاشی در مرحله 6 تا 8 برگی (کدهای 06/1 تا 08/1 کدبندی سیلوستر- برادلی و میکپیس)، 2- محلول‌پاشی در مرحله ساقه‌رفتن (کدهای 01/2 تا 03/2 )، 3- محلول‌پاشی در مرحله قبل از گلدهی ( کد 9/3 )، 4- محلول‌پاشی در مرحله 6 تا 8 برگی + ساقه‌رفتن، 5- محلول‌پاشی در مرحله 6 تا 8 برگی + قبل از گلدهی، 6- محلول‌پاشی در مرحله ساقه‌رفتن + قبل از گلدهی، 7- محلول‌پاشی در مرحله 6 تا 8 برگی + ساقه رفتن + قبل از گلدهی، همراه با دو تیمار شاهد الف- بدون مصرف کود نیتروژن و ب- کوددهی متداول خاکی به صورت در زمان کاشت، در زمان ساقه‌رفتن و قبل از گلدهی به میزان 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار منظور شدند. صفات گیاهی مورد ارزیابی شامل عملکرد دانه، میزان روغن، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه، انتقال مجدد ماده خشک، کارایی انتقال مجدد ماده خشک و میزان ماده خشک تولید شده در مرحله 50 درصد گلدهی و رسیدگی، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت دانه و مدت زمان رسیدگی بودند. نتایج نشان داد که بین غلظت‌های محلول‌پاشی و زمان‌های مصرف نیتروژن و شاهدها با هریک از تیمارها از نظر صفات عملکرد دانه، میزان روغن، تعداد خورجین در بوته، انتقال مجدد ماده خشک، میزان ماده خشک تولید شده در زمان 50 درصد گلدهی و رسیدگی، عملکرد بیولوژیکی و زمان رسیدگی تفاوت معنی‌داری وجود داشت. محلول‌پاشی با غلظت 10 در هزار در مرحله ساقه‌رفتن + قبل از گلدهی، بیشترین عملکرد دانه (7/4221 کیلوگرم در هکتار)، تعداد خورجین در بوته (7/219)، انتقال مجدد ماده خشک (1/694 گرم در متر مربع) و میزان ماده خشک تولید شده در زمان 50 درصد گلدهی (5/891 گرم در متر مربع) را داشت. از نظر صفات تعداد خورجین در بوته، انتقال مجدد ماده خشک، میزان ماده خشک تولید شده در زمان 50 درصد گلدهی و رسیدگی بین تیمار محلول‌‌پاشی در مراحل ساقه‌رفتن + قبل از گلدهی و 6 تا 8 برگی + ساقه‌رفتن + قبل از گلدهی، تفاوتی وجود نداشت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که محلول‌پاشی تکمیلی کود نیتروژن با غلظت 10 در هزار در مرحله ساقه‌رفتن + قبل از گلدهی، می‌تواند باعث افزایش عملکرد دانه و روغن کلزا شود.