اثر نیکل بر شاخص‌های رشد، محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی، پروتئین، قندهای محلول، پرولین و میزان انباشتگی نیکل در گیاه گشنیز

وجود فلزات سنگین هم‌چون نیکل، آرسنیک و آلومینیوم یکی از مهم‌ترین عوامل بروز تنش‌های محیطی محسوب می‌شوند. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر فلز سنگین نیکل (نیترات نیکل) بر روی برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رشدی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.) بود. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار، شامل چهار سطح موجودی فلز نیکل در محلول غذایی هوگلند (صفر، 100، 200، 500 میکرومولار) بود. پس از گذشت دو هفته از اعمال تیمار، گیاهان برای انجام آزمایش‌های لازم برداشت شدند. نتایج حاصل از آنالیز واریانس نشان داد که، با افزایش غلظت نیکل، وزن خشک ریشه و بخش هوایی، طول ریشه اصلی و ارتفاع بخش هوایی کاهش یافت. نتایج مطالعه شاخص‌های بیوشیمیایی حاکی از کاهش مقدار کلروفیل a و b، پروتئین و افزایش میزان قندهای محلول، آنتوسیانین، پرولین، ترکیبات کاروتنوئیدی به‌طور معنی‌دار بود. بررسی اثرات کاربرد فلز نیکل بر سطح انباشتگی آن در اندام‌های مختلف گیاه نشان از افزایش سطح آن در هر دو اندام ریشه و بخش هوایی گیاه داشت؛ به‌طوری‌که ریشه‌هـا مقادیر بیشتری از نیکـل را نسبت به اندام‌های هوایی انباشته کـردند. نتایج گویای این مطلب است که، انباشتگی نیکل در ریشه بیشتر از بخش هوایی می‌باشد (نسبت انتقال کمتر از 1) و بنابراین نمی‌تواند به‌عنوان یک گیاه ذخیره‌کننده مطرح گردد.