ارزیابی استفاده از متالوتیونین به‌عنوان نشانگر زیستی فلزات سنگین (جیوه، کادمیوم، سرب و مس) در دوکفه‌ای Crassostrea gigas در منطقه بندر امام خمینی(ره)

در این مطالعه از غلظت متالوتیونین به‌عنوان نشانگر زیستی فلزات سنگین به‌منظور پایش زیستی فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و مس در دو‌کفه‌ای Crassostrea gigas در منطقه بندر امام خمینی‌(ره) استفاده شده است. به این منظور صدف‌های متصل به اسکله‌های بندر امام خمینی از 5 ایستگاه شامل اسکله پتروشیمی، داک سرسره، اسکله 15، اسکله 28 و اسکله 33 در اسفند ماه 1388 جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. در آزمایشگاه پس از مراحل آماده‌سازی و هضم شیمیایی، میزان فلزات سنگین بافت نرم دو‌کفه‌ای‌ها با دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری گردید. میزان متالوتیونین نیز پس از مراحل استخراج و رسوب‌دهی به‌روش اسپکتروفتومتری سنجش شد. میانگین غلظت‌های جیوه، کادمیوم، سرب و مس در بافت نرم دوکفه‌ای‌های نمونه برداری شده به‌ترتیب 77/2±12/3، 98/3±34/10، 30/3±1/7 و 17/66±57/440 میکرو‌گرم بر گرم وزن خشک و دامنه غلظت متالوتیونین از 53/5±5/96 تا 34/7±75/185 میکرو‌گرم بر گرم وزن تر در صدف‌های نمونه‌برداری شده از ایستگاه‌های مختلف بود. بیشترین مقادیر جیوه، سرب و مس در صدف های اسکله پتروشیمی و بیشترین غلظت کادمیوم در صدف‌های اسکله 15 اندازه‌گیری شد. صدف‌های ایستگاه اسکله 28 کم‌ترین مقادیر آلودگی فلزات اندازه‌گیری شده را نشان دادند. به‌همین ترتیب کمترین میزان سنتز متالوتیونین نیز در صدف‌های اسکله 28 مشاهده شد. بالاترین سطوح متالوتیونین در صدف‌های اسکله 15 گزارش شد. در بین فلزات مطالعه شده همبستگی قوی و مثبتی بین غلظت‌های کادمیوم و متالوتیونین در صدف‌های مورد مطالعه در تمام ایستگاه‌ها مشاهده شد (01/0P). از نتایج حاصله استنباط می‌گردد که می‌توان از متالوتیونین دوکفه‌ای C.gigas به‌عنوان نشانگر زیستی فلز کادمیوم در منطقه بندر امام خمینی استفاده نمود.