ارزیابی تاثیر نانوذرات نقره بر شاخص‌های سیتوژنتیکی در 6 رقم جو زراعی

نانو مواد بخشی از انقلاب صنعتی برای توسعه‌ی مواد سبک و قوی برای هدف‌های مختلف می باشند. اثرات سمی نانو ذرات در مطالعات زیادی ارزیابی شده، با این حال اثرات محیطی آنها روی گیاهان هنوز بطور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است. این تحقیق به منظور اثر ذرات نانو‌نقره بر شاخص‌های سیتوژنتیکی سلول‌های در حال تقسیم شش رقم جو انجام گرفته است. جوانه‌زنی بذور در غلظت‌های مختلف نانو‌ذره (صفر، یک درصد، پنج درصد، 10 درصد مولار) در قالب طرح فاکتوریل بر پایه‌ی طرح کاملا تصادفی انجام شد. صفات شاخص میتوزی، شاخص متافازی و انحرافات کروموزومی اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین غلظت‌های مختلف نانوذره اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد برای خصوصیات مورد بررسی وجود دارد. در بین شش رقم مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری تنها برای صفت شاخص‌میتوزی درسطح یک درصد مشاهده شد. مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن مشخص نمود که شاخص متافازی و شاخص میتوزی با افزایش غلظت نانوذره تا سطح پنج درصد بصورت معنی‌دار افزایش می یابد و در غلظت 10 درصد این دو شاخص کاهش می یابند. برای شاخص انحرافات کروموزومی بیشترین میزان برای غلظت پنج درصد مشاهده شد و در غلظت‌ 10 درصد میزان انحرافات کروموزومی کاهش معنی داری را نشان داد. در مجموع غلظت‌های پایین نانو‌ذره (یک درصد و پنج درصد) سبب افزایش شاخص میتوزی، متافازی و انحرافات کروموزومی و غلظت 10 درصد سبب کاهش شاخص‌های مورد بررسی، نسبت به شاهد در ارقام جو شد.