ارزیابی تغییر پذیری فضایی - زمانی جزایر حرارتی در ارتباط با کاربری های شهری - مطالعه موردی: شهر ارومیه

نویسندگان

  • سعید ملکی دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز
  • علی شجاعیان عضو هیأت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز
  • قاسم فرهمند کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران، اهواز
چکیده مقاله:

رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری هستند که موجب ایجاد جزیره حرارتی برروی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف می‌شوند و اثرات ناشی از آن می‌تواند نقشی اساسی و مهم درکیفیت هوا داشته و به‌تبع آن، سلامت عمومی ایفا نماید. این پدیده به‌ویژه در شهرهای بزرگ بیشتر مشهود است. هدف این تحقیق، پی بردن به تفاوت دمایی مناطق مختلف شهر ارومیه و حاشیه اطراف آن به‌منظور شناخت محدوده تشکیل جزیره گرمایی در شهر ارومیه می‌باشد. عرصه مطالعاتی پژوهش حاضر شهر ارومیه است و برای انجام این تحقیق، از آمار روزانه در ایستگاه سینوپتیک شهر ارومیه و همچنین 9 ایستگاه سنجش دمایی در داخل شهر استفاده شده است. نتایج حاصل از مقایسه داده‌های دماسنج‌های نصب شده نشان می‌دهد که اختلاف دمایی معادل 2/4الی 6/9 درجه سلسیوس بین مرکز جزیره گرمایی با نواحی اطراف شهر وجود دارد به‌طوری که ایستگاه میدان ولایت فقیه بادمای 41/29 درجه سلسیوس در مقایسه با هشت ایستگاه دیگر، بیشترین دما را به خود اختصاص و در واقع، مرکز جزیره گرمایی را تشکیل داده است. در همان حال ایستگاه مرکز تعویض پلاک خودرو ارومیه با دمای حداکثر 77/22 سلسیوس خنک‌ترین ایستگاه در مقایسه با دیگر ایستگاه‌ها می‌باشد که نشان دهنده اختلاف گرمایی 64/6 سلسیوس در سطح شهر است. شدت جزیره گرمایی بافاصله گرفتن از مرکز شهر کاهش می‌یابد؛ به بیان دقیق‌تر بررسی ها نمایان گر این است که با توجه به تنوع پراکندگی کاربری‌ها در سطح شهر، قسمت مرکزی شهر به علت برخوردار بودن از بالاترین سطح ساخت و ساز شهری و حجم بالای تردد و ترافیک شهری، دارای بالاترین میانگین دمایی می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعة تغییر پذیری فضایی-زمانی حرارت در ارتباط با کاربری/پوشش زمین در منطقة شهری تبریز با استفاده از داده های حرارتی و انعکاسی TM و ETM+لندست

برای مطالعه و پایش رابطة بین الگوی توزیع و تغییرات دما با کاربری / پوشش زمین در منطقة شهری در حال رشد تبریز تصاویر چند زمانة لندست 4،5 و 7 سنجنده هایTM و ETM+ اخذ شده در تاریخ های 30 ژوئن 1989، 18 اوت 1998 و 2 اوت 2001 مورد استفاده قرار گرفتند. بررسی های انجام شده از طریق طبقه بندی تصاویر و استخراج اطلاعات آماری هر کلاس نشان دهندة ارتباط قوی میان نوع کاربری و دمای سطح است. بررسی رابطه میان NDV...

متن کامل

واکاوی تغییرات شاخص پوشش گیاهی در شکل‌گیری جزایر حرارتی شهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)

         امروزه عواملی متعددی از جمله تخریب پوشش‌های سبز شهری و افزایش بی‌رویه آلاینده‌های زیست‌محیطی در نواحی شهری سبب حبس شدن انرژی تابشی خورشید و بروز پدیده جزیره حرارتی شهری می گردد که. پیامدهای خطرناکی از جمله انتقال آلودگی هوا و ذرات پراکنده سمی به همراه دارد. هدف عمده این پژوهش تحلیل وضعیت پوشش گیاهی و دمای سطح زمین در شهر ارومیه جهت بررسی شکل گیری جزایر حرارتی شهری و تحلیل آن‌ها است. در...

متن کامل

واکاوی تغییرات فضایی- زمانی جزایر گرمایی شهری و کاربری اراضی با رویکرد زیست‌محیطی در شیراز

امروزه، افزایش دمای سطح زمین و استقرار جزایر گرمایی در کلان‌شهرها منجر به یکی از معضلات زیست‌محیطی شهری شده است. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، واکاوی تغییرات مکانی- زمانی جزایر گرمایی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی و شناسایی پهنه‌های بحرانی زیست‌محیطی جزایر حرارتی شهری در شیراز است. بدین منظور، ابتدا 8 تصویر دورة گرم سال در بازة زمانی 2015-1986 از ماهوارة لندست شامل سنجنده‌های (TM) لندست 5، (+ (ETM ...

متن کامل

مطالعة تغییر پذیری فضایی-زمانی حرارت در ارتباط با کاربری/پوشش زمین در منطقة شهری تبریز با استفاده از داده های حرارتی و انعکاسی tm و etm+لندست

برای مطالعه و پایش رابطة بین الگوی توزیع و تغییرات دما با کاربری / پوشش زمین در منطقة شهری در حال رشد تبریز تصاویر چند زمانة لندست 4،5 و 7 سنجنده هایtm و etm+ اخذ شده در تاریخ های 30 ژوئن 1989، 18 اوت 1998 و 2 اوت 2001 مورد استفاده قرار گرفتند. بررسی های انجام شده از طریق طبقه بندی تصاویر و استخراج اطلاعات آماری هر کلاس نشان دهندة ارتباط قوی میان نوع کاربری و دمای سطح است. بررسی رابطه میان ndvi...

متن کامل

سنجش پراکنده رویی شهری با استفاده از داده های فضایی- زمانی، نمونه موردی: شهر ارومیه

رشد روز­افزون جمعیت و افزایش شهرنشینی، باعث ایجاد پدیده­ای به نام پراکنده‌رویی شهری در عمده شهرهای جهان گردیده است. این امر پیامدهای اقتصادی و زیست­محیطی فراوانی را به شهرها تحمیل نموده؛ بنابراین بررسی، سنجش و شناخت این پدیده ضروری می‌نماید. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش شدت پراکنده­رویی شهری در شهر ارومیه به عنوان مطالعه موردی می­باشد تا برنامه­ریزان و مدیران شهری بتوانند با آگاهی و شناخت ...

متن کامل

ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر زنجان)

با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه (ازجمله ایران)، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تسهیلات شهری، افزایش شکاف طبقاتی و تشدید تفاوت مناطق شمال و جنوب شهر و غیره نمایان شده است. لذا با توجه به مفاهیم عدالت فضایی و ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 105

صفحات  183- 197

تاریخ انتشار 2018-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023