ارزیابی توان بازدارندگی ترشحات ریشۀ ارقام برنج (Oryza sativa L.) بر خصوصیات علف هرز سوروف (Echinochloa crus-galli)

به‌منظور شناسایی محتوای فنولیک اسید ترشحات ریشۀ سه رقم برنج (ندا، تایچانگ و سپیدرود) با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا (HPLC) و ارزیابی توان دگرآسیبی آنها روی خصوصیات رشدی علف هرز سوروف آزمایشی با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار طی سال 1387در آزمایشگاه و گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده¬ها نشان از معنی‌دار بودن همه اثرات ساده و متقابل در صفات مورد مطالعه داشت. رقم تایچانگ در بیش از نیمی از صفات اندازه‌گیری شده اثرات بازدارندگی بیشتری نسبت به رقم ندا و سپیدرود داشت به‌طوری‌که ترشحات ریشۀ رقم تایچانگ با 60/40 درصد بیشترین و رقم سپیدرود با 60/0 درصد کمترین تأثیر بازدارندگی را بر طول ریشه¬چۀ علف هرز سوروف داشتند. در مورد وزن خشک گیاهچه نیز رقم تایچانگ و رقم سپیدرود به‌ترتیب با 90/29 و 60/2 درصد بازدارندگی بیشترین و کمترین درصد بازدارندگی را داشتند. در مورد سرعت و درصد جوانه‌زنی بذر سوروف نیز نتایج بیانگر بازدارندگی بالای رقم تایچانگ بود (به‌ترتیب با 90/50 و 90/31 درصد). در مورد صفات فیزیولوژیک علف هرز سوروف نظیر محتوای کلروفیل و نیتروژن برگ رقم ندا به‌ترتیب با 20/58 و 80/43 درصد بازدارندگی بیشترین تأثیر بازدارندگی را داشت و در هر دو صفت رقم سپیدرود با 70/1 و 30/11 درصد بازدارندگی حداقل تأثیر را بر علف هرز سوروف از خود نشان داد. تجزیه ترشحات ریشۀ ارقام برنج با استفاده از روش HPLC نشان داد که بیشترین محتوای فنولیک اسید (085/6 میلی‌گرم در لیتر عصاره) متعلق به رقم تایچانگ و کمترین آن (201/0 میلی‌گرم در لیتر عصاره) مربوط به رقم ندا بوده ¬است.