ارزیابی ریسک‌های بالقوه ناشی از زلزله در بافت‌های فرسوده مطالعه موردی: محله سنگلج ‌شرقی واقع در منطقه 12 تهران

مقدمه: وجود گسل¬های متعدد در گستره شهر تهران و احتمال رخداد زمین¬لرزه¬ای با بزرگی بیش از 7 ریشتر (در صورت فعالیت گسل¬های شمالی و جنوبی آن)، این شهر را در برابر تکان-های ناشی از زمین¬لرزه و پیامدهای آن از یک‌سو و ضعف¬های ساختار کالبدی شهر از سویی دیگر آسیب‌پذیر ساخته است. همچنین در تحقیقات آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) به این نکته اشاره شده است که در صورت فعال‌شدن گسل ری بزرگترین آسیب ناشی از زلزله در تهران روی خواهد داد. از‌این‌رو، قرار داشتن اکثر بافت‌های فرسوده شهر تهران در پهنه‌های با خطر نسبی بالا‌ی زلزله و نبود زیرساخت¬های مورد نیاز که از مشکلا‌ت و معضلا‌ت عمده بافت‌های فرسوده شهری می¬باشد، توجه به این مسائل را در این بافت¬ها دو چندان می¬کند. هدف از ارائه این مقاله بررسی ویژگی¬های کالبدی بافت فرسوده و بکارگیری شیوه¬ها و راهبردهای موجود در جهت ارزیابی ریسک¬های بالقوه ناشی از رخداد زلزله با استفاده از یک مدل مفهومی به منظور تعیین ریسک¬های بالقوه به روش کیفی در محله سنگلج شرقی، واقع در منطقه 12 تهران است. نتایج نشان می¬دهد که گرفتگی عرض معبر و انهدام ساختمان¬ها به ترتیب طیف شدت ریسک-های بالقوه برای محدوده مورد مطالعه را تشکیل می¬دهند.