ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپهای گندم در شرایط تنش خشکی انتهای فصل در منطقه داراب
نویسندگان
چکیده مقاله:
به منظور مطالعه واکنش نه ژنوتیپ گندم نان و یک ژنوتیپ گندم دوروم به تنش خشکی ملایم و شدید پس از گلدهی، پژوهشی مزرعه‌ای در سال‌های زراعی 78-1377، 79-1378 و 80-1379 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حسن‌آباد داراب انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کرتهای خرد شده با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح رطوبتی: مطلوب (آبیاری براساس نیاز آبی گیاه، W1)، تنش خشکی ملایم ( W175% ، از مرحله 50% گلدهی رقم شاهد (چمران) تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک) و تنش خشکی شدید (W150% ، از مرحله 50% گلدهی رقم شاهد (چمران) تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک) و عامل فرعی شامل 10 ژنوتیپ گندم بود. نتایج نشان داد تنش خشکی ملایم و شدید سبب کاهش عملکرد دانه و اجزای آن در کلیه ژنوتیپ‌ها گردید. عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید کاهش معنیداری (P < 0.05) داشت. علت اصلی افت عملکرد دانه در تنش خشکی ملایم (8/21%) و شدید (7/40%) کاهش تعداد دانه در سنبله و در مرتبه بعدی وزن هزاردانه بود. ژنوتیپ شماره 6 بیشترین عملکرد دانه (5352 کیلوگرم در هکتار) را در شرایط مطلوب تولید کرد، در حالی که بیشترین عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی ملایم (4178 کیلوگرم در هکتار) و شدید (3505 کیلوگرم در هکتار) مربوط به ژنوتیپ شماره 9 بود و ژنوتیپ شماره 6 در مرتبه بعدی قرار داشت. با توجه به اینکه شاخص‌های تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) و میانگین بهره‌وری (MP) بیشترین همبستگی معنی‌دار را با عملکرد دانه در شرایط مطلوب، تنش خشکی ملایم و شدید داشتند، به عنوان شاخص‌هایی مناسب جهت انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی توصیه می‌شوند. با در نظر گرفتن این شاخص‌ها، ژنوتیپهای شماره 6 و 9 متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها به ترتیب در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید بودند. تجزیه همبستگی عملکرد دانه با صفات دیگر، نشان داد که در هر سه شرایط رطوبتی، عملکرد زیست‌توده و شاخص برداشت بیشترین همبستگی معنی‌دار با عملکرد دانه را داشتند. می‌توان گزینش ژنوتیپ‌ها برای عملکرد دانه بالاتر در کلیه شرایط رطوبتی را با استفاده از صفات دارای بیشترین ضریب همبستگی معنی‌دار با عملکرد دانه انجام داد. پیشنهاد می‌شود ژنوتیپهای شماره 6 و 9 به دلیل داشتن پتانسیل بالاتر عملکرد دانه، در برنامه‌های به نژادی گندم برای بهبود تحمل به تنش خشکی انتهای فصل مورد استفاده قرار گیرند.
منابع مشابه
ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های گندم در شرایط تنش خشکی انتهای فصل در منطقه داراب
به منظور مطالعه واکنش نه ژنوتیپ گندم نان و یک ژنوتیپ گندم دوروم به تنش خشکی ملایم و شدید پس از گلدهی، پژوهشی مزرعه ای در سال های زراعی 78-1377، 79-1378 و 80-1379 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حسن آباد داراب انجام شد. این آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح رطوبتی: مطلوب (آبیاری براساس نیاز آبی گیاه، w1)، تنش خشکی ملایم ( w175% ، از مرحله 50% گلدهی رقم شاهد...
متن کاملاثر تنش خشکی انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای نخود کابلی
به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهای فصل بر صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد، تعیین تنوع فنوتیپی و رابطه عملکرد تک بوته با سایر صفات مورد بررسی در 64 ژنوتیپ نخود کابلی، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده (8×8) در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در سال زراعی 89- 1388 اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپهای نخود از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری و...
متن کاملاثر تنش خشکی انتهای فصل بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای نخود کابلی
به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهای فصل بر صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد، تعیین تنوع فنوتیپی و رابطه عملکرد تک بوته با سایر صفات مورد بررسی در 64 ژنوتیپ نخود کابلی، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده (8×8) در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در سال زراعی 89- 1388 اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپهای نخود از نظر صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری وج...
متن کاملاثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای آن در چهار ژنوتیپ پنبه در منطقه داراب*
به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای آن در پنبه و انتخاب بهترین ژنوتیپ از بین ژنوتیپهای در دست معرفی پنبه در مقایسه با رقم تجارتی منطقه، چهار ژنوتیپ از گونه تتراپلوئید پنبه (Gossypium hirsutum L.) در آزمایشی بصورت اسپلیت پلات (کرتهای خرد شده) در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 1382 و 1383 مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. فاکتور اصلی شامل دور متغیر آبیاری در چهار سطح...
متن کاملمطالعه توارث عملکرد دانه گندم و اجزای آن تحت شرایط تنش و عدم تنش خشکی
Generation mean analysis (GMA) was used to study the type of gene action and inheritance of grain yield and its components. Generation mean analysis with joint scaling test was performed. This research was conducted at research farm of college of Agriculture at the University of Tehran. The parents and their progenies ( F1, F2, BC1 & BC2) in three mating groups ( Sardari × 7007, Sardari × 7107...
متن کاملمطالعه توارث عملکرد دانه گندم و اجزای آن تحت شرایط تنش و عدم تنش خشکی
Generation mean analysis (GMA) was used to study the type of gene action and inheritance of grain yield and its components. Generation mean analysis with joint scaling test was performed. This research was conducted at research farm of college of Agriculture at the University of Tehran. The parents and their progenies ( F1, F2, BC1 & BC2) in three mating groups ( Sardari × 7007, Sardari × 7107...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 27 شماره 2
صفحات 195- 217
تاریخ انتشار 2011-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023