ارزیابی فنی سامانه های آبیاری قطره ای اجرا شده در باغات استان گلستان

امروزه با روند کاهشی میزان منابع آبی در کشور مسئولان ذیربط درصدد گسترش هرچه بیشتر سیستم‌های آبیاری نوین در مزارع و باغات می‌باشند، لذا ارزیابی و پایش سامانه‌های آبیاری قطره‌ای با هدف اصلاح و بهبود سامانه‌های اجرا شده صورت می‌گیرد. جهت انجام این بررسی، 20 نمونه از سامانه‌های آبیاری قطره‌ای اجرا شده در شهرستان‌های مختلف استان گلستان در سال 91-1390 مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. ارزیابی‌ها بر اساس دستورالعمل اداره حفاظت خاک آمریکا (SCS) و اندازه گیری‌ها در هر مزرعه شامل: فشار و دبی قطره‌چکان‌ها، بررسی وضعیت ایستگاه کنترل مرکزی، میزان آب مصرفی، سطح خیس شده در هر درخت، نمونه آب و تعیین شاخص اشباع لانژیلر و همچنین گفت‌و‌گوی حضوری با کشاورزان جهت آگاهی از وضعیت راهبرد سامانه بوده است. با توجه به نتایج بدست آمده، مقادیر متوسط پارامترهای ضریب یکنواختی (EU)، ضریب یکنواختی آماری (UC)، ضریب کاهش راندمان (ERF)، راندمان پتانسیل کاربرد (PELQ) و راندمان واقعی کاربرد (AELQ) در چارک پایین، در سامانه‌های مورد ارزیابی به ترتیب 79، 85، 90، 65 و 73 درصد محاسبه شدند، که نشان از وضعیت متوسط سامانه‌های آبیاری در این استان دارند. بطور کل مشکلات اصلی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای در این استان را می‌توان به چهار دسته اصلی، مسائل و مشکلات، طراحی، اجرایی، مدیریتی و بهره‌برداری، اجتماعی و طبیعی تقسیم بندی نمود که مهم‌ترین آن-ها در هر بخش عبارتند از: طراحی و اجرای نادرست، عدم شستشوی فیلترها، گرفتگی و نامناسب بودن تعداد قطره‌چکان‌ها، عدم تنظیم شیرفلکه ابتدای مانیفلدها، نامناسب بودن فشار و توزیع غیریکنواخت آن،