ارزیابی مدل‏های حیوانی مختلف در پیش بینی ارزش‏ اصلاحی برای صفات رشد در گوسفند لری بختیاری

پیش بینی صحیح ارزش‏های اصلاحی تحت تأثیر چندین عامل از جمله انتخاب بهترین مدل آنالیز ژنتیکی صفات است. به این منظور از اطّلاعات فنوتیپی و شجره‏ای سه صفت وزن تولد (BW0)، وزن شیرگیری (BW3) و وزن شش ماهگی (BW6) گوسفند لری بختیاری بین سال‏های 1368 تا 1390 استفاده شد. مؤلفه‏های (کو) واریانس به روش حداکثر درست نمایی محدود شده با استفاده از مدل‏های حیوانی تک صفتی و چند صفتی مختلف برآورد شدند. نتایج نشان داد که وراثت پذیری صفات در مدل‏های دو و سه صفتی (47/0، 27/0 و 12/0 به ترتیب برای BW0، BW3 و BW6) تقریباً ثابت است؛ امّا قدر مطلق تفاوت همبستگی‏های ژنتیکی و باقیمانده تا 11% در مدل‏های مختلف (23/0، 32/0 و 65/0در مدل‏های دو صفتی در مقابل 19/0، 31/0 و 54/0 در مدل سه صفتی به ترتیب برای آنالیزهای BW3-BW6، BW0-BW3 و BW0-BW6) تغییر کرد. ضرایب همبستگی بین ارزش‏های اصلاحی حیوانات در مدل‏های مختلف برای BW0 همواره بالاتر از 99/0 بود؛ در حالی که این ضرایب برای BW3 در کل جمعیت 97/0-43/0، در جمعیت میش‏ها 99/0-89/0 و در جمعیت قوچ‏ها 99/0-92/0 و برای BW6 در کل جمعیت 93/0-53/0، در جمعیت میش‏ها 94/0-52/0 و در جمعیت قوچ‏ها 93/0-58/0 بودند. همبستگی رتبه برای BW0 در سه جمعیت مورد مطالعه همچنان بالا بود؛ ولی ضرایب همبستگی رتبه بین مدل‏های تک صفتی با مدل دو و سه صفتی برای BW3 در سه جمعیت به ترتیب 96/0-42/0، 98/0-90/0 و 97/0-92/0 و برای BW6 به ترتیب 60/-52/0، 56/0-54/0 و 67/0-61/0 بودند. نتایج نشان داد که برای وزن تولد تفاوتی بین مدل‏ها برای پیش‏بینی ارزش اصلاحی وجود ندارد ولی تفاوت‏ها برای دو صفت دیگر قابل توجّه است.