ارزیابی مدل WEPP برای برآورد فرسایش بین‌شیاری در شرایط آزمایشگاهی

در دهه‌های اخیر به منظور شبیه‌سازی و تخمین فرسایش آبی، مدل‌های فرآیندی مختلفی ارائه شده ‌است که ادعا می‌شود بر اساس فرآیندهای مؤثر در فرسایش خاک استوار هستند. از جمله مهمترین این مدل‌ها، مدل‌ WEPP است که در آن به منظور تخمین میزان فرسایش (جداشدن ذرات از بستر خاک و انتقال آن‌ها)، بین فرآیندهای بین‌شیاری و شیاری تفکیک قائل شده‌ و برای هرکدام معادله جداگانه‌ای ارائه نموده است. در تحقیق حاضر به منظور ارزیابی جزء بین‌شیاری مدل مزبور، سه نوع خاک با خصوصیات متفاوت با استفاده از یک فلوم زهکش‌دار به ابعاد 1*1*1/0 متر در شیب‎های مختلف تحت اثر شبیه‌سازی باران با شدت‌های مختلف قرار گرفت. عملیات شبیه‌سازی باران با استفاده از یک دستگاه شبیه‌ساز باران دارای یک نازل منفرد جارویی با میانگین قطر قطرات 5/1 میلی متر انجام شد. تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده نشان داد که روابط پیشنهاد شده توسط مدل WEPP برای برآورد ضریب فرسایش‌پذیری بین‌شیاری در شرایط خارج از آمریکا قابل کاربرد نبوده و واسنجی مدل امری ضروری است. در نظر نگرفتن اثر عمق آب بر فرسایش بین‌شیاری احتمالا یکی از مهمترین اشکال‌های وارده بر مدل WEPP است. همچنین فعال بودن فرآیندهای ناشی از رواناب بویژه در شیب‌ها و شدت‌های بالای بارندگی و برهمکنش احتمالی بین این فرآیندها با فرآیندهای ناشی از بارندگی باعث اریبی مدل شده است. به این معنی که مدل حتی با انجام واسنجی تمایل به بیش‌برآورد مقادیر کوچک و کم‌برآورد مقادیر بزرگ فرسایش خاک دارد.