ارزیابی و تحلیل فضایی سیل‌گیری رودخانه قره‌سو با استفاده از منطق فازی در محیط GIS

سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همه ساله خسارات زیانباری را در سراسر جهان و از جمله ایران به وجود می‌آورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطق دارای پتانسیل بالا و همچنین مولفه های اصلی و تاثیرگذار در ایجاد آن را شناسایی نمود. به این منظور، این پژوهش با استفاده از پارامترهای شیب، ارتفاع، فاصله از رود، تراکم زهکشی، کاربری اراضی، لیتولوژی، انحنای پروفیل، انحنای پلانیمتری و بارش در چارچوب منطق فازی به تحلیل سیلاب در رودخانه قره‌سو با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌پردازد. مقادیر عضویت هر یک از این پارامترها با توجه به نوع روابط‌شان با سیل‌گیری و بر حسب توابع فازی تعیین شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که در حوضه رودخانه قره‌سو اغلب توابع عضویت بین پارامترهای مؤثر در سیل‌گیری، خطی و به شکل مستقیم می باشد. بر این اساس، بیشترین میزان سیل گیری در بخش‌های شمال غربی و در بالا دست حوضه در حوالی شهر روانسر و همچنین در شهر کرمانشاه وجود دارد. نتایج حاکی از آن است که کم‌ترین میزان سیل‌گیری در ارتفاعات و نیز در نواحی با شیب بیشتر و جایی که فاصله بیشتری از مسیر رودخانه دارد دیده می‌شود. بر اساس نتایج خروجی مدل فازی و همپوشانی نقشه سیل‌گیری، مؤثرترین سطوح در ایجاد پهنه‌های سیل‌گیر اغلب شیب بین 0 تا 5 درجه، خاک‌های گروه هیدرولوژیکیD، سطوح ارتفاعی 1240 تا 1250، تراکم زهکشی4/0 تا 1، بارش 650 تا 700 میلی‌متر، انحنای پروفیل 4/0، انحنای پلانیمتری6/0 و کاربری اراضی شهری و فاصله 500 تا 1500 متری از آبراهه می‌باشد.