ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم دوروم (.Triticum durum L) برای تحمل به تنش کم‌آبی انتهایی در شمال خوزستان

نویسندگان

  • احمدعلی شوشی دزفولی استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی مهندسی و کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
  • حسین فرزادی مربی پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
  • علی عصاره استادیار گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
  • ناصر ظریفی نیا استادیار پژوهش بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
چکیده مقاله:

به منظور بررسی شاخص‌های تحمل به تنش و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به شرایط تنش کم آبی در گندم دوروم، تعداد 8 ژنوتیپ امید بخش گندم دوروم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط نرمال و تنش کم آبی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد در دو سال زراعی 1395-1393 مورد آزمایش قرار گرفتند. این تحقیق در قالب 2 آزمایش مجزا شامل: آبیاری کامل تا زمان رسیدگی و اعمال تنش کم آبی انتهائی از طریق قطع آب از مرحله ظهور سنبله تا رسیدگی فیزیولوژیکی، هر یک در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب نشان دهنده اختلافات معنی‌دار بین سال‌ها در شرایط تنش کم آبی و همچنین اثر متقابل ژنوتیپ در سال تحت شرایط نرمال برای عملکرد دانه بود. میانگین کل عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش کم آبی به ترتیب برابر 4844 و 3099 کیلوگرم در هکتار بود. بالاترین عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش کم آبی به ترتیب برابر 5101 و 4232 کیلوگرم در هکتار مربوط به رقم بهرنگ و ژنوتیپ شماره 4 بود. تحلیل همبستگی بین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش و تنش کم آبی آخر فصل با شاخص‌های تحمل به خشکی نشان داد که شاخص‌های STI، MP، GMP از کارایی بالایی برای گزینش ژنوتیپ‌های متحمل به تنش کم آبی بر خوردارند. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی با استفاده از شاخص‌های تنش کم آبی نشان داد که رقم بهرنگ و ژنوتیپ شماره 3 بترتیب با عملکرد 5101 و 5039 کیلوگرم در هکتار در شرایط نرمال و 4184 و 4215 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش آبی دارای تحمل نسبی به تنش کم آبی بودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تحمل تنش اسمزی در لاین های پیشرفته گندم دوروم (.Triticum durum L)

به منظور بررسی تأثیر تنش اسمزی در لاین‌های گندم دوروم، 83 لاین گندم دوروم در دو سطح پتانسیل اسمزی صفر (شاهد) و 4- بار (تنش) مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفتند. آزمایش در دو شرایط در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. اعمال تنش اسمزی، با هدف شبیه‌سازی تنش خشکی، با استفاده از PEG6000 صورت گرفت. کشت بوته‌ها در گلدان‌های پلاستیکی پر شده از ماسه به قطر 10 و با ارتفاع 50 سانتی‌متر انجام شد. آب...

متن کامل

تحمل به تنش خشکی در لاین‎های گندم دوروم (triticum durum l.) و بررسی چند شاخص تحمل به خشکی

تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده عملکرد گیاهان زراعی است . به منظور مطالعه تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد و معرفی ژنوتیپ های مقاوم و حساس با بررسی شاخص های کمی و فیزیولوژیک در 2 رقم گندم نان و 13 لاین امید بخش گندم دوروم و 3 رقم رایج گندم دوروم ، آزمایش مزرعه ای به صورت 2 طرح بلوک کاملاٌ تصادفی جدا از هم با دو سطح رطوبتی مطلوب (زمانی که رطوبت خاک به 50 درصد fc می رسید )و تحت تنش خشکی (...

15 صفحه اول

ارزیابی تحمل به شوری در ارقام گندم دوروم(Triticum turgidum var. durum) تحت شرایط این ویترو

In vitro salt tolerance of 28 cultivars of durum wheat with native and exotic origins was investigated, using MS medium containing sodium chloride. The resulting calli were subjected to 8 salinity levels including 0, 0.3, 0.6, 0.9, 1.2, 1.5 and 1.8 percent NaCl (w/v). Donor plants of explant (immature embryo) were grown in a recirculating hydroponics and pots in a greenhouse as well as in the f...

متن کامل

ارزیابی تحمل به شوری در ارقام گندم دوروم(Triticum turgidum var. durum) تحت شرایط این ویترو

In vitro salt tolerance of 28 cultivars of durum wheat with native and exotic origins was investigated, using MS medium containing sodium chloride. The resulting calli were subjected to 8 salinity levels including 0, 0.3, 0.6, 0.9, 1.2, 1.5 and 1.8 percent NaCl (w/v). Donor plants of explant (immature embryo) were grown in a recirculating hydroponics and pots in a greenhouse as well as in the f...

متن کامل

ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) و دوروم (Triticum turgidum L.) به تنش شوری

در سال 1381 طی یک آزمایش گلخانه‌ای واکنش 11 ژنوتیپ گندم نان (Triticum aestivum L.) و 9 ژنوتیپ گندم دوروم (Triticum turgidum L.) به تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی بررسی شد. شوری شامل سه سطح 72/0 ( کنترل)، 1/8 و 5/11 (دسی زیمنس بر متر) بود. در مرحله دو برگی تنش اعمال شد و20 روز پس از اعمال تنش، نمونه‌برداری برای اندازه‌گیری میزان Na+ و K+ و پرولین برگ صورت گرفت. تن...

متن کامل

ارزیابی روش‌های ناپارامتری در گزینش ژنوتیپ‌های پایدار گندم دوروم (Triticum turgidum L. var. durum)

به­منظور ارزیابی روش­های تجزیه پایداری ناپارامتری جهت شناسایی ژنوتیپ­های پرمحصول و پایدار گندم دوروم برای مناطق گرم و خشک کشور، آزمایشی با 18 لاین امید­بخش به­همراه یک رقم گندم دوروم (بهرنگ) و یک رقم گندم نان (چمران) در ایستگاه­های تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب، اهواز، خرم­آباد و دزفول در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال (93-1392 و 94-1393) اجرا شد. نتایج نشان داد که اث...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 4

صفحات  1063- 1074

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023