ارزیابی کارایی مدل سری زمانی SARIMA در شبیه‌سازی دبی متوسط ماهانه ی رودخانه‌های افرینه کشکان و کاکارضا (استان لرستان)

چکیده بررسی و شناخت تغییرات زمانی دبی پایه در مطالعات حوضه‌های آبخیز بخصوص در فصول با جریان کم، اهمیت زیادی دارد. هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه کارایی سری زمانی30 و 56 ساله به ترتیب مربوط به دبی متوسط ماهانه رودخانه­ی کاکارضا در شهرستان سلسله و رودخانه­ی افرینه کشکان در شهرستان پل‌دختر در استان لرستان می­باشند. بدین منظور ابتدا اقلیم دو منطقه تعیین و در گام بعد، توابع خود همبستگی و خودهمبستگی جزئی داده‌های واقعی در نرم‌افزار XLSTAT ترسیم و داده‌ها با استفاده از روش­های باکس کاکس و لگاریتمی نرمال شده‌اند. سپس روند داده‌ها که نشان­دهنده­ی ناایستایی داده­ها بود، تعیین گردید. بنابراین با استفاده از روش عملگر تفاضل در نرم‌افزار  MINITAB روند داده‌ها حذف، و مدل مناسب با کمترین آکائیکه انتخاب شد. سپس دو دوره‌ی 12 و24 ماهه برای دو منطقه شبیه‌سازی گردید. نتایج حاکی از آن بود که مدل‌های انتخابی در دوره‌ی 12 و 24 ماهه به ترتیب دارای ضریب همبستگی 92/0، 6/0 برای رودخانه­ی کاکارضا و 94/0 ،88/0 برای رودخانه­ی افرینه کشکان می‌باشد. در دوره­ی کوتاه‌مدت 12 ماهه، توانست شبیه­سازی مناسب‌تری را برای هر دو رودخانه نشان دهد.