استفاده از روش‌های پارامتری و ناپارامتری برای تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در ژنوتیپ‌های گندم نان

نویسندگان

  • حسین پور, طهماسب 3- استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران
  • شریفی, پیمان 7- دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، رشت، ایران
  • شهبازی, کمال مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، ایران
  • قوجق, حسن 4- مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گنبد، ایران
  • محمدی, محتشم تحقیقات کشاورزی دیم کشور- سازمان تحققات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کریمی زاده, رحمت الله 2- استادیار، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور- سازمان تحققات، آموزش و ترویج کشاورزی، گچساران، ایران
چکیده مقاله:

برنامه­های اصلاحی معمولاً مبتنی بر ارزیابی تظاهر موفق ژنوتیپ‌ها در مناطق و سال‌های مختلف بویژه در مراحل نهایی گزینش ارقام در محیط هدف، تحت شرایط شیوع طبیعی تنش­های خشکی و گرما هستند. انجام دقیق­تر گزینش ژنوتیپ­های گندم مستلزم کاهش اثرات محیطی برای تبیین ظرفیت ژنتیکی آنها با تحلیل مناسب اثر متقابل ژنوتیپ × محیط است. در این تحقیق، 18 ژنوتیپ پیشرفته گندم نان در پنج ایستگاه گچساران، گنبد، خرم‌آباد، مغان و ایلام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار طی سه سال زراعی (93-1390) در شرایط دیم ارزیابی شدند. برای بررسی اثرات متقابل ژنوتیپ× محیط بر روی داده‌های سه ساله عملکرد دانه در هر ایستگاه و همچنین تمام ایستگاه‌ها، تجزیه واریانس مرکب انجام شد. سپس به دلیل معنی‌دار بودن اثرات متقابل سال× مکان و ژنوتیپ× سال× مکان، پایداری عملکرد دانه با استفاده از روش­های پارامتری و ناپارامتری ارزیابی شد. لاین­های شماره 10 و 17 به‌ترتیب با تولید 3028 و 3107 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان تولید دانه را داشتند. بر اساس آماره­های پارامتری: CVi، ، ، ، MSY/L و MSPI و آماره­های ناپارامتری: ، ، ، Top، Mid، Low، R-Sum،  و SDR، لاین شماره 10، از پایداری عملکرد مناسبی برخوردار بود. علاوه بر این، لاین­های شماره 12 و 17 نیز محصول و پایداری عملکرد بالایی داشتند. دو لاین زودرس شماره 10 و 17، دارای ارتفاع بوته مطلوب و وزن هزار دانه نسبتاً زیادی بودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اثر متقابل ژنوتیپ ×محیط و پایداری عملکرد ارقام پنبه از طریق روش های تک متغیره پارامتری و ناپارامتری

To assess adaptability and stability of seed cotton yield in promising cotton genotypes, eight cultivars of cotton (Gukorova, Nazeli–84, Khordad, No: 200, Crema, Tabladila, Beli Izovar and Sepid), along with two controls (Sahel and Varamin), were studied in a completely randomized block design (RCBD) with four replications in six regions of Golestan and Mazandaran provinces in two successive ye...

متن کامل

بررسی اثر متقابل ژنوتیپ ×محیط و پایداری عملکرد ارقام پنبه از طریق روش های تک متغیره پارامتری و ناپارامتری

To assess adaptability and stability of seed cotton yield in promising cotton genotypes, eight cultivars of cotton (Gukorova, Nazeli–84, Khordad, No: 200, Crema, Tabladila, Beli Izovar and Sepid), along with two controls (Sahel and Varamin), were studied in a completely randomized block design (RCBD) with four replications in six regions of Golestan and Mazandaran provinces in two successive ye...

متن کامل

تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط و بررسی الگوی واکنش ژنوتیپی در لاین‌های مختلف گندم نان تحت شرایط تنش شوری

The objectives of present study was analyzing genotype by environment (GE) interaction on the grain yields of 97promising bread wheat lines (Triticum aistivum L. (along with three control varieties under salt stress and normal conditions using additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) model .The trials were conducted at four research locations including Yazd and Mahan of Kerma...

متن کامل

اثر متقابل ژنوتیپ x محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم دوروم با استفاده از مدل AMMI

  اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه دوازده ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم و دو رقم شاهد سرداری (گندم نان) و زردک (گندم دوروم) در سه ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم با شرایط آب و هوایی معتدل سرد، گرم و سرد در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی و در سه سال زراعی (از 1384 تا 1388) مورد ارزبابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه AMMI نشان داد که اثر اصلی ژنوتیپ، محیط، اثر متقابل ژنوتیپ x محیط و چهار مولفه اول ا...

متن کامل

بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در گندم با استفاده از روش رگرسیون و تجزیه ضرایب مسیر

این پژوهش به‌منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد و اجزای عملکرد 10 رقم گندم در 8 محیط (ترکیب دو سطح کود نیتروژن و چهار رژیم آبیاری) در سال زراعی 5-1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. بررسی پایداری عملکرد دانه بر اساس پارامترهای ابرهارت و راسل نشان داد که ارقام پیشتاز و مغان 1 با عملکرد بالاتر از میانگین همه ارقام و ضریب رگرسیون خطی نزدیک به یک دارای سازگاری عمومی ...

متن کامل

تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد دانه در گندم دوروم

این تحقیق به منظور تجزیه اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط (G×E) برای عملکرد دانه درآزمایشات چند محیطی گندم دوروم در ایستگاه‌های تحقیقات کشاورزی دیم کشور با  استفاده از مدل‌های آماری   GGEبای‌پلات (اثر ژنوتیپ + اثر متقابل G×E) و  رگرسیون توام (ضریب رگرسیون + واریانس انحراف از رگرسیون) انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، سهم اثرات اصلی محیط، اثر متقابل G×E  و اثر ژنوتیپ به ترتیب 84%، 7/7%  و 3/2%  ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 2

صفحات  75- 88

تاریخ انتشار 2018-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023