اعتماد اجتماعی، نظارت خارجی و ریسک سقوط قیمت سهام: آزمون نظریۀ جایگزینی و مکمل

اعتماد اجتماعی یکی از مؤلفه‎های اقتصادی ـ اجتماعی اثرگذار بر رفتارهای فردی و سازمانی در جامعه به‌شمار می‌رود؛ به‌طوری‌ که مدیران ارشد شرکت‌هایی با سطح اعتماد اجتماعی بالا، رفتارهای صادقانه‌تری از خود نشان داده و تمایل کمتری به پنهان کردن اخبار بد دارند که بروز چنین رفتاری، کاهش ریسک سقوط قیمت سهام شرکت را در پی خواهد داشت. بر پایۀ این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ بین اعتماد اجتماعی با ریسک سقوط قیمت سهام شرکت و مطالعۀ اثر تعدیل‌کنندگی (اثر جایگزینی یا مکمل) نظارت خارجی بر این رابطه می‌پردازد. بدین منظور، برای سنجش ریسک سقوط قیمت سهام از دو معیار چولگی منفی بازده سهام و نوسان‌های پایین به بالا استفاده شده است. میزان مالکیت سرمایه‎گذاران نهادی به‎عنوان سنجۀ نظارت خارجی مد نظر قرار گرفته و همچنین برای اندازه‌گیری اعتماد اجتماعی از پرسشنامۀ صفاری‎نیا و شریف (1389) بهره برده شده است. تجزیه و تحلیل نتایج نیز به‎کمک مدل‌های رگرسیون چندمتغیره انجام گرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که اعتماد اجتماعی، ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‎ها را کاهش می‌دهد. علاوه بر این مطابق با پیش‎بینی نظریۀ جایگزینی، نتایج نشان می‌دهد نظارت خارجی رابطۀ منفی بین اعتماد اجتماعی و ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‎ها را تضعیف می‌کند.