اقتصاد رانتیری، دولت و طبقه متوسط فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان

  • حمید ملک پور دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
  • مسعود مطلبی استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آزاد شهر، آزاد شهر، ایران.
چکیده مقاله:

هدف پژوهش حاضر تبیین جایگاه و وضعیت اقتصاد رانتیری، دولت و طبقه متوسط فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران بود. در این راستا، بعد از مفهوم‎‌شناسی رانت و اقتصاد رانتیری، ویژگی‌های دولت رانتیر، ماهیت طبقات اجتماعی در ایران و تأثیر دولت رانتیر بر طبقه متوسط جدید و فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین تاثیر اقتصاد و دولت رانتیری در مهاجرت و شهرنشینی، توسعه مراکز آموزشی و دانشگاهی، توسعه رسانه‌ای و تیپ‌شناسی طبقه متوسط فرهنگی از دیگر مباحث مورد بررسی در این پژوهش بودند. نتایج این پژوهش که با بهره‌گیری از جامعه‌شناسی تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شد، نشان داد طبقه متوسط فرهنگی همانی را می‌خواهد که طبقه متوسط جامعه صنعتی می‌خواهد، ولی از نظر اقتصادی دارای آن جایگاه نیست. این طبقه فشار می‌آورد تا ارزش‌های خود همچون حقوق شهروندی، حس مشارکت‌جویی در تصمیم‌گیری‌ها، تقویت ارزش‏های فرهنگی نوین و سبک زندگی مدرن را به دولت‌های پس از انقلاب اسلامی که از ساختی رانتیری برخوردار هستند، تحمیل کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی وضعیت مصرف فرهنگی طبقه متوسط در سیاست‌ فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که مصرف فرهنگی طبقه متوسط در سیاست‏های فرهنگی جمهوری اسلامی در دوره سه دولت 1368 تا 1392 چگونه بوده است؟ دستاورد این پژوهش ناظر بر این نتیجه است که با وجود سیر نزولی جایگاه اقتصادی طبقه متوسط در سیاست‏های کلی، جایگاه طبقه متوسط در سیاست‏های فرهنگی جمهوری اسلامی به صورت تصاعدی افزایش یافته تا آنجا که مصرف فرهنگی آن در دوره 8 سا...

متن کامل

بررسی رابطه دولت و طبقه متوسط جدید در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی 1376 تا 1384)

این مقاله به بررسی رابطه دولت و طبقه متوسط در جمهوری اسلامی ایران در میانه سالهای 84-1376 می پردازد. سئوال اصلی این مقاله است که رابطه دولت های هفتم و هشتم با طبقه متوسط جدید در ایران عصر جمهوری اسلامی چگونه بوده است؟ فرضیه اصلی مقاله این است که وضعیت طبقه متوسط در این دوره شاهد رشد در برخی مولفه های مهم همچون آزادی های سیاسی، وضعیت زنان، پاسخگویی و ... بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دولت...

متن کامل

نقش طبقه متوسط در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

از مدرنیزاسیون پهلوی‌ها به‌خصوص پهلوی دوم به این سو،  قشرهایی در صورت‌‌بندی اجتماعی ایران ظهور کردند که به تسامح طبقه متوسط و  به بیانی دقیق‌تر شئون متوسط جدید نامیده می‌شوند. این طبقه دارای موجودیت، سبک زندگی و مطالبات خاص خود است که هر چه این اقتضائات بیشتر مطمح‌نظر نخبگان سیاسی و تصمیم‌سازان عرصه سیاست خارجی کشورهای در حال توسعه قرار بگیرد، پویش توسعه تسهیل و سیاست خارجی کارآمدتری را درپی دا...

متن کامل

نقش طبقه متوسط در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

از مدرنیزاسیون پهلوی ها به خصوص پهلوی دوم به این سو،  قشرهایی در صورت بندی اجتماعی ایران ظهور کردند که به تسامح طبقه متوسط و  به بیانی دقیق تر شئون متوسط جدید نامیده می شوند. این طبقه دارای موجودیت، سبک زندگی و مطالبات خاص خود است که هر چه این اقتضائات بیشتر مطمح نظر نخبگان سیاسی و تصمیم سازان عرصه سیاست خارجی کشورهای در حال توسعه قرار بگیرد، پویش توسعه تسهیل و سیاست خارجی کارآمدتری را درپی دار...

متن کامل

طبقه متوسط جدید و گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران

هدف از نگارش این پژوهش،تشریح،نقش طبقه متوسط جدید در فرایند گذار به دموکراسی درسالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود.نوسازی اقتصادی و اجتماعی گسترده بعد از جنگ،باعث افزایش جمعیت جوان و رشد اقشار تحصیلکرده دانشگاهی و گسترش طبقه متوسط جدید در ایران گردیده بود که نقش مهمی در پیدایش زمینه های مساعد درونی برای گذار به دموکراسی دارند.خواستهای سیاسی و اقتصادی این طبقه، در مقابل ساختارکشورکه توان پاسخگو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 22

صفحات  23- 53

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023