انتخاب پروژه‌های سرمایه‌گذاری حمل و نقل با توجه به عدالت فضایی (مطالعه موردی: شبکه حمل و نقل شهر اصفهان)

از دیدگاه سیاستگذاران حمل‌ونقل ، یکی از راهبردهای دستیابی به توسعه پایدار در نظر گرفتن عدالت از ابعاد مختلف است. یکی از انواع عدالت که جهت انتخاب پروژه‌های زیرساخت حمل‌ونقل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، عدالت فضایی است که همان عدالت در میان نواحی مختلف محدوده مورد مطالعه است. در این مقاله مدلی جهت انتخاب پروژه‌های سرمایه‌گذاری حمل‌ونقل با رویکرد عدالت فضایی ارائه شده است. به این منظور دو شاخص دسترسی و ازدحام با رویکرد عدالت فضایی جهت ارزیابی پروژه‌های حمل و نقل معرفی شده است. در این شاخص‌ها نواحی با وضعیت بد دسترسی و ازدحام، وزن بیشتری می‌گیرند. در مدل پیشنهادی در کنار این دو شاخص، شاخص مجموع زمان سفر طی شده در شبکه که نشان دهنده وضعیت کلان شبکه است نیز بکار برده شده است. همچنین یک روش ترکیبی AHP-SMART جهت تعیین وزن این شاخص‌ها در مدل ارائه شده است. شهر اصفهان به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب شده و شش خیابان پیشنهادی در طرح تفصیلی شهر اصفهان جهت اضافه شدن به شبکه مورد بررسی قرار گرفته است. شبیه‌سازی سناریوهای مختلف با استفاده از نرم افزار EMME/2 انجام شده و از این طریق داده‌های مورد نیاز برای محاسبه شاخص‌های مدل فراهم گردیده است. نتایج بیانگر آن است که در نظر گرفتن عدالت فضایی می‌تواند رتبه بندی سناریوهای مختلف را دستخوش تغییر جدی نماید. یک سناریو ممکن است تنها با درنظر گرفتن تاثیر بر کاهش مجموع زمان سفر طی شده در شبکه، سناریوی مناسبی به نظر برسد، اما اگر این سناریو مطلوبیت در نواحی با ‏وضعیت بهتر را بیشتر افزایش دهد، از دیدگاه عدالت فضایی، نه تنها بهبودی در وضعیت کلی شبکه حاصل نشده است، بلکه ‏وضعیت کلی شبکه به سمت ناعدالتی بیشتر سوق داده شده است.‏