اولویت‌بندی مناطق احداث سد زیرزمینی با استفاده از روش میانگین هندسی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی

یکی از راه‏های برطرف‌کردن کمبودهای فصلی آب، استفاده از آب‏های زیرزمینی است. از آنجا که انتخاب محل مناسب برای احداث سد زیرزمینی به‌منظور ذخیره‌سازی آب‌ مسئله‌ای مهم و چالش‏برانگیز است، استفاده از روشی با کمترین خطا در مطالعۀ این مناطق ضروری است. هدف این پژوهش انتخاب بهینۀ مکان‏های مناسب برای احداث سد زیرزمینی، در حوضۀ آبخیز همدان‌ـ بهار با استفاده از یک روش جدید در محیط سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به‌منظور کاهش خطا بوده است. بر این اساس، ابتدا معیارهای لازم و تأثیرگذار در انتخاب مکان مناسب برای احداث سد زیرزمینی شامل چگالی آبراهه، فاصله از قنات، چشمه و چاه، زمین‏شناسی، شیب، فاصله از گسل، نزدیکی به جاده و روستا و کاربری اراضی شناسایی شد. سپس لایه‏های اطلاعاتی مختلف در محیط GIS و با استفاده از تابع لجستیکی (انتقال به دامنۀ صفر و یک)، وزن‏دار شدند و در نهایت همۀ نقشه‏های وزن‏دار با استفاده از رابطۀ میانگین هندسی تلفیق شدند تا مدل نشان‌دهندۀ مناطق مناسب برای احداث سد زیرزمینی به‌صورت یک نقشه تولید شود. نتایج مطالعه نشان داد روش به‌کار گرفته‌شده می‏تواند به‌شکل مطلوبی محدودۀ ‌مطالعه‌شده را کوچک کند و حدود 10 درصد از کل آبراهه‏ها را به‌عنوان آبراهه‏های مناسب برای احداث سد زیرزمینی شناسایی و معرفی کند.