بازخوانی آرزوهای بازدارنده از فرهنگ متعالی در قرآن کریم

هدف: هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه قرآن در رابطه با مقولۀ آرزوهای غیر حقیقی یا به عبارتی؛ آرزوهای بازدارندۀ ‌انسان از فرهنگ متعالی است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی است. یافته‌ها: یافته‌های به دست آمده از تحقیق، گویای آن است که قرآن کریم نسبت به مقولۀ ‌آرزو، نگاهی مستقل داشته، با دسته‌بندی محتوایی آرزوهای انسانی به دو گروه آرزوهای سازنده و بازدارنده، آنها را در قالب امثالی تبیین کرده است. آرزوهایی نظیر ثروت فراوان، عمر طولانی و کفرورزی مؤمنان، از جمله آرزوهای بازدارندۀ مورد تأکید در قرآن هستند که متأسفانه امروزه به صورت سازمان‌یافته، در عرصۀ جهانی تبلیغ می‌شوند. نتیجه‌گیری: فرهنگ غنی اسلامی منبعث از قرآن و روایات، مؤیّد آمال نیک برای انسان بوده و در عین حال، با ذکر مصادیقی مشخص، نسبت به ابتلای به آرزوهای بازدارنده، هشدار داده و پیامدهای آن را نیز تبیین کرده است. از منظر قرآن، شیطان، عامل اسارت انسان در دام آرزوهای بازدارنده، و غفلت و ارتکاب گناه و حماقت، از شاخصه‌های اصلی و مؤثر کامیابی شیطان است.