برآورد ارزش اقتصادی کارکرد تنظیم آب توسط اکوسیستم‌های مرتعی البرز مرکزی

اکوسیستم‌های طبیعی از طریق کارکردهای متعدد خود، خدمات و کالاهای بسیاری را در اختیار جوامع بشری قرار می­دهند. یکی از جنبه­های مهم کارکردی اکوسیستم‌ها، تأثیر آنها در تنظیم چرخۀ هیدرولوژیک و کمک به نفوذ و نگهداشت آب در خاک و پیشگیری از جریان آن بر سطح خاک و آثار متعاقب آن از جمله فرسایش خاک و بروز سیل است. کمّی کردن کارکردهای اکوسیستمی و برآورد ارزش اقتصادی آنها، تأثیر زیادی بر تنظیم روند بهره­برداری از این منابع دارد. در تحقیق حاضر تلاش شد ضمن کمّی کردن کارکرد تنظیم آب توسط اکوسیستم‌های مرتعی حوضۀ طالقان میانی به‌عنوان یکی از حوضه­های معرف منطقۀ البرز مرکزی، ارزش اقتصادی این کارکرد برآورد شود. به این منظور با استفاده از روش CN و با روی­هم­گذاری لایه­های اطلاعاتی مؤثر در این روش، نقشۀ CN منطقه تهیه شد و با در نظر گرفتن سناریوهای کاهش یا حذف پوشش گیاهی در سطح تیپ‌های مرتعی، اثر این تغییرات بر مقدار رواناب و نفوذ آب ناشی از بارش‌های سالانه بررسی شد. در ادامه، ارزش اقتصادی این کارکرد با استفاده از رویکرد هزینۀ جایگزین برآورد شد. براساس نتایج، ارزش اقتصادی سالانۀ کارکرد هر هکتار از مراتع منطقه در تنظیم آب به‌طور متوسط 960628 ریال برآورد شد. محاسبۀ این رقم به‌ویژه با توجه به قرارگیری حوضۀ مطالعاتی در بالادست سد مخزنی طالقان و کاربرد آن در سیاستگذاری مدیریت منابع آب حوضه حائز اهمیت است.