بررسی تأثیر اعمال ویبریشن بر آزردگی عضلانی تأخیری بعد از فعالیت‌های اکسنتریک

سابقه و هدف: آزردگی و درد عضلانی تأخیری یاDelayed onset muscle soreness (DOMS)، که بعد از ورزش‌های اکسنتریک رخ می‌دهد، موجب کاهش کارایی و عمل‌کرد ورزشی به خصوص بین ورزشکاران حرفه‌ای می‌گردد. به همین دلیل کاهش این عوارض هم‌واره مورد توجه مطالعات مختلف قرار داشته است. از آن‌جایی‌که استفاده از Vibration training (VT) موجب بهبودی عمل‌کرد عصبی-عضلانی می‌گردد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر VT بر جلوگیری از اثر DOMS ناشی از ورزش‌های اکسنتریک طراحی گردیده است. مواد و روش‌ها: 50 نفر داوطلب سالم (25 مرد و 25 زن) غیرورزشکار، به‌طور تصادفی در دو گروه VT (25=N، 12 مرد و 13 زن با میانگین سنی 9/1 6/20) و Non-VT (25=N، 12 زن و 13 مرد با میانگین سنی 1/2 6/20) قرار گرفتند. حداکثر قدرت انقباض ارادی ایزومتریک عضله چهارسررانی پای راست و چپ و آستانه درد فشاری در 5، 10 و 15 سانتی‌متر بالای پاتلا و همین‌طور در وسط عضلات کاف هر دو پا اندازه گرفته و ثبت شد. در گروه VT از دستگاه VT با فرکانس Hz 50 برای اعمال لرزش روی عضلات چهارسررانی، کاف و همسترینگ‌ها هر دو پا هر یک به‌مدت 1 دقیقه استفاده شد؛ سپس از داوطلبان در هر دو گروه آزمایشی خواسته شد که به‌مدت 30 دقیقه روی تریدمیل با شیب 10 درجه رو به جلو و پایین با سرعت 4 کیلومتر حرکت کنند تا اثرات ناشی از ورزش اکسنتریک مشابه پایین رفتن از شیب تپه ظاهر شود. بیست و چهار ساعت پس از انجام ورزش اکسنتریک، اندازه‌گیری‌های فوق مجدداً تکرار شد و علاوه بر آن سطح آنزیم کراتین کیناز (CK) خون به‌طور آزمایشگاهی و هم‌چنین سطح درد و آزردگی عضلانی نیز با استفاده از مقیاس VAS مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: مقایسه میانگین تغییرات پارامترهای اندازه‌گیری شده بیان‌گر کاهش قدرت عضله چهارسررانی (006/0=P) و کاهش معنی‌دار آستانه درد فشاری در گروه Non-VT در مقایسه با گروه VT بود (0001/0=P). میانگین سطح ادراک درد و آزردگی عضلانی و سطح آنزیم CK در 24 ساعت پس از فعالیت اکسنتریک به‌طور معنی‌داری در گروه VT پائین‌تر از گروه Non-VT بود (001/0=P). نتیجه‌گیری: مقایسه نتایج به‌دست آمده بین دو گروه VT و Non-VT نشان داد که استفاده از VT می‌تواند به‌طور قابل ملاحظه‌ای موجب کاهش DOMS ناشی از انجام ورزش‌های اکسنتریک در ورزشکاران گردد. مطالعات بیش‌تری برای تعیین این اثر در ورزشکاران و میزان پایداری آن باید انجام شود، تا بتوان از آن به عنوان یک روش کنترل‌کننده در بروز آزردگی و درد عضلانی متعاقب ورزش‌های اکسنتریک استفاده نمود.