بررسی تحلیلی ساختار روایت در شعر «مسافر» بر اساس الگوی ریخت‌شناسی

نظریۀ ریخت­ شناسی از جمله نظریه ­هایی است که در زمینۀ تحلیلِ ساختاری آثار ادبی بسیار کارآمد است. اهمیت این نظریه سبب شد تا با رویکرد به آن، شعر «مسافر» از سهراب سپهری به لحاظ شکل­ شناختی مطالعه شود. این پژوهش به طور کلی شامل دو بخش است؛ بخش اول، به بیان مباحث نظری و اصول تئوری ریخت­ شناسی و الگوی ولادیمیر پراپ در تحلیلِ آثار ادبی می‌پردازد. همچنین، اصطلاحاتِ مربوط به این نظریه از قبیل «خویشکاری»، «نمودگار» و «حرکت» شرح داده می­ شود. در بخشِ دوم، عناصر ریخت­ شناسیِ شعر و ارکانِ موجود در آن در قالب جدول­ هایی ارائه می­شود. افزون بر آن، نگارنده تحت عنوان تحلیل ریخت­ شناختی «مسافر»، با توجه به الگوی ساختاری پراپ و بافت تاریخی آن به ارائۀ تحلیل کلّی از این شعر می­پردازد. نتیجۀ این پژوهش­ نشان می­ دهد عناصر ریخت­ شناختی و ساختار این شعر، علاوه بر برخی شباهت­ها با الگوی روایی پراپ، ساختاری مستقل دارد که آن را باید در چارچوب تفاوت­های جامعۀ ایران و روسیه تحلیل کرد.