بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در مراتع استپی خشکه رود ساوه

به­منظور بررسی تغییرات تولید و مصرف گونه مرتعی درمنه دشتی (Artemisia sieberi) در طول فصل رویش و چرا، سایت خشکه‌رود ساوه انتخاب گردید. بدین منظور طی سال­های 87 تا 89 از ابتدای فصل رویش تولید علوفه در داخل قطعات محصور و علوفه باقی­مانده آنها در عرصه‌های چرا شده توسط دام، با فواصل یک ماهه برداشت شده و از تفاضل آنها، میزان مصرف گونه تعیین شد. سپس اعداد و ارقام حاصل از تاثیر سال­های مورد مطالعه و ماه­های برداشت بر تولید و مصرف در منطقه مورد مطالعه­، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تولید علوفه در سال­های مورد بررسی که بارندگی­های متفاوتی نیز داشته‌اند، نوسان داشته‌ است. در سال 88 که سالی ترسال بود، بیشترین مقدار علوفه تولید شد که نسبت به میانگین (119 کیلوگرم در هکتار) حدود 8 درصد زیادتر و در سال 87 (خشکسالی) کمترین مقدار علوفه تولید شد که نسبت به میانگین 10 درصد کمتر بود، تولید شد. سهم این گونه در تولید مرتع بالا بود و در متوسط تولید علوفه سه سال حدود 21 درصد مربوط به گونه درمنه دشتی بود. در متوسط سه سال، اوج تولید مرتع در فروردین ‌ماه (مرحله رویشی) بود و تولید در ماه خرداد (مرحله رویشی) دارای کمترین مقدار بود. به­طور متوسط 51 درصد از تولید گونه در طول فصل چرا توسط دام استفاده شد. بیشترین مصرف علوفه مرتع در ماه آبان (مرحله بذردهی) و زمان خشک شدن گیاه و همچنین در فروردین ماه در ابتدای رویش گیاه انجام گردید. به­طور کلی گونه درمنه اغلب در پاییز و اوایل فروردین مورد چرای دام قرار می‌گیرد. با توجه به مصرف قابل توجه این گونه توسط دام و مقدار بالای تولید، منبع تامین علوفه خوبی در مراتع قشلاقی می‌باشد و با توجه به ثابت نبودن مقدار تولید در سال­های مختلف، پیشنهاد می‌گردد در مدیریت مرتع تدوین طرح‌های مرتعداری، متوسط درازمدت خوب تولید مورد توجه قرار گیرد.