بررسی تغییرات ضریب خاموشی جو بر مبنای دید افقی در چهار فرودگاه پرتردد کشور

دید‌، علاوه بر اینکه به عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نوری جو محسوب می‌شود، از جنبه‌های مختلف از جمله ترافیک زمینی و هوایی دارای اهمیت است. در مقاله حاضر بانک اطلاعات تاریخی برای نشان دادن تغییرات دید در 4 فرودگاه پرتردد کشور شامل فرودگاه‌های مهرآباد تهران، مشهد، شیراز و اصفهان در دوره مشترک 40 ساله بررسی شده ‌است. ضریب خاموشی با استفاده از رابطه کشمایدر برآورد می‌شود. تغییرات بلندمدت خاموشی در روزهای آفتابی و نسبتاً خشک با کاربست پالایه در شرایط رطوبت نسبی بیش از 70% و ابرناکی بیش از 50% مطالعه شده ‌است. نتایج نشان می‌دهد که روند تغییرات میانگین سالانه ضریب خاموشی جو در بازه زمانی 1970 تا 2010 افزایش نسبتاً ملایمی را در هر چهار ایستگاه فرودگاهی دارد. مقایسه حدهای پایین و بالای دید، تغییر قابل ملاحظه‌ای در ایستگاه‌های مختلف را نشان نمی‌دهد. کم‌ترین مقادیر حدی دید مربوط به ایستگاه مهرآباد تهران است. بررسی تغییرات ماهانه میانگین دید افقی حاکی از آن است که در ماه‌های زمستان کمترین مقادیر وجود داشته و اندازه آن حدود 2 کیلومتر کمتر از ماه‌های دیگر است. ارتباط مستقیم میان رطوبت نسبی و ضریب خاموشی جو احتمالاً ناشی از تبدیل آلاینده‌های اولیه به ثانویه در حضور رطوبت است. نتایج مطالعه حساسیت روند تغییرات بلندمدت خاموشی به رطوبت نسبی و ابرناکی نشان می‌دهد که با اعمال پالایه، تغییر اندکی در مقادیر مطلق داده‌ها ایجاد می‌شود؛ ولی در روند کلی تغییرات خاموشی، به ویژه در ایستگاه‌های تهران و اصفهان، تغییری دیده نمی‌شود که بیانگر کاهش دید در بلندمدت به‌دلیل افزایش غلظت آلاینده‌های جوی است.