بررسی تنوع ریختی چهار جمعیت شاه کولی ارومیه (Alburnus atropatenae) در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش خط سیر پیرامونی

مطالعه حاضر به ‌منظور بررسی تنوع ریختی چهار جمعیت‌ شاه‌کولی ارومیه (Alburnus atropatenae)، با استفاده از روش خط‌ سیر پیرامونی به اجرا در‌‌‌‌‌‌‌آمد. برای این منظور تعداد 163 نمونه از چهار رودخانه حوضه دریاچه ارومیه شامل رودخانه‌های بانه، سقزچای، سیمینه‌رود و زرینه‌رود در سال 1391 با استفاده از الکتروشوکر نمونه‌برداری گردید. برای استخراج داده‌های شکل از سمت چپ نمونه تصاویر دوبعدی تهیه و سپس با استفاده از نرم‌افزار TpsDig2 بر روی آن‌ها خط سیر پیرامونی ترسیم و به 150 نقطه با فواصل مساوی بازنمونه‌گیری شدند. داده‌ها پس از تبدیل به داده‌های خط‌سیر ‌پیرامونی، در نرم‌افزار EFAwin با ضریب هارمونی 17 مورد آنالیز EFA قرار گرفتند و سپس با استفاده از آنالیز‌های چند متغیره PCA و CVA/Manova مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری از نظر شکل بدن بین جمعیت‌های مورد مطالعه وجود دارد. بر اساس تجزیه ‌و تحلیل خوشه‌ای، جمعیت‌های مورد مطالعه براساس شکل بدن به دو خوشه شامل رودخانه زرینه‌رود و رودخانه‌های سقزچای، سیمینه‌رود و بانه تقسیم شدند. بر این اساس جمعیت‌های بانه، سیمینه‌رود و سقزچای به‌واسطه کوچک بودن نواحی سر و دم جمعیت زرینه‌رود به‌واسطه بزرگ بودن سر و دم تفکیک شدند. به‌علاوه جمعیت‌های بانه و سقزچای دارای بدنی پهن و ارتفاع ساقه‌دمی بیش‌تر نسبت به جمعیت‌های زرینه‌رود و سیمینه‌رود بودند. این تفاوت‌های ریختی می‌تواند بیانگر انعطاف‌پذیری ریختی در جمعیت‌های این گونه تحت تأثیر شرایط محیطی رودخانه‌های محل زیست و جدایی جغرافیایی باشد.