بررسی جهان‌شمولی اعلامیۀ جهانی حقوق بشر از منظر نقد مبانی اومانیستی آن

نویسندگان

  • جلال درخشه استاد علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
  • محمد‌صادق نصرت‌پناه دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
  • مرتضی فخاری دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)
چکیده مقاله:

چکیده چکیده حقوق بشر غربی به معنای حقوقی است که انسان‌ها صرفاً به دلیل انسان‌بودن از آن برخوردارند و سرشت دینی و الاهی بشر، که ویژگی «از خدایی» بودن و «به سوی خدا» شدن و «استعداد برای نیل به کمال شایستة انسانی» داشتن را به همراه دارد، در این حقوق نادیده انگاشته شده است. این حقوق با محوریت تفکر لیبرالی، الحادگرایی، فردگرایی، و با نادیده‌گرفتن مبدأ و منتهای جهان و هستی، غفلت از تکالیف، و به ویژه فرمالیسم، منظومة فکری بسته‌ای را شکل داده است که هر آن‌چه غیر غربی خوانده شود از این منظومه طرد می‌شود و دیگر به آن حقوق بشر اطلاق نمی‌شود و به جای توجه به اندیشة تعالی بشر، هویت واقعی انسان را نادیده می‌گیرد و در‌نتیجه، هرگونه تفاوت، مانند تفاوت عقیدتی، سیاسی، فرهنگی، نژادی، را با چالش جدی مواجه می‌کند؛ زیرا هر‌یک از این تفاوت‌ها سبب شکل‌گیری هویتی متفاوت از دیگری می‌شود. در‌حقیقت، حقوق بشر غربی نه در مرحلة عملی جهان‌شمول است و نه در مرحلة نظری؛ چرا که نه توانسته است، در طی تاریخِ تکوین خود، اجماع جهانی را همراه کند یا دستِ کم قدر مشترک فرهنگ‌ها و تمدن‌ها را در‌بر بگیرد و نه این‌که در قبال فرهنگ‌ها و ادیان و تمدن‌ها بی‌طرفی اتخاذ کند و لعاب اومانیستی بودن را از خود بزداید و مبتنی‌بر نیازهای ابتدایی و فطری بشر تدوین شود. این مقاله بر آن است تا از طریق نقد مبانی اومانیستی حقوق بشر غربی نمایان سازد که پایة این حقوق مبتنی بر اومانیسم الحادی است؛ در‌نتیجه، ادعای جهان‌شمولی آن بی‌بنیاد است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جهان شمولی اعلامیۀ جهانی حقوق بشر از منظر نقد مبانی اومانیستی آن

چکیده چکیده حقوق بشر غربی به معنای حقوقی است که انسان ها صرفاً به دلیل انسان بودن از آن برخوردارند و سرشت دینی و الاهی بشر، که ویژگی «از خدایی» بودن و «به سوی خدا» شدن و «استعداد برای نیل به کمال شایستة انسانی» داشتن را به همراه دارد، در این حقوق نادیده انگاشته شده است. این حقوق با محوریت تفکر لیبرالی، الحادگرایی، فردگرایی، و با نادیده گرفتن مبدأ و منتهای جهان و هستی، غفلت از تکالیف، و به ویژه ف...

متن کامل

جهانی شدن گفت و گو و جهانشمولی حقوق بشر

دستاورد فوری جهانی شدن کوتاه گشتن ارتباطات انسانی و تماس آنی با یکدیگر از دورترین نقاط جغرافیای جهان است. آگاهی آنی از همدیگر و تبادل سریع آرا و اندیشه‌ها از دستاوردهای ارزنده جهانی شدن است. این امر به واسطه ابزارهایی چون رسانه، فن آوری پیشرفته، رایانه، انقلاب ارتباطاتی و مانند اینها مهیا شده است. چنین ابزارهایی گفت و گوی انسانی را آسان کرده و فرصت بحث و نقد و نزدیکی ملت ها را فراهم آورده است. ...

متن کامل

مطالعۀ تطبیقی تکالیف شهروندی مندرج در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و قانون اساسی افغانستان

ازآنجایی که تحقق کامل حقوق شهروندی و برخورداری از آزادی‌ها بدون پیش‌بینی و رعایت تکالیف شهروندی امکان‌پذیر نیست، در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و قانون اساسی افغانستان افزون بر پیش‌بینی حقوق و آزادی‌ها، به تکالیف شهروندی نیز توجه شده است. با توجه به اینکه اعلامیۀ جهانی حقوق بشر ناشی از دیدگاه خاص یک کشور نبوده است که با درنظر داشتن استقلال، تمامیت ارضی، نظم و امنیت ملی، اهداف و منافع ملی خود برای شه...

متن کامل

مفهوم "روح برادری" مندرج در مادۀ 1 اعلامیۀ جهانی حقوق بشر: چالش‌های مفهومی آن در جوامع لیبرال

در مادۀ 1 اعلامیۀ جهانی حقوق بشر مفهوم "برادری" به‌عنوان یک "تکلیف بشری" با این مضمون که " کلیۀ افراد انسانی (...) باید با یکدیگر با روح برادری رفتار کنند"، پیش‌بینی شده است. اعلامیۀ مذکور برخی مفاهیم مذهبی چون "برادری" را در خود جای داده است، حال آنکه مفاهیم مندرج در اعلامیۀ مذکور اغلب با ابتنا به فلسفۀ فردگرایانۀ غرب و برای ساختار اجتماعی و اقتصادی جوامع لیبرال طراحی شده است. این مقاله در پی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 6

صفحات  61- 90

تاریخ انتشار 2012-04-10

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023