بررسی ساختارهای زایشی و سلول‌های ویژه‌شدة (ایدیوبلاست‌ها) آنها در رقم مضافتی خرما (Phoenix dactylifera L. Mazafati cultivar)

رقم مضافتی خرما (Phoenix dactylifera L. Mazafati cultivar) (Phoenix یکی از مهم‌ترین ارقام کشت‌شده در استان کرمان به‌ویژه شهرستان بم است. زیست‌شناختی گل، نقش مهمی در فهم تعیین جنسیت و تنظیم آن، روابط تکاملی و فیلوژنتیک تیرة خرما و ارتباط آن با تک‌لپه‌ای‌های دیگر و نیز نهان‌دانگان دارد. ساختار گل‌آذین و گل با روش‌های معمول سلول - بافت‌شناختی بررسی شدند. رفتار گل‌دهی از نوع Pleonanthy است که در آن، با رشد رویشی شاخسارة منفرد، انشعابات گلی در زاویة برگ‌ها تشکیل می‌شوند. مراحل اولیة نمو گل‌های نر و ماده هنگامی انجام می‌شوند که هنوز اسپات‌ها نهان هستند و در زاویة دمبرگ‌ها ظاهر نشده‌اند. اسپات‌های ماده کوچک‌تر از نر هستند و گل‌های روشن‌تر دارند. گل‌پوش، سه‌تایی متمایز از هم با ایدیوبلاست‌های فنل‌دار است. در مرکز گل نر، مادگی ابتدایی و در پیرامون مادگی گل ماده آثار پرچم‌های ابتدایی دیده می‌شوند که به تغییر تکاملی از گل‌های نرماده به تک‌جنس و گیاهان دوپایه اشاره می‌کند. لایة مغذی، تک‌هسته‌ای و ترشحی است و تجزیة لایة میانی در مقایسه با تیپ علف‌ هفت‌بند دیرتر و در مراحل اولیة نمو دانه‌های گرده انجام می‌شود. در اطراف رابط بساک، ایدیوبلاست‌های فنل‌دار تمایز می‌یابند که میزان و اندازة آنها در بلوغ افزایش و به محل شکوفایی امتداد می‌یابند. دانه‌های گردة بالغ، کشیده، بیضی و تک شیاری هستند. مادگی، سه‌برچه‌ای جدا است که یکی از برچه‌ها به میوه تمایز می‌یابد و آثار دو برچة دیگر ممکن است همراة میوة بالغ دیده ‌شود. تخمک واژگون، دوپوسته‌ای، دارای اسکلرید و ایدیوبلاست‌های حاوی بلورهای کلسیم اگزالات (رافید) و فنلیک‌ها‌ با اندازة متفاوت است.