بررسی شیمیایی سفال‌های عصر مفرغ و آهن تپه سگزآباد

نویسندگان

  • امید عودباشی دانشیار گروه مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی، دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان
  • حسن فاضلی نشلی استاد گروه باستان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران
  • رزیتا صالحی نظامی دانش‌آموخته دکتری باستان‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی‌‌‌‌ تهران
چکیده مقاله:

سفال یکی از شواهد فرهنگی است که تحولات آن در اعصار مختلف از شاخص­های مهم باستان­شناختی به شمار می‌‌‌‌­رود. سفال را می‌‌‌‌­توان از منظر­های مختلفی مورد بررسی قرار داد ویژگی­های ظاهری نظیر فرم، شکل، رنگ، تزئینات از یک سو و تکنولوژی تولید سفال از سوی دیگر با گذر زمان متحول شده است. در این پژوهش با مطالعه تکنولوژیکی سفال‌های به­دست آمده از کاوش سال 1387 تپه سگزآباد دشت قزوین که یکی از محدود مناطق استقراری کاوش شده در فلات مرکزی ایران است، چگونگی دوره گذر از عصر مفرغ به عصرآهن مورد بررسی قرارگرفته است. در این بررسی برای تعیین ترکیب شیمیایی سفال­ها، تجزیه عنصری یک مجموعه سفال که شامل سفال­های شاخص هر دوره است با استفاده از روش آنالیز عنصری ICP و مقایسه آماری داده‌های حاصل از اندازه‌گیری 40 عنصر که شامل عناصر اصلی، عناصر جزئی و عناصر کمیاب است میزان همبستگی یا عدم همبستگی این سفال‌ها تعیین گردید. مقایسه نتایج به دست آمده از تحلیل سفال‌ها نشان می‌‌‌‌­دهد که کلیه سفال­ها تولید محلی بوده و از خاک همان منطقه در اعصار مختلف برای ساخت سفال استفاده شده است و به نظر می‌‌‌‌­رسد که گذار از تولید سفال‌های عصر مفرغ و آهن ناشی از تغییرات تکنولوژیکی است تا تولید سفالی با ترکیبات خاک جدید و می‌توان اذعان داشت تکنولوژی سفال­گری در این دو دوره از سازماندهی خاصی برخوردار بوده و از تولید خانگی فراتر رفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آنالیز شیمیایی سفالهای تپه دشت

تپه دشت که دوره های دوم و سوم از ادوار فرهنگی شهر سوخته را در بر دارد، یکی از مهم ترین محوطه های کارگاهی عصر مفرغ در دشت سیستان می باشد. مطالعه هر چه دقیق تر یافته های فرهنگی این محوطه و سایر محوطه های اقماری می تواند، نقش مهمی را درآشکار نمودن روابط صنعتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی آنها با یکدیگر و شهر سوخته به عنوان محوطه مرکزی ایفاء نماید. در این میان بهره گیری از توان علمی سایر رشته ها می تو...

15 صفحه اول

سازمان اداری تپه چغاماران ماهیدشت در عصر مفرغ قدیم: پیشنهاد یک فرضیه

مقاله‌ی پیش رو بر اساس مدارک اداری کاوش شده در تپه چغاماران ماهیدشت و همچنین پژوهش‌ها و کارهای میدانی که پیش‌تر در این منطقه انجام‌شده به ارائه‌ی یک فرضیه‌ در مورد سازمان اداری این محوطه و ماهیدشت در عصر مفرغ قدیم می‌پردازد. بر اساس این فرضیه، جوامع ساکن منطقه برای سازگاری با شرایط اجتماعی- اقتصادی و سیاسی پایان هزاره چهارم و آغاز هزاره سوم ق.م و در تلاش برای تنوع بخشیدن به شیوه‌های معیشتی خود ...

متن کامل

گاهنگاری مطلق و نسبی تپة سگزآباد دشت قزوین

تپة سگزآباد از جمله اوّلین محوطه هایی است که طی سلسله پژوهشهای باستان شناس دانشگاه تهران در دشت قزوین مورد کاوش قرار گرفته است؛ نتایج این پژوهشها حاکی از وجود استقراری مداوم از اواخر هزارة سوم تا اواسط هزارة اوّل ق.م. می باشد. اما طی کاوش اخیر دانشگاه تهران در مهر و آبان سال 1387، تپة سگزآباد تاریخ گذاری مطلق شد. براساس نتایج به دست آمده، استقرار محوطه در حدود 1700 ق.م. شروع شده و نیز جنوب تپه، ح...

متن کامل

سفالگری عصر آهن (حدود 1100-1450پ – م ) تپه هفتوان ,دشت سلماس, حوزه دریاچه ارومیه

هفتوان تپه واقع در شمال دریاچه ارومیه پس از کاوشهای گسترده در تپه حسنلو واقع در جنوب این دریاچه ودر جهت سنجش و آزمایش نتایج کاوشهای این محوطه مهم باستانی عصر آهن ایران بین سالهای 1960 تا 978 1 مورد کاوش قرار گرفته است. در این مقاله مجموعه سفالهای کشف شده از دوره 5 هفتوان (عصر آهنI) با روش تحلیل کیفی و توجه به دو متغیر عمده در زمینه سفالگری (تکنولوژی، فرم و شکل ظروف سفالی) مورد مطالعه و بررسی قر...

متن کامل

بررسی سفال های عصر مفرغ قدیم شمال غرب ایران (مطالعه موردی تپه زرنق)

محوطه باستانی تپه زرنق در آذربایجان شرقی یکی از محوطه های کمتر شناخته شده شمال غرب ایران است که پس از شناسایی و ثبت، بستر مناسبی برای پژوهش های باستان شناختی ایجاد نموده است. تسلسل زمانی این محوطه از اعصار پیش از تاریخ تا دوره ی اسلامی است که به جز استقرارهای دوره مفرغ، سایر استقرار های تاریخی و اسلامی آن استقرارهایی کوچک بوده اند. بر اساس کاوش های دو فصل حفاری میراث فرهنگی در این محوطه شاخصه ه...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 2

صفحات  147- 164

تاریخ انتشار 2020-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023