بررسی عملکرد و برخی ویژگی های زراعی هیبرید‌های تجاری ذرت (Zea mays L.) در شرایط کم آبیاری در منطقه کرمانشاه

به­منظور بررسی تحمل به تنش کم­آبی و افزایش بهره­وری آب در هیبریدهای ذرت دانه­ای، هشت هیبرید ذرت (KSC704, KSC705, KSC703, KSC700, KSC647, KSC670, KSC500, KSC400) در سه آزمایش جداگانه هر یک تحت یک رژیم آبیاری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام­آباد غرب، استان کرمانشاه، طی سال­های 1392 و 1393 مورد مطالعه قرار گرفتند. مقدار آب در آزمایش اول برابر با 100 درصد، در آزمایش دوم 85 درصد و در آزمایش سوم 70 درصد نیاز آبی گیاه ذرت در شرایط ایستگاه اسلام­آباد در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سال و هیبرید برای تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و عملکرد دانه در سطح احتمال پنج درصد معنی­دار بود. بیشترین تعداد ردیف دانه در بلال با متوسط 1/18 ردیف به رقم KSC500، بیشترین تعداد دانه در ردیف با 9/36 دانه به رقم KSC705 و بیشترین طول دانه با 8/12 میلی­متر به KSC700 تحت تیمار 100 درصد نیاز آبی تعلق داشت. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به­میزان 3/12 و 6/8 تن در هکتار به­ترتیب تحت شرایط 100 و 70 درصد نیاز آبی ذرت به­دست آمد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه ذرت تحت شرایط آبیاری بهینه به اندازه 84/112 و 02/143 درصد به­ترتیب نسبت به شرایط 85 درصد و 70 درصد نیاز آبی گیاه افزایش یافت. هیبریدها برای بیشتر صفات مطالعه شده تفاوت آماری معنی­داری نشان دادند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که کشت ذرت در شرایط تامین 70 درصد نیاز آبی قابل پیشنهاد نیست، اما با یک مدیریت درست و کارا و با تامین 85 درصد نیاز آبی گیاه در شرایط اقلیمی مناطق معتدل استان کرمانشاه می­توان عملکرد دانه مناسبی تولید کرد. بهترین هیبریدها در شرایط این آزمایش، هیبریدهای KSC500، KSC647، KSC700 و KSC705 بودند که به­همراه رقم شاهد (KSC704) برای کشت در منطقه کرمانشاه پیشنهاد می­شوند.