بررسی محتوای متابولیت‌های ثانویه ریشه گیاه شیرین‌بیان در برخی رویشگاه‌های طبیعی استان کرمان

  مقدمه: ریشه‌ها و ریزوم‌های گیاه دارویی شیرین‌بیان ( G lycyrrhiza glabra ) که به دلیل داشتن خواص متعدد و وجود بیش از 100 ترکیب متفاوت شامل تری‌ترپن ساپونین (گلیسیریزین) و ترکیبات فنلی آن در طب سنتی بسیار کاربرد دارد به شکل خودرو در بسیاری از مناطق استان کرمان رویش دارد.‌   هدف: با توجه به کاربرد ریشه‌های شیرین‌بیان در صنعت دارویی، هدف از انجام این پژوهش، مقایسه محتوای برخی ترکیبات بیوشیمیایی مهم در داروسازی و صنایع غذایی، در ریشه این گیاه جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی مختلف در استان کرمان بود.   روش بررسی: در این پژوهش محتوای ترکیبات فنلی کل، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات جاذب اشعه ماوراء بنفش ( UV ) ، تانن‌ها، آنتوسیانین‌ها و گلیسیریزین جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی استان کرمان شامل اندوهجرد، بافت، بردسیر، راین، زنگی‌آباد و کوهبنان مورد مقایسه قرار گرفت.   نتایج: بیشترین میزان گلیسیریزین به عنوان مهم‌ترین ماده مؤثره این گیاه در اندوهجرد مشاهده شد در حالی‌که بیشترین مقدار ترکیبات فنلی کل در ریشه‌های جمع‌آوری شده از شهر بابک وجود داشت. ریشه‌های به ‌دست ‌آمده از بافت و کوهبنان نیز به ترتیب بیشترین مقدار تانن را نشان دادند.   نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به ‌دست‌ آمده به نظر می‌رسد محتوای متابولیت‌های ثانویه گیاه بسته به شرایط مختلف آب و هوایی، متغیر می‌باشد و در بین ریشه‌های به دست آمده از مناطق مختلف استان، ریشه‌های گیاهان رشد یافته در شرایط با ارتفاع پست‌تر بالاترین کیفیت را از نظر ماده موثره گلیسیریزین دارا می‌باشند و بیشترین مقدار ترکیبات فنلی در ریشه‌های به‌ دست آمده از مناطق مرتفع‌تر وجود دارد.